پایگاه خبری / تحلیلی نگام_ برای اولین بار بعد از روی کار آمدن جو بایدن، مشاوران امنیت ملی اسرائیل و آمریکا روز سه شنبه ٢٧ آوریل گفتگوهای خود را دربارۀ برنامۀ اتمی ایران و تلاشهای آمریکا به منظور احیای برجام آغاز کردند.
مئیر بنشبات، مشاور امنیت ملی اسرائیل، و همتای آمریکایی وی، جیک سالیوان، هدایت اولین دور گفتگوهای دو کشور را دربارۀ ایران برعهده داشتند. یوسی کوهن، رئیس موساد، نیز در این گفتگوها حضور داشت که قرار بود دیروز سه شنبه با آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجۀ آمریکا، به طور جداگانه ملاقات کند.
کاخ سفید آمریکا در بیانیهای که به همین مناسبت منتشر کرد، اظهار داشت که “مقامات آمریکا و اسرائیل دربارۀ نگرانیهای شدید خود در خصوص توسعۀ برنامۀ اتمی ایران در سالهای اخیر گفتگو کردند.” در این بیانیه همچنین آمده است که “ایالات متحد آمریکا دولت اسرائیل را از مذاکرات جاری وین [برای احیای برجام] مطلع و در عین حال تأکید کرد که در خصوص این مذاکرات واشنگتن به طور تنگاتنگ با اسرائیل مشورت میکند.”
بیانیۀ کاخ سفید همچنین تأکید کرد که “آمریکا و اسرائیل رفتار خصمانۀ ایران را در منطقه تهدیدی جدّی میدانند و بر حمایت خدشهناپذیر رئیس جمهوری آمریکا از حق اسرائیل برای دفاع از خود [در برابر ایران] تأکید میورزند.”
کاخ سفید همچنین گفته است که دو کشور اسرائیل و آمریکا به زودی گروه مشابه دیگری را برای بررسی تهدیدهای پهپادی و موشکهای نقطۀزن ایران تشکیل میدهند که جمهوری اسلامی ایران آنها را در عین حال در اختیار گروههای نیابتی خود در منطقه میگذارد.
با این حال، جین ساکی، سخنگوی کاخ سفید، اظهار داشت که نشستهای امنیتی دو کشور اسرائیل و آمریکا تاثیری بر موضع کاخ سفید برای بازگشت به برجام نخواهد گذاشت. یک مقام دولت اسرائیل نیز گفت که برای این کشور تنها معیار منافع امنیتی اسرائیل است و اسرائیل تنها بر این اساس عمل میکند.
جراید اسرائیلی مأموریت مئیر بن شبات و یوسی کوهن را در اسرائیل بسیار دشوار توصیف کردهاند، زیرا مقامات اسرائیلی نیز پی بردهاند که آمریکا و ایران عاقبت با یکدیگر به توافق خواهند رسید و تلاش تلآویو در حال حاضر تاثیر گذاردن بر چگونگی و روند بازگشت آمریکا به برجام است بی آنکه بتواند این جهتگیری را تغییر بدهد، هر چند دولت آمریکا پذیرفته است که اسرائیل را از جزئیات مذاکرات خود با ایران مطلع کند.
اسرائیل و آمریکا در عین حال پذیرفتهاند که از تجربۀ دورۀ اوباما درس بگیرند. دولت کنونی آمریکا تأکید کرده که اگر چه موضوع برنامۀ موشکی ایران را در مذاکرات آتی با این کشور در نظر خواهد گرفت، اما، در مرحلۀ کنونی تمام تلاش خود را بر بازگرداندن ایران به تعهدات خود به برجام متمرکز میکند.
مقامات کاخ سفید میگویند که احیای برجام کف مطالبات دولت جو بایدن است و نه سقف آنها و از نظر آمریکا بازگشت ایران به تعهداتش به برجام در بدو امر نیازمند خارج کردن دو هزار کیلوگرم اورانیوم غنی شده با غلظت پائین از این کشور است که به تنهایی برای تولید دو بمب اتمی کفایت میکند. تنها پس از این مرحله آمریکا در نظر دارد مذاکره بر سر موشکهای و گروههای نیابتی ایران در منطقه را آغاز کند، هر چند معلوم نیست که تهران و واشنگتن بتوانند در این خصوص با یکدیگر به توافق برسند.
به نوشتۀ جراید اسرائیل، مقامات امنیتی این کشور در گفتگوهای خود با نمایندگان دولت آمریکا تأکید کردهاند که اسرائیل حاضر نیست اقدامهای خود را علیه برنامۀ اتمی و تهدیدهای ایران علیه اسرائیل در جریان مذاکرات وین متوقف کند و یا محدودیتی برای آزادی عمل خود در مقابل تهدیدهای تهران قائل شود.