پایگاه خبری / تحلیلی نگام_21 شهریور ۱۳۰۵؛ ۹۵ سال پیش در چنین روزی تاجزمان دانش در تبریز زاده شد. او می گفت که “همانطور كه بدن انسان در مقابل حمله میكروبها واكنش نشان میدهد، اجتماع قبل از وقوع جرائم باید در مورد كسان خطرناك و در مظان ارتكاب جرم، اقدامات تأمینی به عمل آورد”.
تاجزمان دانش در خانوادهای سنتی رشد كرد و دبستان و دبيرستان را در زادگاهش گذراند و به دانشسرای مقدماتی رفت و در این دوره با زبان فرانسه آشنا شد.
او مدتی آموزگار بود و میخواست به تحصيلات عالی ادامه دهد اما مانعهای خانوادگی سر راهش را گرفتند تا اينكه از همسرش جدا شد و توانست در دانشگاه تهران حقوق بخواند. در 31 سالگی به فرانسه رفت و پس از چهار سال با پاياننامهای درباره “بزهكاری كودكان و نوجوانان” از دانشگاه “اِكس آن پروانس” دكترا گرفت. سپس به سوئیس رفت و از دانشگاه نوشاتل دكترای دیگری در زمینه “حقوق كيفري” كسب كرد.
۳۹ ساله بود كه كوشيد در دانشگاه تهران رشته “بزهكاری كودكان” را بنياد نهد اما با مخالفت روبرو شد و يك سال پس از آن در دانشگاه پلیس به عنوان استاد كیفرشناسی شروع به تدریس كرد. تاجزمان دانش در 42 سالگی سرانجام در دانشكده علوم سیاسی، مدرس بررسی بزهكاری كودكان شد و در همان سال “آییننامه جدید زندانها” را به مرحله اجرا رساند.
او بندهای كودكان زندان قصر تهران را از بندهای بزرگسالان جدا ساخت، برای نوجوانان كارگاههای مهارتی پديد آورد و پیشنهاد پرورش و آموزش پلیس زن را داد تا در زندانهای زنان جایگزین پاسبانهای مرد شوند.
برپایی نخستین دادگاه كودكان هم از كارهای ماندگار اوست. ۴۹ ساله بود كه بر مخالفتها چیره شد و توانست در دانشگاه تهران به تدريس بپردازد.
“مجرم كیست، جرمشناسی چیست” از آثار ماندگار او است: «هرگاه تحولات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و حقوقی متناسب با نیازهای افراد جامعه نباشند، بروز حالت خطرناك و وقوع جرائم اجتنابناپذیر خواهد بود. تروریسم، مرز و بوم و ملیت نمیشناسد و هیچ كشور قدرتمندی به اتكای زور و تسلیحات پیشرفته و تهدید قادر به مبارزه با تروریسم نیست. بايد عوامل جرمزا را بررسی و از وقوع جرائم و بروز حالت خطرناك پیشگیری كرد. هرچه فقر و اختلافات طبقاتی و زورگویی در دنیا گسترش یابد فجایع بس غمانگیز برای بشر به دنبال خواهد داشت».
دانش در سال ۱۳۸۸ هجریشمسی پس از ۸۳ سال عمر ارزشمند در تهران درگذشت و پس از تشییع در آرامستان بهشتزهرا به خاک سپرده شد.