پایگاه خبری / تحلیلی نگام _ هنوز ابعاد پنهان انفجار تأسیسات نطنز در 2 ژوئیه جاری در پردهای از ابهام باقی مانده و مسئولان ذیربط با سر باز زدن از دادن توضیحات و جزئیات مربوط به این موضوع، صرفاً به نشانه رفتن انگشت اتهام به سوی «حملات سایبری» اکتفا میکنند.
نکته جدید در این خصوص این بار در قالب اشاره غیر مستقیم رسانههای وابسته به سپاه پاسداران مشاهده شد که شخصی به نام «ارشاد کریمی» را متهم ساختهاند که سالیان سال، پیمان کار پروژههای متعدد تأسیسات هستهای بوده و مسئولیت آغاز چرخه روند غنی سازی اورانیوم در تأسیسات نطنز را بر عهده داشته است.
رسانههای نزدیک به سپاه به نقل از منابع آگاه آوردهاند که کریمی به یاری تیم خود مبادرت به منفجر کردن سالن سانتریفوژ کرده و زیانهای بزرگی را به صنعت هستهای ایران وارد ساخته است.
به گفته این منابع، صلاحیتهای کاری کریمی از سوی مرکز اطلاعاتی اصفهان حمایت میشده است.
رخنه امنیتی
شایان ذکر است که جواد کریمی قدوسی، عضو کمیسیون امنیت و سیاست خارجی مجلس ایران چند روز پیشتر اعلام کرد که انفجار نطنز ناشی از رخنه امنیتی و عبور از خط قرمزها و موانع امنیتی بوده و به هیچ وجه ناشی از انفجار یک شی مشکوک نیست.
عباس موسوی سخنگوی وزارت خارجه ایران نیز روز گذشته فاش ساخت که «چندین حمله سایبری، زیر ساختهای کشور را در چند ماه گذشته هدف قرار دادهاند که از سوی کشورها یا گروههایی سامان داده شدهاند؛ ولی آتشسوزیهای پر شمار چند هفته گذشته و حملات اخیرعلیه تأسیسات ایران را شامل نمیشود.
البته موسوی ماهیت این کشورها یا گروهها را مشخص نکرد اما گفت که مهاجمان به اهداف اصلی خود دست نیافتند و ماهیت کشورهای حامی این گونه حملات، مشخص شدهاست
بنا به یک تحلیل دیگر از نیویورکتایمز، انفجار نطنز شدیدتر از آن چیزی است که در گزارشهای اولیه بازتاب یافته است. در این گزارش همچنین آمده است که مسئولیت انفجار یاد شده با اسرائیل بوده و این اقدام با اطلاع آمریکا صورت گرفته است.
گمانهزنی درباره انفجار در تاسیسات اتمی نطنز و ابعاد آن همچنان ادامه دارد. جمهوری اسلامی ایران انفجار روز ۱۲ تیرماه در تاسیسات هستهای نطنز را تایید کرده است. مسئولان جمهوری اسلامی ایران اعلام کردهاند که اطلاعات کافی درباره علت این انفجار در اختیار دارند، اما در حال حاضر بنا بر مصالح امنیتی از افشای آن خودداری میکنند.
در همین رابطه، روزنامه “نیویورک تایمز” روز جمعه ۱۰ ژوئیه (۲۰ تیر) با انتشار یک گزارش اختصاصی به نقل از دو منبع اطلاعاتی اعلام کرده است که انفجار در تاسیسات اتمی نطنز و در بخش تولید سانتریفوژهای پیشرفته این تاسیسات مدتها پیش طراحی شده است.
در این گزارش آمده است که مسئولیت این انفجار برعهده اسرائیل بوده و این کشور با اطلاع آمریکا اقدام به آن کرده است.
نویسندگان این گزارش با اشاره به ارزیابی کارشناسان از تصاویر ماهوارهای اعلام کردهاند که شدت انفجار و میزان آسیب دیدگی این تاسیسات بهمراتب بیشتر از آنچه بوده که در گزارشهای نخستین اعلام شده بود.
بر اساس تحقیقات صورت گرفته از سوی کارشناسان، روند تولید سانتریفوژهای پیشرفته ایران در اثر این انفجار میتواند دو سال به عقب بیافتد.
همین گزارش در عین حال تاکید کرده است که گرچه این حمله نمیتواند مانع از تولید سانتریفوژهای پیشرفته توسط ایران شود، اما میتواند در برنامه اتمی ایران اختلال ایجاد کرده و اجرای آن را بین یک تا دو سال به عقب براند.
انفجار نطنز و استاکسنت
گزارشگران روزنامه نیویورک تایمز حمله به تاسیسات اتمی نطنز را با حمله سایبری ده سال پیش به تاسیسات اتمی ایران مقایسه کرده و به نقل از منابع اطلاعاتی نوشتهاند که انفجار در تاسیسات هستهای نطنز نیز از مدتها پیش طراحی شده بود.
نیویورک تایمز پس از آن به وقوع انفجار روز جمعه ۱۳ تیرماه در شمال تهران اشاره کرده و گفته است که بنا بر اطلاعات منتشر شده، احتمال میرود که هدف از این انفجار یک پایگاه موشکی ایران بوده است.
همین روزنامه در ادامه نوشته است که در صورت صحت داشتن این خبر، آمریکا و اسرائیل دامنه آسیبپذیری مهمترین مراکز ایران را نشان دادهاند. در این گزارش به حفاظت فوقالعاده ایران از تاسیسات نظامی و هستهای اشاره شده است.
در حالی که برخی از منابع خبری از انتقال بمب به مرکز تولید سانتریفوژهای نطنز سخن گفتهاند، در گزارش نیویورک تایمز احتمال حمله سایبری و ایجاد انفجار در نزدیکی مخازن گاز این تاسیسات منتفی اعلام نشده است.
در این گزارش همچنین آمده است که انجام چنین حملاتی و از جمله حمله پهپادی به خودروی حامل قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس و همچنین دستیابی موساد، سازمان اطلاعات اسرائیل، به دهها هزار سند مربوط به فعالیتهای هستهای ایران بدون همکاری نیروهایی در داخل این کشور ممکن نبوده است.
نیویورک تایمز در عین حال به احتمال واکنش ایران در آستانه برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا اشاره کرده است. حمله به مواضع آمریکا در عراق و یا حمله سایبری به تاسیساتی در اسرائیل از جمله احتمالات مطرح شده در این گزارش است.
جمهوری اسلامی ایران پیش از این اقدام به حملات سایبری به برخی از مراکز و از جمله به کازینوی در لاس وگاس و شبکه آبرسانی در اسرائیل نموده بود.
خبرنگاران روزنامه یاد شده همچنین به احتمال تشدید تنش بین آمریکا و ایران در ارتباط با تانکرهای حامل سوخت ایران به مقصد ونزوئلا اشاره کردهاند. پس از تحویل محموله نخستین تانکر ایران به ونزوئلا، چند تانکر دیگر این کشور به سوی ونزوئلا در حرکت هستند.