یلدای گرانی با میوه‌های نجومی / اوج‌گیری قیمت‌ها درحالی‌که دولتی‌ها و اتحادیه‌ها عمدتاً روایت دیگری دارند
پایگاه خبری / تحلیلی نگام ، چیزی تا رسیدن شب چله آخرین سال قرن چهاردهم نمانده، یلدایی که باوجود همه‌گیری کووید ۱۹ رنگ و بوی دیگری دارد و از آن میهمانی‌های پرجمعیت در این شب دیگر خبری نخواهد بود. البته چنین شرایطی سبب نمی‌شود که ایرانیان این آیین کهن را بجای نیاورده و در بلندترین شب سال هرچند با جمعیتی کمتر، به شب‌نشینی نپردازند. شب‌زنده‌داری که البته رسم و رسومی دارد و از آن جمله تهیه میوه‌های رنگارنگ، به‌خصوص انار از ملزومات آن است. اما اگر سری به میوه‌فروشی‌ها بزنید خواهید فهمید که وضعیت قیمت‌ها به‌گونه‌ای است که تهیه میوه شب یلدا برای همه خانواده‌ها هم چندان آسان نیست.
یافته‌های میدانی فراز از ده‌ها میوه‌فروشی در سطح شهر تهران نشان می‌دهد میوه‌های پرطرفدار عمدتاً پاییزی چون انار، هندوانه، خرمالو، موز، گلابی، کیوی، سیب، پرتقال و نارنگی، به‌ندرت برای هر کیلو قیمتی کمتر از ۱۰ هزار تومان دارند.
هندوانه ارزان‌ترین و گلابی گران‌ترین میوه بازار
به گزارش فراز، قیمت میوه در سطح شهر تهران به فراخور در مناطق کمتر برخوردار و مناطق مرفه نشین تفاوت دارد که گاهی این تفاوت قیمت‌ها بسیار قابل‌توجه است. برای یافتن قیمت انواع میوه در میوه‌فروشی‌های پایتخت روز گذشته به مناطق گوناگونی از تهران سر زدیم و میوه‌فروشی‌های بسیاری را رصد کردیم. یافته‌های میدانی حاکی از این بود که در میان ده‌ها میوه‌فروشی که قیمت‌هایشان موردبررسی قرار گرفت، هر کیلو انواع انار از ۱۱ تا ۳۱ هزار ۵۰۰ تومان، خرمالو از ۱۰ هزار ۵۰۰ تا ۲۷ هزار تومان، پرتقال از ۱۱ تا ۲۸ هزار ۵۰۰ تومان، نارنگی از ۱۱ تا ۲۲ هزار ۵۰۰ تومان، سیب از ۸ هزار ۵۰۰ تا ۲۰ هزار تومان، هندوانه ۳ هزار ۵۰۰ تا ۶ هزار تومان، گلابی از ۲۳ هزار ۵۰۰ تا ۴۵ هزار تومان، کیوی از ۱۲ هزار ۵۰۰ تا ۲۴ هزار تومان، موز از ۲۴ تا ۳۷ هزار تومان و انگور ۱۰ تا ۲۴ هزار تومان به فروش می‌رسید.
این قیمت‌ها در شرایطی در میان ده‌ها میوه‌فروشی سطح شهر تهران دیده شد که در همین روز و در بازار عمده‌فروشی میدان مرکزی میوه و تره‌بار تهران هر کیلو انواع انار ۸ تا ۲۱ هزار تومان، هر کیلو انواع پرتقال ۸ تا ۱۹ هزار تومان، هر کیلو انواع سیب ۶ تا ۱۳ هزار تومان، هر کیلو انواع موز ۱۸۵۰۰ تا ۲۵ هزار تومان، هر کیلو انواع نارنگی ۸ تا ۱۵ هزار تومان، هر کیلو کیوی ۹ تا ۱۶ هزار تومان، هر کیلو انواع انگور ۷ تا ۱۶ هزار تومان، هر کیلو خرمالو ۷۵۰۰ تا ۱۸ هزار تومان، هر کیلو گلابی ۱۷ تا ۳۰ هزار تومان و هر کیلو هندوانه نیز ۲ هزار ۵۰۰ تا ۴ هزار تومان قیمت خورده بود.
دلایل قیمت‌هایی چنین گزاف در چیست؟
این گرانی قابل‌توجه قیمت انواع میوه در آستانه شب یلدا در شرایطی است که مسئولین دولتی و مسئولین اتحادیه‌های مرتبط در روزهای اخیر بارها گفته‌اند قیمت‌ها چندان بالا نیست و برای کنترل نرخ‌ها انواع میوه تلاش می‌کنند، آن‌ها همچنین به مردم در رابطه با عدم کمبود میوه در شب یلدا آرامش خاطر می‌دهند. دو موضوعی که یکی در رابطه با وفور میوه از سوی همه چه فروشندگان و چه تولیدکنندگان تأیید می‌شود اما تلاش‌ها برای کنترل نرخ‌ها موضوعی است که کمتر ناظری می‌تواند در صحت آن شک نکند.
اگر کمی از این روزها به عقب بازگردیم، در آبان ماه نیز چون بسیاری دیگر از ماه‌های سال جاری باقیمت‌های بالایی برای انواع میوه روبه‌رو بوده‌ایم. درمجموع میانگین ۸ ماهه سال جاری در قیاس با همین مدت در سال گذشته بررسی‌ها نشان می‌دهد قیمت انواع میوه به‌صورت میانگین در حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد گران‌تر شده است. موضوعی که مسئولین اتحادیه‌های مرتبط دلایل آن را در مواردی چون حذف یارانه نهاده‌های کشاورزی و افزایش قیمت در انواع کود فسفات، بذر، سبد، حمل‌ونقل و دیگر مواردی ازاین‌دست می‌دانند که سبب شده هزینه تولید بسیار افزایش یابد.
اما در کنار تمامی این موارد که باغداران و کشاورزان را از آن گریزی نبوده است دو موضوع دلالان یا واسطه‌ها و همچنین صادرات مواردی هستند که اگر بیشتر از تمامی موارد پیش‌گفته تأثیری در افزایش قیمت‌ها نداشته باشند قطعاً تأثیر کمتری ندارد. در این میان اتهام اصلی متوجه دلالان است زیرا از زمانی که محصول باغدار هنوز نرسیده بالای سر کشاورز مشغول خرید است تا زمان رسیدن میوه به میدان‌های مرکزی تره‌بار می‌رسد و در این مدت حتی در خود میدان مرکزی میوه نیز چندین دست از این دلالان بار را خریده و فروخته‌اند. آن‌ها نقششان در بخش صادرات و واردات میوه نیز قابل‌توجه است و البته همین بازی بارها خرید فروش در صادرات و واردات هم از سوی واسطه‌ها تکرار می‌شود. نباید ناگفته بماند که آن‌ها البته امسال در حوزه صادرات هماهنگ با اوج‌گیری نرخ ارز بیش از همیشه خودنمایی کردند و به همین سبب تنش قیمتی در بازار میوه را به‌شدت تحریک کردند. همه این نقش‌آفرینی و به دست آوردن پول‌های خاکستری گزاف از سوی دلالان در شرایطی روی می‌دهد که نهادهای ناظر بر بازار برخلاف شعارهای چندین ساله خود هنوز هیچ اقدامی در حذف یا حتی ساماندهی و قانون‌مدار کردن آن‌ها صورت نداده‌اند.