?حسن طاهری
حدود 1308 سال پیش درست در گرمای نیمه مرداد سال 90 شمسی، طارق بن زیاد، از سرداران اموی تنگه میان مراكش و اسپانیا یعنی جبل الطارق را فتح کرد و به همین دلیل این تنگه به نام او معروف و پس از فتح کامل اندلس، به مدت 8 قرن، عطر حکومت اسلامی در آن جاری شد.
بيان خاطرات شورانگيز فتح اسپانيا در سال 711 ميلادي (91 هجري قمري) همواره با احساس غرور و سرافرازي براي مسلمانان همراه بوده است. از طرفي، رويدادهاي بسيار اسف بار و کشتارهای خونین و قتل عامهای دسته جمعی وحشتناکي كه به نابودی آن همه فتوحات و تصرفات انجاميد، كام مسلمانان را براي هميشه تلخ كرده است. صفحات مکتوب پیشینیان، هنگامي كه به اسپانياي قرن هشتم ميلادي ميرسد، براي بشریت آئينه تمام نماي عبرت قرار ميگيرد. عبرتی که با هزینه ای بس سنگین به دست آمد.
مسلمانان بابت چنين رويدادي سخت و غمبار، باید به تلاطم و هیجان آمده و از آن عبرت آموزند و از خویش بپرسند که چه بیماری اجتماعی موجب تضعیف و رعشه افتادن بر همه اندام حاكميت بلامنازع و آن همه تصرفات و فتوحات شد؟ کدامین سستی و کاهلی و کوته نظری، منجر به از دست دادن این همه افتخارات شکوهمند، در کوتاهترین مدت شد؟
به نظر میرسد مسيحيان بیش از مسلمانان به این قطعه پر از خاطره و خطر خویش، توجه داشته و به این دوره طلایی و درخشان اسپانيا و یکایک دستاوردهای ارزشمند حکومت 780 ساله مسلمانان ميبالند. به گونهاي كه محققان تاريخ تمدن غرب همچنان اعتراف میکنند: «اسپانيا در همه تاريخ خود حكومتي عادل و مهربان، چون دوران فاتحان عرب نداشت.»
بی توجهی متولیان به معضلات، خیانت وزیران، رشوه خواری، حرام خواری، می خوارگی، شهوت پرستی، توطئههای مستمر کشیشان، ضعف شدید اقتصاد و افزایش فقر و فاصله طبقاتی، هرکدام لشکری موریانه وار بود که بنای رفیع دولت اندلس را با تلنگری اندک و ضربه ای نهایی از هم فروپاشید.
این عوامل هرچند با تاریخ هر ملت و دولتی میتواند، منطبق شود، اما آن چه سوز زخم و رنج جراحتهای باستانی و دیرینه حوادث را میافزاید، عبرت نگرفتن جامعه از طوفانهای سهمگین قرون پیشین و فراموشی ذهن لایههای زیرین و زبرین و عوام و خواص یک ملت است.
شاید تیغ خونریز و جبار روزگار، باید بر گردنها بنشیند تا جمعیتی، ازخواب گران برخیزند. فراموش نکنیم که تاریخ واقعاً تکرار میشود، بدون هیچ رحم و مروتی!