نگام ، سیاسی _ داریوش قنبری معاون پارلمانی شهرداری تهران درباره مصوبه اخیر مجلس برای منع به کارگیری بازنشستگان در سمتهای اجرایی و اینکه محمدعلی افشانی شهردار تهران نیز مشمول این قانون میشود،گفت: استفساریهای در همین زمینه در شهرداری تنظیم شده و پس از تعیین تکلیف مصوبه مجلس در شورای نگهبان این استفساریه به مجلس ارائه میشود.
میثم بازیاری
افشانی در چه صورتی در شهرداری تهران ماندگار میشود؟
وی با بیان اینکه آقای افشانی در پست قبلی، خود را باز خرید کرده و تا زمان بازنشستگی زمان دارد، ادامه داد: در استفساریهای که تدوین شده از مجلس سئوال شده که آیا بازخرید جزء بازنشستگی محسوب میشود یا خیر؟
معاون پارلمانی شهرداری تهران تصریح کرد: در استفساریه که تدوین شده ذکر شده که شهردار تهران در قانون همتراز با وزرا قرار دارد و اینکه آقای افشانی طبق این قانون باید استعفا بدهد یا خیر؟ از مجلس در این زمینه نیز استفسار شده است تا این موضوع نیز تعیین تکلیف شود.
قنبری افزود: پس از تعیین تکلیف مصوبه مجلس در شورای نگهبان درباره منع به کارگیری بازنشستگان در سمتهای اجرایی استفساریهای که تدوین شده به مجلس ارائه میشود.
رئیس کمیسیون عمران شورای شهر، گفت: محمدعلی افشانی شهردار تهران تابع قانون است اگر قانون بگوید شهردار برود ایشان حتماً تبعیت میکنند.
محمد علیخانی در پاسخ به این پرسش که شورای نگهبان کلیات قانون منع بکارگیری بازنشستگان را تصویب کرده است وضعیت شهردار تهران چه میشود، گفت: هنوز جزئیات و استثنائات این قانون مشخص نیست باید صبر کنیم قانون نهایی و ابلاغ شود و بعد از آن در مورد آن بحث و بررسی صورت گیرد.
رئیس کمیسیون عمران شورای شهر، گفت: محمدعلی افشانی شهردار تهران تابع قانون است اگر قانون بگوید شهردار برود ایشان حتماً تبعیت میکنند.
وی در پاسخ به این پرسش که گزینهای برای جایگزینی شهردار تهران در نظر گرفته شده است، گفت: خیر هنوز قانون ابلاغ نشده و ما زودتر از قانون حرکت نمیکنیم.
علیخانی با بیان اینکه بنده اولین کسی بودم که در دوره محمدعلی نجفی شهردار سابق تهران معترض بکارگیری بیرویه بازنشستگان در شهرداری تهران بودم، گفت: معتقد بودم که باید نیروهای جوان به کار گرفته شود البته این مطلق نبود من آنجا نیز تذکراتی دادم و گفتم که باید مرّ قانون رفتار شود.
وی با بیان اینکه اگر قانون به گونهای باشد که شهردار تهران ملزم به رفتن شود طبیعتاً جایگزینش انتخاب میشود البته ما خوشحال نیستیم که شهردار تهران دوباره عوض شود چرا که هر تغییر مدیریتی تبعاتی دارد و زمان مفید گرفته میشود.
به گفته علیخانی، سازوکار برای انتخاب شهردار در شورای شهر مشخص است و قطعاً مشکلی وجود ندارد همانطور که بعد از رفتن آقای نجفی به راحتی شهردار جدید تهران انتخاب شد.
گمانهزنی درباره رفتن یا ماندن شهردار تهران
عضو شورای شهر تهران میگوید خبرهای منتشر شده در مورد رفتن شهردار تهران بیاساس است و مدیریت شهری را تضعیف میکند. با مصوبه مجلس در مورد ممنوعیت استخدام بازنشستگان بحث درباره موقعیت محمدعلی افشانی بالا گرفته است.
رئیس کمیسیون سلامت و محیط زیست شورای شهر پایتخت با گلایه از انتشار خبرهایی مبنی بر احتمال کنارهگیری محمدعلی افشانی، نشر این گونه خبرها را “جوسازی” و موجب بیثباتی مجموعه شهرداری تهران عنوان کرد.
زهرا صدراعظم نوری چهارشنبه، به ایسنا گفت: «طبیعی است که اخبار و اطلاعات میتواند بر افکار عمومی و حوزه مدیریت شهری تاثیر گذار باشد و مصوبه مجلس شورای اسلامی مبنی بر عدم بهکارگیری بازنشستگان هرچند با نیت خیر و در راستای استفاده از پتانسیل جوانان بوده، اما مقداری کشور را دچار التهاب کرده است.»
مطابق طرحی که اکثریت حاضر در نشست چهارم مرداد ماه مجلس به آن رای موافق دادند اشتغال بازنشستگان جز در سمتهایی که بندهای اول تا سوم و ماده ۷۱ قانون مدیریت خدمات کشوری آنها را استثنا کرده، ممنوع شده است.
روسای سه قوه، وزیران و معاونان رئیس جمهور، نمایندگان مجلس و اعضای شورای نگهبان مشمول این قانون نمیشوند. به کارگیری حداکثر یک درصد از بازنشستگان وزارت اطلاعات در این وزارتخانه نیز مجاز است.
عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان، چهارشنبه هفته گذشته اعلام کرد که مصوبه مجلس مبنی بر “اصلاح قانون ممنوعیت بکارگیری بازنشستگان” در این شورا تائید شده اما درباره آن “چند سوال جزئی” وجود دارد که باید رفع ابهام شود.
کدخدایی درباره این ابهامها توضیح بیشتری نداد و در پاسخ به این پرسش که این ممنوعیت شامل شهردار تهران نیز میشود یا خیر، تصریح کرد که شورای نگهبان درباره مصادیق اظهار نظر نمیکند.
محمدعلی افشانی، سیاستمدار ۵۹ ساله اصلاحطلب و عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی، ۲۳ اردیبهشت ماه امسال به عنوان دومین شهردار منتخب پنجمین دوره شورای شهر تهران معرفی شد. او جانشین محمدعلی نجفی شد که پس از حدود هفت ماه استعفا داد و علت آن را بیماری عنوان کرد.
از زمان تصویب طرح یاد شده در مجلس، بحث بر سر کنار رفتن احتمالی افشانی نیز مطرح شده است. در این مدت اعضای شورا و رئیس آن محسن هاشمی به جدیت از ادامه کار افشانی حمایت کردهاند.
دفاع تمام قد شورا از افشانی
مجید فراهانی، رئیس کمیته بودجه و نظارت شورای شهر تهران، هفته گذشته گفته بود که همه بازنشستگان مشمول قانون جدید از شهرداری تهران خواهند رفت ولی اعضای شورا “تمام قد” از ادامه کار شهردار فعلی حمایت میکنند تا مدیریت شهری بیش از این دچار بیثباتی نشود.
درباره قانون منع به کارگیری بازنشستگان و شهردار تهران دو پرسش اصلی مطرح است؛ آیا افشانی بازنشسته بوده و آیا قانون شامل شهرداران، به خصوص شهردار پایتخت نیز میشود یا خیر.
مهمترین استدلال طرفداران ادامه کار افشانی این است که او بازنشسته نشده بلکه پس از ۲۷ سال خدمت خود را “بازخرید” کرده است. ناهید خداکرمی، عضو شورای شهر تهران، به خبرگزاری فارس گفته با توجه به بازخرید شدن افشانی هیئت وزیران میتواند به او اجازه دهد تا ۳۵ سال مشغول کار باشد که هشت سال آن هنوز باقی است.
شهرداری تهران
بحث دیگری که موافقان ادامه کار محمدعلی افشانی مطرح میکنند همتراز بودن برخی شخصیتها از جمله شهردار تهران با وزیران دولت در قانون قدیم است که در قانون جدید وجود ندارد. این نظر البته مخالفانی دارد.
علی رستمیان، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس، در گفتوگو با خبرگزاری خانه ملت با بیان این که شهردار تهران همرده وزیران نیست گفته است: «این قانون قبلاً تفسیری داشت که در اصلاحیه جدید جلوی این تفسیر گرفته شده است.»
شورای شهر منتظر تفسیر مجلس
رستمیان گفت: «ظاهراً در حال حاضر برای روشن شدن موضوع، شورای شهر تهران و شهرداری استفساریهای برای ارسال به مجلس آماده کردهاند تا تصمیمگیری نهایی در این مورد بر عهده مجلس باشد.»
به گفته عبدالرضا هاشمزایی، نماینده اصلاحطلب مجلس، عدهای معتقدند بین بازخرید و بازنشسته تفاوتی وجود ندارد و اگر این حرف درست باشد قانون جدید شامل حال شهردار کنونی پایتخت نیز میشود.
سایت خبری “انتخاب” چهارم مرداد از قول فرید موسوی، طراح طرح اصلاح قانون ممنوعیت به کارگیری بازنشستگان نوشت: «از آنجا که نهادهای عمومی غیردولتی و کلیه شرکتهای دولتی مشمول این قانون هستند، شهرداری تهران هم از این قاعده مستثنا نیست اما افرادی با اجازه خاص رهبری میتوانند فعالیت داشته باشند و در صورتی که شهردار تهران مجوز از رهبری بگیرد، میتواند شهردار بماند.»
هنوز نظر شورای نگهبان درباره مصوبه مجلس و “سوالهای جزیی” در مورد آن به طور رسمی اعلام نشده و مجلس نیز پاسخی به درخواست شورای شهر تهران درباره وضعیت افشانی نداده است. با این همه شماری از اعضای شهر که حامی ماندن افشانی هستند نیز اذعان دارند که همچنان ابهامهای قانونی این موضوع برطرف نشده است.
انگیزههای سیاسی و هشدار هاشمی
در این میان ظاهرا انگیزههای سیاسی نیز در دامن زدن به بحث ماندن یا رفتن شهردار تهران بیتاثیر نیست. سایت “تابناک” با اشاره به کنارهگیری نجفی بر اثر بیماری و وضعیت افشانی به کنایه از ” توانایی منحصر به فرد شورای شهر تهران در دو بار گزیده شدن از یک محل” سخن گفته است.
رسانه متعلق به محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام، ۳۱ مرداد نوشت: «چگونه میتوان به مجموعهای که در دو نوبت پشت سر هم، دو اتفاق نامبارک را رقم زده اعتماد کرد و انتظار داشت به دیگر وظایفش درست و کامل عمل کند؟»
ظاهرا همین حساسیتها یا آن گونه که زهرا صدراعظم نوری گفته “خبرسازیها و جوسازیها” باعث شده که محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران، دوم مرداد و زمانی که طرح یادشده در مجلس بررسی میشد در جمع خبرنگاران با بیان این که برای افشانی مشکلی ایجاد نخواهد شد به آنها توصیه کرده بود: «شما هم این دغدغه را مدام مطرح نکنید.»
درخواست هاشمی از رسانهها در مورد ماندن یا رفتن “افشانی”
رئیس شورای شهر تهران از رسانهها خواست که به ماجرای رفتن یا ماندن شهردار تهران دامن نزنند.
به گزارش ایسنا، محسن هاشمیبا بیان این که از رسانهها درخواست میشود که در راستای جلوگیری از هرج و مرج، از دامن زدن به اخبار غیر رسمی قانون منع به کارگیری بازنشستگان اجتناب کنند گفت: شهردار تهران از اجرای این قانون استقبال کرده و اعلام داشته است که شهرداری تهران اولین دستگاهی خواهد بود که این قانون را اجرا می کند.
وی با بیان این که در مورد این که افشانی مصداق این قانون است یا نه؟، همان طور که بنده بارها گفتم و برخی از اعضای شورای شهر نیز تاکید داشتند این است که برابر قانون فعلی نظر شورا این است که افشانی می تواند به کار خود ادامه دهد اما از آنجایی که نهاد فرادستی شورا ، وزارت کشور است، باید وزیر کشور نیز در این خصوص پاسخ دهد.
وی با بیان اینکه شورای شهر تهران از روشهای معمول و قانونی برای حفظ افشانی استفاده خواهد کرد گفت: حتی از استفساریه مجلس هم استفاده می کنیم تا روند مدیریت در شهر تهران دچار خلل نشود و امیدواریم ثبات مدیریتی شهری را شاهد باشیم.
مجلس، فصلالخطاب ماندن یا رفتن افشانی
«ثبات» مهمترین اصل در اداره کشور است و مدیریت شهری نه تنها از این اصل بینیاز نیست بلکه شاید بیش از هر ارگان و نهادی به ثبات نیاز داشته باشد. زیرا زندگی روزمره مردم با تدابیر مدیریت شهری تسهیل یا مشکل میشود.
چند صباحی است که قانون منع بهکارگیری بازنشستگان ابهاماتی را برای ساکنان بهشت و در هر دو ساختمان شورای شهر و شهرداری ایجاد کرده است، چراکه از یک سو محمدعلی افشانی منتخب اعضای شورای شهر است و باید توجه داشت که او دومین شهردار این دوره است.
بنابراین اعضای شورای شهر بر این اعتقاد هستند تغییرات پیاپی در مدیریت شهری آثاری دارد که به ضرر مردم پایتخت است. از سوی دیگر انتخاب شهردار جدید، وقت شورای شهر که باید برای برنامهریزی بهتر خدمات شهری صرف شود را معطوف بررسی گزینههای دارای صلاحیت برای کرسی بهشت میکند.
نکته قابل تامل آن است که برخی نهادها که نقشی در تصمیمگیری برای شهردار ندارند، مصاحبه کرده و از رفتن یا نرفتن شهردار میگویند که همین امر منجر به هرجو مرج میشود. اعضای شورای شهر ترجیح میدهند برای حفظ آرامش شهرداری از اظهارنظر درباره وضعیت شهردار خودداری کنند، اما در عین حال به راهکارهایی میاندیشند تا بهترین نتیجه حاصل شود.
در همین راستا صبح دیروز جلسه هماندیشی اعضای شورای شهر و شهردار تهران برگزار شد و شامگاه دیروز هم اعضای شورای شهر با نمایندگان مجمع تهران در مجلس دیدار کردند.
*در جلسه هماندیشی چه گذشت؟
رئیس شورای شهر تهران درباره این جلسه هماندیشی گفت: در این جلسه افشانی در خصوص انتصابات صورتگرفته گفت: اجازه نخواهد داد مدیریت شهری تضعیف و بلبشو ایجاد شود. محسن هاشمی گفت: ما دیشب (یکشنبه شب) با نمایندگان تهران در مجلس شورای اسلامی جلسهای داریم و به همین دلیل جلسه هماندیشی امروز مقداری طولانی شد و اعضای شورا صحبتهایی با افشانی شهردار تهران در خصوص موارد مختلف داشتند. وی گفت: موضوع دیگری که در جلسه هماندیشی مطرح شد بحث انتصابات جدید بود که برای بعضی از اعضا مورد سوال شده بود.
نظر نهایی را باید مجلس به شورا بدهد
رئیس شورای شهر بهخوبی نحوه بررسی وضعیت شهردار تهران را تشریح کرد، اما برخی تمایل دارند تا کرسی شهردار تهران هرچه زودتر خالی شود و به تبعات آن نمیاندیشند. آنان شاید به دنبال راهی هستند تا با هوچیگری فرصت پاسخ درباره پرونده تخلفات شهرداری در زمان قالیباف را به هدر بدهند، اما افکار عمومی هیچگاه فراموش نخواهد کرد که در زمان مدیریت اصولگرایانه شهرداری چه تخلفاتی صورت گرفت.
روز گذشته نایب رئیس شورای شهر تهران اعلام کرد که در مورد موضوع ماندن یا رفتن شهردار تهران، مجلس فصلالخطاب است. سید ابراهیم امینی که در غیبت هاشمی، ریاست شورا را بر عهده داشت در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر اینکه آیا شهردار تهران مشمول قانون منع به کارگیری بازنشستگان میشود یا نه؟ گفت: چرا عجله دارید؟ شهردار که فعلا هست. نظر نهایی را باید مجلس به شورا بدهد و هر نظری که مجلس بدهد ما تابع آن هستیم، چراکه فصلالخطاب مجلس است و ما امیدواریم که ثبات در مدیریت شهری بماند.
*تغییرات در ساختمان بهشت
افشانی در روزها اخیر تصمیماتی برای ترمیم نقاط ضعف شهرداری دارد و در این راستا تغییراتی را اعمال کرد. او در ابتدا رئیس مرکز ارتباطات و امور بینالملل شهرداری تهران را تغییر داد و پس از آن هم سکینه اشرفی را به جای حجتا… میرزایی (معاون برنامهریزی، توسعه شهری و امور شورای شهرداری تهران) منصوب کرد. این تغییرات با انتقاداتی مواجه شد، اما افشانی تاکید دارد که اسیر حواشی نمیشود و مسیر برنامهریزی برای مدیریت شهری را ادامه میدهد. به نظر میرسد تغییرات صورت گرفته در راستای کارایی بیشتر بخشهای مختلف شهرداری است و شهردار تهران با ارزیابی عملکردها اقدام به تغییراتی کرده و خواهد کرد.
*در جلسه شورای شهر با مجلس چه گذشت؟
اعضا شورای شهر با مجمع نمایندگان تهران دیدار کردند و به موضوعات مختلفی پرداختند. سیدمحمود میرلوحی از اعضای حاضر در این نشست در گفتوگو با «آرمان» به تشریح نشست دیشب پرداخت. میرلوحی درباره موضوع این جلسه به روزنامه «آرمان» گفت: مجمع امید تهران که شامل 30 نفر نمایندگان تهران و لیست امید میشود با 21 نفر از اعضای شورای شهر تهران به اضافه استاندار و شهردار تهران جلساتی در همفکری و هماندیشی با یکدیگر برگزار میکنند که میزبان این جلسه این بار شورای شهر بوده و نمایندگان به شورای شهر آمدند.
این جلسات چندین بار در مجلس برگزار شد. عضو شورای شهر تهران با بیان آنکه در جلسه شب گذشته دو موضوع در دستور جلسه بود، افزود: اولین موضوع درباره دغدغه شوراها، شورای عالی استانها و شورای شهر تهران به جهت لایحه مالیات ارزش افزوده بود که در حال حاضر در کمیسیون اقتصادی مجلس در جریان است.
این لایحه سه سال قبل توسط دولت ارائه و تابهحال در مسیر مجلس بوده که در حال حاضر در حال عبور است و باعث ایجاد نگرانیهای جدی برای شوراها شده است. او ادامه داد: مشخصا مسالهای که وجود دارد مالیات و عوارض دو مقوله است که نحوه تعیین عوارض توسط شوراها طبق ماده 80 قانون چارچوبی داشته و شوراها غیر از مواردی که در قانون مالیاتها آمده میتوانستند برای کالاها و خدماتی که در شهرها ارائه کردهاند عوارض تعیین کنند.
اما این لایحهای که در حال حاضر در کمیسیون اقتصادی در جریان بررسی است، متاسفانه مساله شهرداریها و امکاناتی که در گذشته داشته را در حالی که همگی اعلام کرده بودند که دولتی نشود، در این مسیر به شوراها واگذار شد. میرلوحی افزود: دولتهای محلی عکس این مسیر حرکت کرده و عوارض هم تحت عنوان مالیات حرکت میکند و تقریبا این یک موضوعی مانند مالیات سبز است.
حتی در قسمتهایی مانند ماده 32 و 33 قانون قبلی که شمارهگذاری ماشین و عوارض آلایندگی را شوراها و شهرداریها دریافت کرده و روی آن متمرکز میشدند. عملا شاهد هستیم که طی سالهای اخیر مواردی از جمله جرایم رانندگی وجود دارد که دولت وقتی به خزانه میرود تقریبا شهرداریها از آن غافل نشوند. عضو شورای شهر اظهار کرد: طی سالهای اخیر آقای رئیسجمهور در جلسه دیدار اعضای شورا فرمودند به زودی این موضوعات انجام خواهد شد، اما هنوز هیچ چیزی به دست ما نرسیده و معلوم نیست برسد.
لذا شوراها و شورای عالی دغدغه جدی در این باره داشته و گزارشی را ارائه دادند تا به شکلی بتوان مصوبه شورای عالی استانها و تمام شوراها انجام شود. او افزود: اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس قول دادند تا انشاءا… در روز یکشنبه به دغدغههای شورای عالی استانها و شورای شهرتهران توجه شود. اگر بنا به اصلاح ساختار است باید به سمت واگذاری کار مدیریت یکپارچه شهری رویم نه به سمت دولتی شدن.
بسیاری از تصمیمات عجیبی که در حال انجام است، نقطه مقابل سیاست اعلام شده دولت و مجلس است و اگر قصد تقویت شوراها و شهرداریها را داریم درست نقطه مقابل آنها این مساله است. عضو شورای شهر تهران با اشاره به دستور دوم این جلسه افزود: با توجه به قانون منع بهکارگیری بازنشستگان تصور اعضای شورای تهران آن بود که این قانون شامل شهرداری تهران نمیشود، اما شاهد آن بودیم که مرتبا دستگاههای مختلف نظارتی اعلام میکنند که شهردار تهران باید برود.
او افزود: این موضوع در حال حاضر دغدغه شورای شهر تهران است، چرا که اگر این اتفاق رخ دهد با توجه به آنکه آقای نجفی هم از شهرداری تهران رفتند تا مدتها یک بلاتکلیفی برای شهرداری وجود داشت. در حال حاضر که شهردار جدید به تازگی استقرار پیدا کرده کارها به نظم و روال آمده است، اما دوباره با یک تغییر جدید در شهرداری باعث میشود که 14 ماه از دوره جدید شوراها با دغدغه بیثباتی در مدیریت گذشته باشد که آسیب جدی در فعالیتهای شورای پنجم میشود.
میرلوحی ادامه داد: با توجه به رای مردم و انتظاراتی که جامعه از شورا و شهرداری دارد تا فعالیتها به نظم و انضباط برسد. اما باید توجه کرد که با توجه به گرفتاری در شهر تهران این مسائل و تغییرات پیدرپی مدیریت باعث میشود تا کارها عقب بیفتد.
عضو شورای شهر تهران افزود: لذا شورای شهر در این جلسه با دوستان به صحبت پرداخت و آنها پذیرفتند که همکاری داشته باشند. میرلوحی گفت: برداشتی که طبق نامه رئیس شورای استانها و رئیس شورای شهر تهران همچنان داریم آن است که شهردار تهران طبق مصوبات گذشته همتراز با وزرا است و در این قانون وزرا و معاونان رئیس جمهور و نمایندگان مستثنی هستند. امیدواریم با راهحل و پیشنهادات مطرح شده شهردار را تثبیت کنیم.
او ادامه داد: بنا شده مجمع نمایندگان تهران در مجلس این موضوع پیگیری کرده تا انشاءا… شهرداری تهران را تثبیت کنیم. برخی از نمایندگان هم معتقد بودند که ممکن است این قانون مشمول شهردار تهران شود، اما اکثریت نمایندگان تهران صحبتشان آن بود که این تغییر اتفاق نیفتد، چرا که این موضوع بسیار هزینه خواهد داشت، بنابراین قول همکاری به جهت حل این مساله را دادند.