چرا مستمری‌بگیران نگران افزایش شکاف درآمدی هستند؟
پایگاه خبری / تحلیلی نگام_ «با استفاده از تجربه همسان‌سازی بازنشستگان عزیز لشکری و کشوری و…» آخرین پست توییتری رئیس سازمان برنامه و بودجه، با یادآوری یک تجربه آغاز می‌شود؛ تجربه‌ای که خودش در رقم خوردن آن سهیم است.
شاید به همین دلیل یادآوری‌اش به هر بهانه، خاطره شیرینی را برای او رقم می‌زند.
حالا «محمدباقر نوبخت» می‌خواهد از آن تجربه برای رهایی از «این وضعیت» استفاده کند؛ وضعیتی که صدای بازنشستگان تامین اجتماعی را درآورده است؛ البته کشوری و لشکری‌های مدنظر رئیس سازمان برنامه و بودجه همسان‌سازی را دیدند و تامین اجتماعی‌ها کج و معوجی به نامِ «متناسب‌سازی» را.
به گزارش ایلنا از متن توییتری نوبخت و برمی‌آید که متناسب‌سازی مرحله دوم که به گفته او، از اسفند ماه آغاز می‌شود، دستکمی از همسان‌سازی به گفته بازنشستگان تامین اجتماعی «فرادستی»ها نخواهد داشت.
هرچند مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی در پاسخ به اصرار چند باره‌ی خبرنگاران در مورد انتشار اندک خبری در مورد میزان افزایش مستمری بازنشستگان تامین اجتماعی در مرحله دوم متناسب‌سازی، با نگه داشتن جانب احتیاط و محافظه‌کاری ذاتی خود، به این گفته اکتفا کرد: «افزایشی بالاتر از نرخ تورم».
البته سالاری اذعان داشت که مبلغ متناسب‌سازی مانند همیشه متناسب با آورده‌ی (حق بیمه پرداختی) هر بازنشسته در زمان اشتغالش است؛ به اصطلاح عامیانه «هرچه قدر پول بدهید آش می‌خورید.»
این اصطلاح عامیانه از این جهت به صندوق تامین اجتماعی قابل تعمیم است، که نظام شکل دهنده آن Defined Contribution است؛ یعنی مبتنی بر «کسور تعریف شده».
در این نظام به میزان حق بیمه‌ای که کارگران مشمول قانون تامین اجتماعی می‌پردازند، در زمان بازنشستگی مستمری دریافت می‌کنند.
از آنجا که قانون تامین اجتماعی افزایش بیش از سالی یک بارِ مستمری کلیه بازنشستگان و مستمری‌بگیران را بدون مانع دانسته است، در عمل متناسب‌سازی مکمل افزایش مبلع مستمری مطابق با ماده ۹۶ قانون تامین اجتماعی است.سازمان تامین اجتماعی تا پایان ۱۴۰۰ هنوز بیش از ۳۰۰ هزار میلیارد تومان از دولت طلبکار است؛ در حالی که طبق قانون برنامه ششم، تا پایان سال اجرای برنامه، یعنی ۱۴۰۰ بدهی دولت باید به صفر برسد.
سازمان پیشتر در قالب الحاق به بند (د) تبصره (۱۲) بودجه ۱۴۰۰ به کمیسیون تلفیق اعلام کرده بود که ۲۱ هزار میلیارد تومان برای اجرای متناسب‌سازی در سال ۱۴۰۰ نیاز است؛ اگر فرضا ۲۱ هزار میلیارد تومان مدنظر تامین اجتماعی برای سال اول اجرای متناسب‌سازی اختصاص یابد، در مجموع متناسب‌سازی با رقمی معادل یک سوم منابع بازنشستگان کشوری و لشکری انجام خواهد شد. در نتیجه به‌کارگیری فرمولی که توزیع ۲۱ هزار میلیارد تومان را انجام دهد، نمی‌تواند برای بازنشستگان راضی کننده باشد.
نبود اتفاق نظر پیرامون رسیدن به فرمولی برای اجرای دور دوم متناسب‌سازی مستمری بازنشستگان تامین اجتماعی طبیعی است. بازنشستگان حداقل‌بگیر و پایین‌تر از آن از فرمولی دفاع می‌کنند که موجب تشدید شکاف سطوح بالاتر با سطوح پایین‌تر درآمدی نشود و در مقابل نمایندگان بازنشستگان در کانون عالی بازنشستگان که در تهیه این فرمول مشارکت خواهند داشت، به پرداخت بر اساس سهم هر بازنشسته از آورده‌ی دوران اشتغالش تاکید دارند. باید دید که در نهایت این فرمول چگونه می‌تواند نوعی بازی برد-برد برای تمام بازنشستگانی که در ستاندن سهم ۸۹ هزار میلیاردی سازمان نقش دارند، رقم بزند.