پایگاه خبری / تحلیلی نگام – ✍️مجید مرادی رودپشتى
پرسیده اند آیا حکومت و دولت امام علی مقدس بود؟
مقدس بودن اگر به معنای فوق چون و چرا بودن است قطعا تجربه حکومتی امام یا دولت و حکومت او مقدس نبوده است. چنان که هیچ دولتی تا زمانی که کارش تدبیر امور دنیوی مردم است نمی تواند مقدس باشد.
امام علی در خطبه پرآوازه اش در ابتدای خلافت مردم را به نقد خود – و نه فقط نقد حکومت و والیان- فرامی خواند و از آنان می خواهد چونان که با گردنکشان و مستبدان سخن می گویند با او سخن نگویند و ظاهرسازی نکنند و ماله نکشند و مداحی نکنند و به آنان اطمینان می دهد که خودش هم خود را فراتر از آن نمی داند که خطا کند.
نتیجه منطقی این گزاره اخیر آن است که حال که خود امام هم خود را در تدبیر دولت و حکومت بری از خطا نمی داند پس دیگران هم نباید گمان برند که امام در امور سیاست و تدبیر دنیای مردم خطا نکند.
دعوت امام از مسلمانان به نقد خود تنها متوجه معاصران او نیست و باب نقد حکومت و دولت و تصمیمات آن حضرت برای همیشه باز است چنان که پرتو آفتاب او همچنان تابان است و به تعبیر مولانا
باز باش ای باب بر جویای باب
تا رسد از تو قشور اندر لباب
امام با سخن فوق از نگره نظری راه را برای سوء استفاده قدرت از دین برای همیشه بست و خطا رفتن بر قلم دولتمردان را به امری مسلم تبدیل کرد.
مقدس شمردن دولت نظام تنها یک کارکرد دارد و آن غایب شدن مسؤولان نالایق پشت سنگر مقدسات و پوشاندن عیوب خویش و تغذیه از منبع مقدسات است.
ممکن است این منبع مدتی برای چنان مسؤولان و والیانی مشروعیت ساز باشد اما مشکل آن جا بیشتر رخ می نماید که بی اعتبار شدن این مسؤولان و افتادنشان از چشم مردم به بی اعتباری آن منبع در چشم مردم بینجامد.
و این گونه است که تراژدی تبدیل دولت دینی تقدس طلب به پلی برای دین زدایی اتفاق می افتد. آن وقت دین نه تنها کمکی به دولتیان مدعی تقدس نمی کند که خود با بحران وجودی روبهرو می شود.