نگام ، سیاسی _ موضوع آمدن ابراهیم رئیسی به عنوان نامزد اصلی اصول گرایان مدت هاست در محافل سیاسی و خبری مطرح است تا آن که این روزها خبر از جدی تر شدن حضور او به گوش می رسد ، آمدن رئیسی دستکم بنبست اصول گرایان در انتخاب نامزد برای رقابتهای پیشِرو را حل میکند. به استثنای محمود احمدینژاد و جریان منتسب به او، و احتمالا سعید جلیلی در نهایت سایر اصولگرایان دست بیعت به سمت نامزد اصلی خود دراز میکنند.
ابراهیم رئیسی رسما اعلام کاندیداتوری کرد
رییسی دعوت برای کاندیداتوری را پذیرفت. برنامههای وی بزودی اعلام میشود
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی دیده بان ایران؛ سید صولت مرتضوی به نمایندگی از حجت الاسلام رییسی پیام شفاهی وی را به دومین مجمع جبهه مردمی قرائت کرد:
آقای رییسی از حسن نظر و عنایت همه بزرگوارانی که از ایشان دعوت کردند تا داوطلبی انتخابات ریاستجمهوری را بپذیرند، سپاسگزاری کرده و پیامی ارسال کردند که بنده ابلاغ کنم. در آینده نزدیک برنامههای ابراهیم رییسی اعلام خواهد شد.بنا به درخواستهای متعدد ایشان رسما پذیرش داوطلبی خود را اعلام کرده و گفتند ما این موضوع را ابلاغ کنیم
جبهه پایداری گزینه اصلح را کشف کرد
امیرحسین قاضیزاده هاشمی در گفت و گویی که اسفند ماه با نامه نیوز داشت، گزینهای را مطرح کرد که رسانهها نسبت به او حساسیت خاصی پیدا کردند. قاضیزاده گفت: «به نظر من اصلح در مقطع زمانی کنونی متعیّن در آقای رئیسی است. نفر دوم نمیشناسم. البته گزینههای دیگری مثل آقای زاکانی و حاجی بابایی هستند که برای نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری خوب محسوب میشوند اما در سطح آقای رئیسی کسی را سراغ ندارم. باید گفتمان نامزد اصلح روشن و تراز در سطح نفر دوم نظام باشد که این دو ویژگی در آقای رئیسی وجود دارد. منظور این نیست که سایر رفقا این طور نیستند همه خوب و قابل قبولند، اما این کنش و اجماع و تعیّن در مورد آنها نیست.»
ابراهیم رئیسی اکنون رئیس تولیت آستان قدس رضوی است که سالها مناصب بالایی قضایی از جمله دادستانی کل کشور را بر عهده داشته. او همچنین تولیت آستان امامزاده صالح را برعهده داشته که پس از درگذشت آیتالله واعظ طبسی در ۱۴ اسفند سال گذشته، با حکم رهبری به آستان قدس رفت و همین مسئله باعث توجه رسانهها به او شد. رئیسی در آذرماه سال جاری به عضویت هیات مرکزی نظارت بر انتخابات درآمد که به خاطر عضویت نداشتن در شورای نگهبان باز هم توجه رسانهها به او جلب شد. به گفته قاضیزاده از ابراهیم رئیسی درخواست شده است که از شورای نظارت استعفا دهد و کاندیدای ریاست جمهوری شود.
اما اگر رئیسی بخواهد کاندیدای ریاست جمهوری شود بنا به گفته عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان باید از سمت خود در هیات نظارت استعفا دهد. کدخدایی گفته: منعی برای این کار وجود ندارد و گفته: «هر عضو هیات نظارت نامزد انتخابات شود از سمت خود استعفا میدهد، اما زمان خاصی برای این کار در قانون مشخص نشده است.»
اصولگرایان رئیسی را به عنوان نامزد نهایی معرفی می کنند؟
دبیرکل جبهه جهادگران ایران اسلامی گفت: اصولگرایان ابراهیم رییسی را به عنوان نامزد نهایی خود در انتخابات دوازدهمین دوره ریاست جمهوری معرفی می کنند.
وهاب عزیزی روز پنجشنبه در گفت و گو با خبرنگار سیاسی ایرنا افزود: تمایل زیادی در بدنه جریان اصولگرایی و شورای مرکزی جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی(جمنا) برای معرفی ابراهیم رییسی به عنوان نامزد نهایی وجود دارد.
به گزارش نامه نیوز، وی ادامه داد: در واقع حاصل جمع محاسبات و کش و قوس های جمنا در نهایت آقای رییسی است؛ جریان اصولگرایی برای رقابت با حسن روحانی هیچ گزینه مناسبی به جز رییسی ندارند.
دبیرکل جبهه جهادگران ایران اسلامی گفت: در مجمع عمومی جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی(جمنا) که امروز(پنجشنبه) برگزار می شود، قبل از ظهر رای گیری برای انتخاب گزینه نهایی جریان اصولگرایی در محل شهر آفتاب انجام می شود.
دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران و پنجمین دوره انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا روز جمعه ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۶ به صورت همزمان برگزار می شود.
بر اساس جدول زمانی اعلام شده از سوی وزارت کشور، نامزدهای کرسی ریاست جمهوری ایران، از 22 تا 27 فروردین ماه فرصت دارند تا با حضور در ستاد انتخابات کشور نام خود را دفتر انتخابات سال 96 بنویسند.
برخی اصولگرایان برای حضور تولیت آستان قدس در انتخابات تردید دارند / چالشهای نامزدی رئیسی
برخی رسانهها گمانه زنی کرده اند که منظور مصباحی مقدم از “صفر کیلومترها” ابراهیم رئیسی است. تولیت تازه کار آستان قدس رضوی در تمام دوران خدمت خود، فعالیت در حوزه قضایی داشته و هیچ فعالیت اجرایی و دولتی در کارنامه او دیده نمیشود و همین مسئله نگرانی هایی را ایجاد کرده است.
حدود یک ماه تا برگزاری انتخابات ریاست جمهوری باقی مانده است،در این میان ابراهیم رئیسی روحانی ۵۷ ساله مشهدی شانس زیادی برای معرفی شدن به عنوان کاندیدای قطعی اصولگرایان دارد. اما او برای ورود به این مسیر تردید دارد. این تردید در میان فعالان سیاسی و اصولگرایان دیگر نیز دیده میشود.
قرار است روز ۵ شنبه جبهه نیروهای مردمی انقلاب (جمنا) که تشکل انتخاباتی طیف وسیعی از اصولگرایان است ۵ تن از گزینههای اصلی خود را برای نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری معرفی کند. اما از طرف دیگر جبهه پایداری، یکی از تشکلهای اصولگرا ساز مخالفت با “جمنا” را میزند. همچنین چهره هایی همچون سعید جلیلی نیز با وجود اینکه در لیست جمنا قرار دارند، اما از منتقدان آن به حساب میآیند. محمد باقر قالیباف نیز از طرفی گزینه جمنا است و از طرفی دیگر نزدیکانش میگویند تمایلی برای نامزدی درانتخابات ندارد.
ابرهیم رئیسی نیز یکی از گزینههای جمنا به حساب میآید، در کنار آن جبهه پایداری و طیف نزدیک به آیت الله مصباح یزدی نیز از حامیان کاندیداتوری رئیسی هستند. همین مسئله این بحث را تقویت کرده است که رئیسی میتواند اصولگرایان را به اجماع برساند.
در این میان در فضای مجازی گروههای حامی رئیسی گمانه زنی هایی درباره پیوستن سعید جلیلی و محمد باقر قالیباف به تیم انتخاباتی رئیسی مطرح شده است. هر دو این سیاستمداران اهل مشهد هستند. به این ترتیب گفته میشود اگر رییسی وارد فرآیند انتخابات شود قالیباف به عنوان معاون اول او معرفی خواهد شد و سعید جلیلی در قامت وزیر خارجه وارد کارزار انتخابات میشود.
تمام این اخبار در حد گمانه زنی است و هیچ یک از آنها قابل تائید نیست.
چالشهای نامزدی رئیسی
روز گذشته خبرگزاری تسنیم از قطعی شدن نامزدی تولیت آستان قدس رضوی خبر داد. همزمان با انتشار این خبر تردیدها نیز پیرامون کاندیداتوری رئیسی بالا گرفته است.
با وجود هیجان بخشی از اصولگرایان برای قوت گرفتن آمدن رئیسی به فرآیند انتخابات، اما چهرههای اصولگرا در این باره تردید دارند. محمد تقی رهبر عضو جمنا در گفت و گویی اظهار کرد: «آقای رئیسی هنوز معلوم نیست که حضورشان در انتخابات قطعی است و همچنان در این مورد تردید وجود دارد چراکه گاهی میگویند میآید و گاهی میگویند با وجود جایگاهی که دارد به عرصه انتخابات نمیآید و خودش هم به طور صریح در این رابطه اظهارنظری نکرده است بنابراین باید منتظر بمانیم تا شفافسازی شود.»
تردیدها فقط مختص آمدن یا نیامدن رئیسی نیست، یکی از بحثهای مهم اصولگرایان این است که آیا اصلا رئیسی گزینه مناسبی برای انتخابات است یا خیر؟
علی دورانی فعال سیاسی اصولگرا در گفت و گو با فرارو اظهار کرد: «مسئله انتخابات یک چیز است و مسئله پس از انتخابات چیز دیگر. اینکه چه کسی رییس جمهور شود با اینکه چگونه میخواهد کشور را اداره کند دو مقوله متفاوت هستند. کاندیدای ریاست جمهوری باید برنامه اجرایی و توانمندی اجرایی داشته باشد. با برنامه عاریهای نمیشود وارد عرصه شد. با حضور رئیسی بعید است اصولگرایان به اجماع برسند. ضمن احترام به شخصیت ایشان، او را برای انتخابات ریاست جمهوری مفید نمیدانم.»
غلامرضا مصباحی مقدم سخنگوی جامعه روحانیت مبارز نیز بدون اشاره به نام رئیسی با تاکید بر اینکه “صفر کیلومترها به درد ریاست جمهوری نمیخورند”، گفت: «آقای روحانی اصلاحطلب نیست، بلکه اصولگرایی است که اصلاحطلبان در سال ۹۲ ناچار شدند به وی روی بیاورند.»
برخی رسانهها گمانه زنی کرده اند که منظور مصباحی مقدم از “صفر کیلومترها” ابراهیم رئیسی است. تولیت تازه کار آستان قدس رضوی در تمام دوران خدمت خود، فعالیت در حوزه قضایی داشته و هیچ فعالیت اجرایی و دولتی در کارنامه او دیده نمیشود و همین مسئله نگرانی هایی را ایجاد کرده است.
اگر رییسی به عنوان گزینه نهایی اصولگرایان وارد کارزار انتخابات شود باید در رقابت با حسن روحانی شرکت کند؛ رقابتی که سابقه روحانی در مبارزههای انتخاباتی نشان داده نه تنها آسان نخواهد بود که بسیار سخت است. حسن روحانی با سابقه ٤ سال ریاستجمهوری به تمام جزییات امور اجرایی وقوف پیدا کرده و رییسی بدون این سابقه باید با رییسجمهور مستقر مواجه شود.
از سوی دیگر روز گذشته آیت الله آملی لاریجانی رییس قوه قضائیه که حجت الاسلام رئیسی سالها معاون اول او بوده است، در سخنانی تاکید کرد: «گاهی به نظر میرسد که در سالهای گذشته و در مورد برخی افراد، مدیر و مدبر بودن در حد ریاست جمهوری کشور ثابت و محرز نبوده است. بر همین اساس نباید تابع احساسات باشیم و بگوییم یک شخص، چون آدم خوبی است میتواند رئیس جمهور شود. یک آدم خوب شاید برای امامت جماعت یک مسجد فرد مناسبی باشد، اما لزوماً هر آدم خوبی برای ریاست جمهوری مناسب نیست.» آیت الله آملی مصداق این سخنان خود را مشخص نکرده است، اما برخی ناظران این احتمال را مطرح کردند که منظور رییس قوه قضائیه حجت الاسلام رئیسی است.
یکی دیگر از چالشها و تردیدها اصولگرایان رای آوری رئیسی در انتخابات آتی است. این روحانی میان سال و کمتر شناخته شده مشهدی، از دید بسیاری از ناظران جذابیتهای لازم برای شرکت در رقابت سخت انتخاباتی را ندارد. او نه برنامهای و نه شعاری جذاب برای انتخابات دارد. از همه مهمتر او اساسا سیاستمدار به حساب نمیآید و پیشنهای عملکردش در فعالیتهای امنیتی و قضایی محدود شده است.
ابراهیم رئیسی پیش از انتصاب به عنوان تولیت آستان قدس رضوی سالها رییس سازمان بازرسی کل کشور، معاون اول قوه قضائیه و دادستان بوده است. او از سال ۸۵ عضو مجلس خبرگان رهبری است.
با این حال عدهای معتقدند ناشناخته بودن و نداشتن تجربه سیاسی و اجرایی میتواند برای رئیسی برگ برنده باشد. روزنامه اعتماد در این باره نوشته است: «او ممکن است از همین نقطه ضعف بتواند برای خود برگ برندهای رو کند. نداشتن سابقه اجرایی باعث میشود تا نقدی نیز در این حوزه به او وارد نشود در عوض روحانی ٤ سال سکان اجرایی کشور را در اختیار داشته و عملکردش در بوته نقد قرار میگیرد.»
توصیه اصلاح طلبانه به اصولگرایان
با قوت گرفتن احتمال حضور ابراهیم رئیسی در فرآیند انتخابات عباس عبدی تحلیلگر سیاسی اصلاح طلب در یادداشتی به اصولگرایان توصیه کرد که اشتباه سال ۸۴ را تکرار نکنند.
او در یادداشت خود نوشته است: «بزرگترین اشتباه اصولگرایان در سال ١٣٨٤ و پس از آن، حمایت از احمدینژاد با هدف شکست دادن اصلاحطلبان یا در مقطعی دیگر فشار به آقای هاشمی بود. شکست دادن رقیب یک هدف معقول و منطقی است، ولی نه به قیمت هر چیزی؛ و نه اینکه این تنها و اصلیترین هدف باشد. چنین سیاستی در ابتدا جذاب و خوشایند و حتی فریبنده است، زیرا کار به آنجا میرسد که همه منابع داشته و نداشته خود و جامعه را پای این هدف میریزند.»
عبدی با بیان اینکه این سیاست اصولگرایان ” نقض غرض است”، نوشته است: «زیرا رسیدن به قدرت و پیروزی در انتخابات باید با هدف تقویت منابع مادی و معنوی جامعه باشد، نه آنکه همه این منابع را قربانی به قدرت رسیدن کسی کنند که گمان دارند از خودشان است. وقتی امام زمان (عج) را هم به خواب میآورند تا بلکه بر رقیب پیروز شوند، نتیجه همین میشود که میبینید.»
عباس عبدی:حضور رییسی انتخابات را دو قطبی تر از زمان حضور احمدی نژاد میکند
قاعدتا حضور آقای رییسی انتخابات را دو قطبی میکند و حتی از حالتی که آقای احمدینژاد به عنوان رقیب آقای روحانی در انتخابات شرکت کند، دو قطبیتر خواهد بود. چرا که اگر آقای احمدینژاد میآمد بخشی از اصولگرایان حامیاش بودند اما با آمدن آقای رییسی بخش بیشتری از اصولگرایان حامیاش میشوند. همین مساله باعث میشود که انتخابات دو قطبی شود و با فلسفهای که رهبری مانع حضور احمدینژاد شدند، مطابقت نداشته باشد. لیکن حضور آقای رییسی در مجموع به نفع شور انتخاباتی است و در مجموع این مساله به نفع آقای روحانی خواهد بود. البته اینکه این امر به نفع کشور است یا خیر مسالهای است که قطعا باید در مورد آن تامل کرد. البته برخی از طرفداران آقای روحانی کمانگیزه هستند ولی با آمدن آقای رییسی بسیار برانگیزاننده شده و وارد انتخابات میشوند. ضمن اینکه آمدن وی به حذف آقای قالیباف منجر میشود و این رای روحانی را زیاد میکند.
جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی این روزها دومین غربالگری انتخاباتی خود را انجام میدهد تا در عرصه انتخابات ریاستجمهوری رو در روی حسن روحانی قرار بگیرد. اگر چه هر چه بیشتر به زمان انتخابات نزدیک میشویم اختلافات و سردرگمی جناح راست در معرفی نامزد واحد آشکارتر میشود. مصطفی میرسلیم، کاندیدای مورد حمایت حزب موتلفه و سعید جلیلی نامهایشان در نخستین غربالگری اصولگرایان خط خورد. دو نامزدی که برای ماندن تا زمان انتخابات آمده بودند و حالا به تصمیم تصمیمگیران جمنا خیلی زود باید کولهبارشان را جمع کنند و از صحنه انتخابات کنار بروند. در میان نامهایی که هنوز در لیست باقی ماندهاند نامی که بیشتر از بقیه شنیده میشود، ابراهیم رییسی است. عباس عبدی، فعال سیاسی اصلاحطلب معتقد است که سراغ گرفتن اصولگرایان از رییسی به منزله اعلام شکست این جریان سیاسی است. گزینهای که تا به حال ارتباط تشکیلاتی و سازمانیافتهای با اصولگرایان نداشته است. او همچنین معتقد است که حضور رییسی در انتخابات آتی و اجماع اصولگرایان بر محورش، انتخابات را دو قطبی میکند. این فعال سیاسی بیان میکند که دو قطبی شدن انتخابات به نفع شور انتخاباتی و در نهایت به نفع سبد رای حسن روحانی است.
چرا اصولگرایان و جمنا اصرار بر کاندیداتوری ابراهیم رییسی دارند؟
به نظر من دلیل این کار این است که کلیه نیروهای سیاسیشان به نوعی به بنبست رسیدهاند و شکست خوردهاند. بنابراین مایل هستند از یک حوزه غیر سیاسی یک نفر را به عرصه انتخابات بیاورند و در مقابل آقای روحانی مطرح کنند.
آیا رییسی میتواند ناجی جناح راست باشد؟
جناحی که یک فرد ناجیاش باشد، هیچگاه یک جناح اصیل و کارآمد نخواهد بود. این جناح باید ذاتا بتواند مشکلات خود را حل کند و به سمت جلو برود. بنابراین باید فردی که نامزد یک جناح میشود، به نوعی مرتبط با آن جناح باشد. اصلا آقای رییسی تا به حال هیچ ربطی به این جناح نداشته و فعالیتی نیز نکرده است. این امر به منزله اعلام شکست کلیه گروههای سیاسی جریان اصولگرا است.
به نظر شما ایشان در نهایت کاندیدای انتخابات ریاستجمهوریخواهد بود یا خیر؟
من معتقد بودم که آقای رییسی به عرصه انتخابات نمیآید. نه به دلیل اینکه تمایلی به کاندیداتوری نداشته باشد، بلکه دلایلی وجود دارد که میداند آمدن یا نیامدنش از دو حال خارج نیست؛ یا شکست میخورد یا پیروز میشود. اگر در انتخابات آتی شکست بخورد وضعیت بدی بر آنها حاکم خواهد شد. اینکه اصولگرایان همه نیروهایشان را پشت یک نفر گذاشته باشند و با همه تبلیغاتی که میکنند، شکست بخورند برایشان خوب نیست. اگر هم در انتخابات پیروز شوند، بعدا شکست خواهند خورد. ایشان اصلا در عرصه سیاست به عنوان سیاستمدار شناخته نمیشود.
کاندیداتوری رییسی از حیث رقابت انتخاباتی به نفع روحانی است یا به ضررش؟ رقابت را سختتر میکند برای روحانی یا خیر؟
قاعدتا حضور آقای رییسی انتخابات را دو قطبی میکند و حتی از حالتی که آقای احمدینژاد به عنوان رقیب آقای روحانی در انتخابات شرکت کند، دو قطبیتر خواهد بود. چرا که اگر آقای احمدینژاد میآمد بخشی از اصولگرایان حامیاش بودند اما با آمدن آقای رییسی بخش بیشتری از اصولگرایان حامیاش میشوند. همین مساله باعث میشود که انتخابات دو قطبی شود و با فلسفهای که رهبری مانع حضور احمدینژاد شدند، مطابقت نداشته باشد. لیکن حضور آقای رییسی در مجموع به نفع شور انتخاباتی است و در مجموع این مساله به نفع آقای روحانی خواهد بود. البته اینکه این امر به نفع کشور است یا خیر مسالهای است که قطعا باید در مورد آن تامل کرد. البته برخی از طرفداران آقای روحانی کمانگیزه هستند ولی با آمدن آقای رییسی بسیار برانگیزاننده شده و وارد انتخابات میشوند. ضمن اینکه آمدن وی به حذف آقای قالیباف منجر میشود و این رای روحانی را زیاد میکند.
کاندیداتوری رییسی تاثیری بر مشارکت مردمی دارد یا خیر؟
نامزدی آقای رییسی به خودی خود تاثیری بر مشارکت مردمی ندارد. آنچه که اهمیت دارد رقابت دو جناح سیاسی است. وگرنه آقای رییسی چهره سیاسی شناخته شده و مشهوری و حتی معرف مفهوم خاصی نیز در ذهن مردم نیست. ممکن است بتواند از حیث اینکه دو جناح را رو به روی هم قرار دهد موجب افزایش مشارکت و حضور مردم شود. این خود فرد نیست که اهمیت دارد بلکه تقابل و تضاد دو جناح است که ممکن است به چنین پدیدهای منجر شود.
موضع اصلاحطلبان و حامیان دولت در قبال تحولات انتخاباتی جناح راست باید چگونه باشد؟
هیچ موضع خاصی نباید بگیرند. باید از دیدگاههای خودشان دفاع کنند؛ برنامههای آقای روحانی را بسط دهند و دفاع کنند. اساسا نیازی ندارند که نسبت به طرف مقابلشان موضع خاصی بگیرند. این پرسش و پاسخ نیز تنها از جایگاه ناظر به انتخابات انجام میشود. لیکن به لحاظ انتخاباتی هیچ تغییری بر رفتار انتخاباتی اصلاحطلبان نباید ایجاد شود و آنها باید رفتار ایجابی خودشان را داشته باشند.
پیشبینیتان از نتیجه انتخابات 96 چیست؟
صحبت کردن در مورد نتیجه انتخابات کمی زود است چرا که هنوز فضای انتخابات شکل نگرفته است. لیکن نظرسنجیها نشان میدهد که اوضاع آقای روحانی کماکان رو به بهبود است. چون هنوز فضای انتخابات شکل نگرفته نمیتوان اظهارنظر کرد. پیشبینیای بر اساس اعداد و ارقام نمیتوانم بگویم ولی براساس تحلیل معتقدم که اتفاق خاصی نمیافتد و آقای روحانی دوباره رای میآورد.
هدف احمدینژاد و جریان نزدیک به او از حضور در انتخابات چیست؟
اگر یک نیروی سیاسی در انتخابات حضور نداشته باشد، به حاشیه رفته و نابود میشود. بنابراین برای خودشان بهتر است که در صحنه حضور داشته باشند. به قول معروف «سنگ مفت، گنجشک مفت» به عرصه میآیند؛ حالا یا میگذارند در صحنه بمانند یا نمیگذارند. معتقدم آقای احمدینژاد اگر میآمد ردصلاحیت میشد. آقای بقایی هم با توجه به سابقه شورای نگهبان بدون تردید ردصلاحیت میشود. آقای احمدینژاد و اطرافیانش بدشان نمیآید که فاصله قابل قبولی از حکومت بگیرند تا خودشان را اپوزیسیون معرفی کنند. به همین دلیل میتوان گفت که از ردصلاحیت شدن نیز استقبال میکنند.
ارزیابی شما از کنارگذاشتن مصطفی میرسلیم و سعید جلیلی در نخستین دوره غربالگری جمنا چیست؟ آیا این مساله ممکن است به روند وحدت اصولگرایان خدشه وارد کند؟
در مورد تصمیمات جمنا اطلاع دقیقی ندارم اما فکر نمیکنم جمنا بتواند وحدتی میان اصولگرایان تامین کند. اگر هم وحدتی به دلایلی شکل بگیرد، موقتی خواهد بود. اگر شکست بخورند همه عصبانی میشوند هر کدام میگویند که شما نگذاشتید نامزد انتخابات باشیم. این وحدت حول انتخابات و برای رسیدن به قدرت است، بنابراین چه موفق باشند و چه نباشند، این تضاد در بین اصولگرایان تشدید خواهد شد.
ارزیابی شما از اعلام انصراف قالیباف در شرایط کنونی چیست؟
در مورد آقای قالیباف هنوز اعلام انصرافی از ایشان نشنیدهام، اصل آمدنشان را رد کردند. به نظرم شانس وی از رییسی خیلی بیشتر بود و نیامدنش به نفع آقای روحانی است.
زیباکلام: حضور رئیسی در انتخابات،آرای خاموش را به نفع روحانی پای صندوق می آورد
صادق زیباکلام در روزنامه شرق نوشت: البته جدای از احمدینژاد، برخی اصولگرایان تندرو هم ممکن است نامزدی رئیسی را برنتابند؛ اما آنان هم ظاهرا تمکین خواهند کرد. آمدن تولیت آستان قدس بحران چنددستگی اصولگرایان در انتخابات را حل میکند؛ اما از سوی دیگر ملاحظات مهمتری چه برای خود ایشان و چه حامیان اصولگرایشان به وجود خواهد آورد. یکی از این دغدغهها، مشخصنبودن توان و تجربه اجرائی آقای رئیسی است.
به استثنای مدتی که ایشان یکی از مسئولان ارشد دستگاه قضائی بوده، تجربه اجرائی و مدیریت دیگری نداشتهاند، هیچ ملاک و معیاری هم در دست نیست که بهعنوان یکی از مسئولان اصلی آن قوه، در بیش از دو دهه، کارنامه اجرائی مشارالیه چگونه بوده است؟ اما این مسئله بزرگی نیست. میتوان با تعیین مدیری اجرائی بهعنوان معاوناول و سایر اعضای کابینه، این موضوع را تا حدی حل کرد. مسئله اساسیتر، نتیجه انتخابات است.
در این تردیدی نیست که اگر این نامزد اصولگرایان وارد عرصه انتخابات شود، نامزدی اجماعی باشد که در مقابل نامزد مجموعه اصلاحطلبان و میانهروها یعنی دکتر روحانی قرار خواهد گرفت. به عبارت دیگر آمدن آقای رئیسی بهسرعت انتخابات را دو قطبی آنهم از نوع دوم خرداد ٧٦ خواهد کرد. اگر نتیجه باب میل اصولگرایان نشود، آنگاه از جنس ناکامی اصولگرایان، محمدباقر قالیباف یا جلیلی نیست، بلکه تبعات آن متفاوت خواهد بود.
سؤال این است: آیا حامیان رئیسی حاضر هستند تن به این مسئله بدهند؟ تبعات بعدی ناکامی احتمالی، تأثیر آن بر برنامههای بلندمدت آینده او خواهد بود. اگرچه قانونی وجود ندارد که براساس آن، فردی که در انتخابات ریاستجمهوری رأی نیاورده نمیتواند در سایر مسئولیتها وارد شود؛ اما از منظر شأن اجتماعی وضعیت مطلوبی نخواهد بود که چنین فردی وارد مسئولیتهای دیگر شود. این ملاحظات در صورتی است که نامزد اصولگرایان موفق نشود.
سؤال اینجاست که اساسا در صورت آمدن ایشان، وضعیت انتخابات به کدامین سو خواهد رفت؟به عبارت دیگر شانس آقای رئیسی برای موفقیت در برابر دکتر روحانی چقدر است؟ بگذارید اینگونه پاسخ دهیم که اگر تولیت آستان قدس، نامزد انتخابات نشود، تکلیف انتخابات تا حدی روشن است.
دکتر روحانی ظرفیتی درخور برای پیروزی در انتخابات دارد؛ ممکن است افراد درباره کاهش یا افزایش آرای او نسبت به سال ٩٢ نظر یکسانی نداشته باشند؛ اما واقعیت آن است که هر فردی که از اصولگرایان در مقابل ایشان قرار بگیرد، عملا شانسی برای موفقیت نخواهد داشت؛ اما اگر آقای رئیسی وارد میدان انتخابات شوند، کار به این سادگیها نخواهد بود؛ جدای از آنکه برای حامیان ایشان، موضوع بسیار حائز اهمیت خواهد شد، آنان تمام توان و هرچه امکانات در اختیار دارند از صداوسیما میگیرند تا تریبونهای در اختیار، مطبوعات و سایر رسانههای وابسته به خود را جملگی به نفع آقای رئیسی بسیج کنند.
از سوی دیگر تشکلهایی مانند روحانیت مبارز و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به همراه بسیاری از روحانیون از ایشان پشتیبانی خواهند کرد. همچنین حملات به دولت یازدهم و رئیسجمهور و اصلاحطلبان، تندتر میشود و بالاخره کمپین ستاد اصولگرایان در موقعیت بیاعتبارکردن اقدامات چهار سال گذشته قرار خواهد گرفت؛ روشی شبیه تبلیغات انتخاباتی محمود احمدینژاد در برابر مرحوم آیتالله هاشمی در سال ٨٤. سؤال اساسی این است که با وجود همه این اقدامات، اصولگرایان میتوانند بر دکتر روحانی و پشتیبانی مردم از او غلبه کنند؟
در پاسخ باید گفت معلوم نیست با وجود پشتیبانی گسترده از یک سو و تخریب دولت و رئیسجمهور از سوی دیگر، باز هم نتیجه به کام اصولگرایان و نامزد آنان باشد. عامل تعیینکننده در حقیقت رأیدهندگان بالقوه اصلاحطلب هستند؛ کم نیستند رأیدهندگان بالقوه حامی دکتر روحانی که خیلی اصراری بر شرکت در انتخابات ندارند. استدلالشان هم همان استدلال همیشگی است؛ ما دفعه قبل در انتخابات شرکت کردیم و به دکتر روحانی رأی دادیم؛ اما چیزی عوض نشد؛ رأیدادن اساسا فایدهای ندارد و مسئولان هر کاری که بخواهند انجام میدهند و دلایلی از این دست، به همین دلیل نگارنده معتقد است ممکن است رأی دکتر روحانی کمتر از آرای او در سال ٩٢ شود؛ اما اگر آقای رئیسی نامزد اصولگرایان باشد، موج و تحرکی جدی در میان بدنه رأی اصلاحطلبان و آرای خاموش و حتی غیرمذهبیها ایجاد خواهد شد.
نگرانی از احتمال پیروزی اصولگرایان ممکن است باعث شود بسیاری از کسانی که در شرایط فعلی بنای شرکت در انتخابات را ندارند، برای جلوگیری از موفقیت اصولگرایان، برخلاف تمایلشان در انتخابات شرکت کنند و بهطور طبیعی، انتخاب آنان دکتر روحانی خواهد بود. نکته مهم آن است که از منظر جامعهشناسی سیاسی، نامزدی آقای رئیسی بر سبد آرای اصولگرایان تأثیر چندانی نمیگذارد. هواداران جریان اصولگرا چه رئیسی بیاید چه نیاید در انتخابات شرکت میکنند؛ اما درباره بسیاری از اقشار و لایههای اجتماعی دیگر، بهویژه در میان دانشجویان و تحصیلکردهها، کارکنان دولت و شرکتهای بزرگ دولتی و بخش خصوصی متولدین دهههای ٦٠ و ٧٠، شهرنشینها و طبقات بالای متوسط، اقلیتها، آمدن و نیامدن آقای رئیسی در تمایل به شرکت در انتخابات، تأثیر زیادی خواهد داشت و احتمال زیادی وجود دارد در دقیقه ٩٠، تصمیم به شرکت گسترده در انتخابات بگیرند. هیچ نظرسنجی دقیق و هیچ حدس و گمانه واقعبینانهای از تعداد ایندست رأیدهندگان یا آرای خاکستری وجود ندارد؛ اما این پدیده در دوم خرداد ٧٦ اتفاق افتاد و شرکت این اقشار در آن انتخابات، رقم باورنکردنی ٢٠ میلیون رأی به نامزد جناح چپ را به بار آورد.
مشابه این پدیده در انتخابات ٢٤ خرداد ٩٢ رخ داد و ١٩میلیون رأی برای دکتر روحانی به بار آورد. آخرینبار هم شاهد وقوع آن در انتخابات مجلس دهم بودیم. شرکت آن اقشار باعث شد حتی یکی از نامزدهای سرشناس اصولگرایان در تهران و بسیاری دیگر از حوزههای انتخابیه نتوانند به مجلس بروند. آمدن آقای رئیسی قطعا یکسری مشکلات را برای اصولگرایان حل خواهد کرد؛ اما فراموش نکنیم که درعینحال، مشکلات بنیادیتری را، هم برای اصولگرایان و هم برای خود ایشان رقم خواهد زد.
چرا اصولگرایان میخواهند به رئیسی رأی دهند
شرق:از جمله مزیتهای ابراهیم رئیسی برای جناح اصولگرا یکی « توانایی او در جذب بدنه ایدئولوژیک منتقد و مخالف حسن روحانی است.
روزنامه شرق با طرح این پرسش که «چرا اصولگرایان میخواهند به رئیسی رأی دهند» نوشته است: «درحالیکه قرار است جمنا (جبهه مردمی نیروهای انقلاب) روز پنجشنبه، ١٧ فروردین، نام پنج گزینه نهایی خود را برای انتخابات اعلام کند، گفته شده که ابراهیم رئیسی، ١٨ فروردین ماه یعنی یک روز بعد، قرار است نظرش را مبنی بر آمدن یا نیامدن اعلام کند.»
به نوشته این روزنامه از جمله مزیتهای ابراهیم رئیسی برای جناح اصولگرا یکی « توانایی او در جذب بدنه ایدئولوژیک منتقد و مخالف حسن روحانی» و «ظرفیتش بهعنوان فردی است که میتواند شکافهای درون جمنا را ترمیم و حتی بخشی از بدنه متعلق به احمدینژاد را جذب کند.»
«قابلیت گمنامی ابراهیم رئیسی در مقایسه با سایر گزینههای اصولگرایان نیز از جمله مواردی است که به نوشته شرق، ابراهیم رئیسی را به «گزینهای بکر و مصرفنشده در فضای اجتماعی و سیاسی» برای جناح اصولگرا تبدیل کرده است و این قابلیت «به اصولگرایان امکان میدهد از ظرفیت بهتری برای تصویرسازی مناسب از خود در جامعه برخوردار شوند و تا حد زیادی مانع تصویرسازی منفی اجتماعی رقیب از او شوند.»
روزنامه شهروند در شماره سه شنبه خود از «چراغ سبز رئیسی به جمنا» خبر داده و نوشته است: «خبرهای تأیید نشده حاکی است ابراهیم رئیسی برای حضور در انتخابات اعلام آمادگی کرده است.»
این روزنامه با اشاره به اینکه روز دوشنبه خبرگزاری «تسنیم» نزدیک به اصولگرایان به نقل از پرویز امینی، تحلیلگر سیاسی، از عزم ابراهیم رئیسی، تولیت آستان قدس رضوی برای کاندیداتوری در انتخابات ریاستجمهوری خبر داد، نوشته گه همزمان محمد حسینی، عضو هیأترئیسه جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی نیز در گفتوگو با دیدهبان ایران گفته است: «جبهه مردمی نیروهای انقلاب با آقای رئیسی نیز همچون سایر افراد درخصوص انتخابات ریاستجمهوری صحبت کرده و برنامه وی را گرفته است.»
روزنامه شهروند با تاکید براینکه «به نظر میرسد ابراهیم رئیسی از اقبال مناسبی در میان جوانان اصولگرا نیز برخوردار باشد»ف یادآوری کرده است که « در نتیجه رأیگیری میان شرکتکنندگان در نخستین نشست سراسری جبهه مردمی انقلاب اسلامی (جمنا)، ابراهیم رئیسی حایز اکثریت آرا شده و حتی در جایگاهی بالاتر از محمدباقر قالیباف و سعید جلیلی قرار گرفته بود.»
همزمان روزنامه اعتماد با اشاره به اینکه اصولگرايان قرار است پنجشنبه اين هفته ٥ كانديدای نهایی خود را معرفی كنند، گزارش داده است که روز دوشنبه «اخبار ضد و نقيضی از نگارش برنامههای رياستجمهوری و رزومه ابراهيم رييسی و پرويز فتاح دو كانديدای احتمالی» جناح اصولگرا منتشر شد و «گمانهزنیها درباره حضور ابراهيم رييسی در انتخابات رياستجمهوری از هفتهها قبل آغاز شد و اين روزها با شتابی ساعتی رو به افزايش گذاشته است.»
به نوشته این روزنامه «در صورت صحت اخبار مبتنی بر كانديداتوری قطعی رييسی از سوی جمنا سناريوهای متعددی برای نحوه حضور وی مطرح شده كه نشان میدهد حاميان او فكر كابينهاش را هم كردهاند و در يكی از سناريوها اعلام رسمی نام محمد باقر قاليباف، شهردار تهران و سياستمداری اهل مشهد به عنوان معاون اول رييسی است.»
این روزنامه همچنین نوشته که «ديگر سناريوی انتخاباتی رييسی حضور او به عنوان محور وحدت مصداقی ميان اصولگرايان است. با اجماع روی رييسی او تا آغاز فرآيند ثبت نام از اعلام موضع خودداری كرده و در موعد ثبت نام با توجه به جايگاهی كه در ميان اصولگرايان يافته است از يك كانديدا حمايت میكند تا از انشقاق ميان اصولگرايان و چند كانديدايی آنها جلوگيری شود.»