✍️مسعود مدرس
دیروز دیوان بین المللی عدالت واقع در لاهه حکمی در دعوی ایران و آمریکا به نفع ایران صادر کرد ولی من در هیچ خبرگزاری، خبری در این مورد ندیدم. این موضوع کم اهمیتی نیست و نمیدانم چرا کسی در مورد آن صحبت نمی کند.
برطبق اطلاعاتی که در سایت آمده، در 16 ژوئیه 2018 ، جمهوری اسلامی ایران درخواست خود را برعلیه آمریکا در دیوان بین المللی ثبت کرد. مورد دادخواست ایران، موضوع نقض پیمان دوستی و روابط اقتصادی و حقوق کنسولی سال 1955 بود که در 15 آگوست 1955 توسط دو دولت در تهران امضا شده و از 16 ژوئن 1957 (بنام “معاهده دوستانه” یا “پیمان 1955”) لازم الاجرا گردیده است.
ایران در دادخواست خود اظهار داشته بود که تصمیم ایالات متحده در مه 2018 مبنی بر اعمال یک سری تحریم ها و اقدامات محدود کننده مستقیم یا غیرمستقیم ، بر علیه افراد حقیقی و حقوقی ایران پس از امضای برجام، غیرقانونی است و آمریکا بند 21 پاراگراف دوم معاهده 1955 نقض کرده و باید آسیب های ناشی از آن را جبران کند.
آمریکا در 23 آگوست 2019 ، اعتراضات مقدماتی را در مورد صلاحیت این دادگاه در مورد در خصوص موضوع ابراز نمود و لذا دادگاه قابل قبول بودن درخواست ایران و یا عدم آن (درخواست آمریکا) را در جلسات عمومی با حضور وکلای ایران و آمریکا از 14 تا 21 سپتامبر 2020 بررسی نمود.
درخواستهای اصلی آمریکا ار دادگاه چنین بود:
(الف) ادعاهای ایران را به طور کامل خارج از صلاحیت دادگاه است.
(ب) ادعاهای ایران را باید به طور کامل رد شده و غیرقابل قبول اعلام شود.
ج) اعلام شود که برطبق ماده 20 بند 1 (ب) پیمان دوستی، دادگاه بین المللی صلاحیت رسیدگی به این شکایت را ندارد.
ایران نیز ار دادگاه خواسته است که :
(الف) دادگاه اعتراض های مقدماتی ایالات متحده آمریکا را رد کند.
(ب) دادگاه قضاوت نموده و اعلام کند که:
- دیوان صلاحیت درمورد کل دعاوی ارائه شده توسط ایران را دارد؛ و
- ادعاهای ایران قابل قبول است.
دادگاه دیروز (3 فوریه) اعلام کرد که تمام اعتراضات آمریکا را رد نموده و رسیدگی به شکایت ایران در مورد نقض معاهده 1955 توسط آمریکا را در حوزه فعالیت خود میداند. اکنون باید منتظر شد و دید نتیجه حکم بعدی در مورد اصل شکایت چه خواهد بود. با رد اعتراضات آمریکا، به نظر میرسد ایران شانس خوبی برای محکومیت آمریکا و حتی دریافت غرامت داشته باشد.
اینکه اگر ایران پیروز دادگاه بعدی شود و حکم بر پرداحت غرامت به ایران صادر شود، چگونه میتواند غرامتش را از آمریکا بگیرد آن خودش حکایت دیگری است که ممکن است به عمر ما قد ندهد!
دوستان اگر اطلاعات بیشتری دارند بفرمایند.