✍️ حبیب رمضانخانی
۲۷ فروردین یک سالگی معرفی دستگاه ویروس یاب کرونا، آن هم با قابلیت رهگیری و نابودی در شعاع صدمتر، با نام «مستعان ۱۱۰» بود. اختراعی که قرار بود در ابعاد وسیع تولید و احتمالا مشتریانی از همسایگان و دو کشور اروپایی داشته باشد! دستگاهی که همان وقت با واکنش منفی جوامع علمی مواجه شد و نسبت به کارایی آن با دلیل و استناد به موارد علمی، شک و شبهه زیادی وارد شد. حالا یک سال گذشته و نه تنها نشانی از آن وعده و عملکرد نیست، بلکه هیچ کس پاسخگوی آن هیاهو، ایجاد انتظار کاذب و هزینه های رفته بر کشور و تخریب وجهه اجتماعی ملت ایران نبوده و حاضر به عذرخواهی نیست.
سال ها مردم در چاهی که در مسجد جمکران واقع شده بود، آرزوها و مطالبات خود را مکتوب کرده و عریضه های خود را به هزار امید و انتظار آن جا می انداختند. بعد از مدت کوتاهی، آن چاهی که اصلا آبی در آن وجود نداشت، گشوده و تمام عریضه ها و مکتوبات تبدیل به خمیر کاغذ گشته و در چرخه بازیافت اینبار مفید واقع می شد! نهایت آبان ماه سال گذشته بود که طی اعلامیه ای که در مکان چاه نصب شده بود، اعلام گردید که «چاه بسته شده… و تاکید شد که چاه عریضه فاقد هرگونه خصوصیت و قداست است» هر چند مجدد برخی از فعالیت ها برای استمرار آن انجام می شود، ولی عدم واکنش روحانیون به بسته شدن آن و اذعان برخی که آن را مصداق خرافه پرستی می دانند، نشان از خدشه دار شدن و بی اعتباری آن باور سابق می باشد.
موارد این چنینی کم نیستند که عده ای در دنیای امروز، بدون توجه به نظر کارشناسان امر و رویه معمول علمی، گاهی برای اهداف و مقاصد خاصی موارد خلاف واقع را ترویج و افکار عمومی مردم را تحت تاثیر قرار می دهند. معمولا چنین مواردی بیشتر در کشورهای جهان سومی اتفاق می افتد که همچنان افکار عمومی پذیرای چنین هیاهوهایی بوده و خرافه پرستی رایج و برخی دانسته یا ندانسته وارد این جریانات می شوند. در همین مورد کرونا، کم نداشتیم ادعاهایی که از پیدا کردن دارو و درمان کامل کرونا گفتند و بعد مشخص شد دروغی بیش نبوده است. نمونه آن رییس جمهور ماداگاسکار بود و دارو دسته تبریزیان که ادعای پیدا کردن دارو و درمان و تجویزات از نواحی مختلف انسان را پیشنهاد کردند، ولی فقط تیتر سوژه مردم شدند و اسباب تمسخر و خنده فضای مجازی گشتند.
البته بایستی تاکید کرد که کرونا در کنار اینهمه مصیبت و بدی که خلق کرد، جنبه های مثبتی نیز داشت که در یک مورد نشان داد از بوسیدن حرم تا داروهای تجویزی طب اسلامی، تعارفی با خرافات نداشته و بساط آن ها را جمع و مروجان آن را رسوا می کند!
در آخر بایستی تاکید کرد، حداقل انتظاری که مردم از مسئولین و متولیان امر دارند، پاسخگو بودن و گاهی عذرخواهی در قبال آن وعده و انتظارهای کاذبی هست که در جامعه ایجاد شد و در موارد بالا اشاره کردیم. مسلما موارد این چنینی که باعث خدشه دار شدن و آسیب به اعتقادات و اعتماد مردم می شود، نیاز هست قبل از رسانه ای شدن، به دست اهل خود سنجش و راستی آزمایی شده و سپس اقدام به انتشار و در معرض ارزیابی دیگران قرار بگیرد.