✍️جعفر خیرخواهان
ما نیاز به سیستمی داریم که همزمان هم این امکان را برای مردم فراهم سازد تا توانایی مشارکت برابر و عادلانه در فعالیتهای بازاری را داشته باشند و در عین حال از آنها در برابر نوسانات اقتصادی بازارها حمایت کند نه اینکه خودش مسبب و باعث بیثباتی و شوکهای عجیب و غریب باشد. متاسفانه دولتها در ایران عمدتا برعکس عمل میکنند یعنی با دادن یارانههای تبعیضی بر ضد عدالت عمل میکنند، با ایجاد التهاب و شوکهای شدید و زیانبار به جامعه ضدثبات و آرامش رخ مینمایند و با اختیار توزیع رانتهای گوناگون به کارکنان دولتی بر ضد سلامت اداری و پاکدستی اقدام میکنند.
دولت به جای اینکه زمین بازی هموار برای فعالیت بخش خصوصی ایجاد کند با شکل دادن به بازارهای انحصاری جلوی رقابت عادلانه را گرفته است. مقامات دولتی یکسویه عمل میکنند و خودشان یک طرف بازی و بازیگر شدند و زمین را به نفع بستگان و وابستگان به خود هموار کردند. محیط کسبوکار تبعیضآمیز و پر زدوبند و پرفسادی داریم که به نفع خودیها و ناهموار برای غیرخودیها است و ضد رشد، ضد عدالت، ضد توسعه و ضد اسلامی محسوب میشود.
مداخلات بجا و بیجایی که شاهد هستیم حاصل زورآزمایی گروههای رانتجو و قدرتطلب یا خوشبینانه بگوییم تفکرهای خاصی است که برای رسیدن به خواستهها و اهداف خود این مداخلات و سیاستها را بر کشور تحمیل میکنند و نتیجه به شکل تصویب بیرویه و انبوه انواع قوانین و مقررات و بخشنامه و آئیننامه است و فضا برای سرمایهگذاری بخش خصوصی مستقل و مولد تنگتر و کار کردن ناممکن میشود.
البته ما در کنار نظام قوی و مقتدر به یک نظام غیرمتمرکز نیز نیاز داریم که بخشی از قدرت و اختیارات خود را به استانها و شهرها و جوامع محلی واگذار کند تا آنها براساس مقتضیات و شرایط خاص محیطی بتوانند راسا تصمیم بگیرند که چه چیزی مفید و لازم و به مصلحت است انجام دهند نه اینکه بخشنامههای واحد و سراسری برای کل کشور، با وجود تنوع و گوناگونی فراوان فرهنگی و قومی و مذهبی، صادر کنند.