پایگاه خبری / تحلیلی نگام _ دونالد ترامپ میگوید دستگاه دیپلماسی آمریکا در تلاش برای کاهش تنش با ایران پیشرفت داشته است. آقای ترامپ که این سخنان را روز سه شنبه (۱۶ ژوئیه – ۲۵ تیر) در جلسهای با اعضای کابینه خود ایراد کرد جزئیات بیشتری از چگونگی این “پیشرفت” ارایه نکرد.
رئیسجمهوری آمریکا یک بار دیگر تاکید کرده که به دنبال “تغییر رژیم” در ایران نیست هر چند میخواهد “ایران از یمن خارج شود.”
آقای ترامپ همچنین ضمن ابراز امیدواری گفته: “آنها میخواهند گفتگو کنند، ببینیم چه میشود.”
همزمان مایک پومپئو، وزیر خارجه، مدعی شده که ایران برای گفتگو درباره برنامه موشکی خود ابراز آمادگی کرده است.
ادعایی که دفتر نمایندگی دائم ایران در سازمان ملل متحد با صدور بیانیهای آن را رد کرده است.
به نظر میرسد اشاره وزیرخارجه آمریکا به مصاحبه تلویزیونی محمدجواد ظریف، وزیرخارجه ایران با شبکه خبری انبیسی آمریکا است که طی آن آقای ظریف در پاسخ به سوالی درباره تمایل ایران به گفتگو درباره برنامه موشکی این کشور میگوید اگر واشنگتن با رفع تحریمها به میز مذاکره (گروه ۱+۵) بازگردد آن وقت میتوان درباره مسایل مورد نظر طرفین گفتگو کرد.
آقای ظریف در این گفتگو همچنین تاکید میکند که اگر آمریکا می خواهد درباره برنامه موشکی ایران گفتگو کند باید ابتدا درباره فروش و سرازیر کردن تسلیحات نظامی به خلیج فارس مذاکره شود.
وزیرخارجه ایران در پاسخ به لستر هولت، گزارشگر انبیسی، میگوید: “ایران سال گذشته ۱۶ میلیارد دلار بودجه نظامی داشته است. ما ۸۲ میلیون جمعیت داریم و حدود یک میلیون نیروی نظامی اما در جمع کل بودجه نظامی ما ۱۶ میلیارد دلار بوده. امارات متحده عربی که یک میلیون جمعیت دارد ۲۲ میلیارد و عربستان سعودی که کمتر از نصف جمعیت ایران را دارد ۶۷ میلیارد دلار صرف بودجه نظامی خود کردهاند. بخش اصلی این تسلیحات آمریکاییاند که منطقه را در معرض انفجار قرار دادهاند. اگر واشنگتن میخواهد درباره برنامه موشکی ما مذاکره کند ابتدا باید سرازیر کردن این تسلیحات به منطقه را متوقف کند.”
در این گفتگوی تلویزیونی آقای ظریف ضمن تاکید مجدد بر “عدم تمایل ایران بر هرگونه تقابل نظامی و جنگ” گفت: “ما به دنبال تعامل و تجارت با جهان هستیم. اگر آمریکا هم تمایل به تجارت با ما دارد، راه بسته نیست. ما سفارش خرید ۸۸ فروند بوئینگ را داده بودیم که میتوانست حدود ۱۰۰ هزار فرصت شغلی در آمریکا ایجاد کند.”
در ادامه این گفتگو وزیرخارجه ایران میگوید در صورت “بازگشت آمریکا به میز مذاکرت” ایران آماده گفتگو درباره مسایل مورد نظر طرفین است و میگوید: “اگر آقای ترامپ واقعا به دنبال اطمینان یافتن از عدم دستیابی ایران به سلاح هستهای است راههایی برای حصول این اطمینان وجود دارد.”
بیانیه ایران
ایران در بیانیه ای این ادعا که آماده گفتگو درباره برنامه موشکی است را قویا رد کرده است.
علیرضا میریوسفی سخنگوی دفتر نمایندگی ایران در سازمان ملل گفت که این برنامه “مطلقا تحت هیچ شرایطی قابل مذاکره نیست.”
به گزارش ایرنا در بیانیه دفتر نمایندگی ایران آمده است: “به طور کلی برداشت خبرگزاری آسوشیتدپرس از اظهارات محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه در مصاحبه با شبکه خبری ان بی سی را رد می کنیم.”
در ادامه این بیانیه آمده است که آقای ظریف گفته بود: ” ‘اگر آمریکا می خواهد درباره موشک صحبت کند ابتدا باید فروش سلاح به منطقه که شامل موشک می شود به دولت های منطقه را متوقف کند’ اما این خبرگزاری این جملات را تمایل ایران برای مذاکره درباره برنامه موشک دفاعی خود معنا کرده است.”
به نظر میرسد تاکید مجدد امروز آقای ترامپ بر این که کشورش به دنبال “تغییر رژیم” در ایران نیست” میتواند پاسخی به این بخش از گفتههای آقای ظریف تلقی شود که به نوعی در “توقف برنامه هستهای ایران” به عنوان سیاست اصلی آمریکا در مقابل تهران “تردید” میکند.
همچنین گفتههای مایک پومپئو، که امروز در کنار دونالد ترامپ در جلسه هیات دولت حضور داشت میتواند برداشتی از همین گفتگوی تلویزیونی میان آقای ظریف و لستر هولت بوده باشد.
در پایان این گفتگوی تلویزیونی آقای ظریف درباره هر گونه “گفتگوهای پشت پرده” با مقامهای آمریکایی و همتایش مایک پومپئو میگوید: “خیر من با وزیرخارجه پومپئو گفتگوی نداشتهام اما با (رکس) تیلرسون، وزیرخارجه پیشین گفتگو کردم چون آقای تیلرسون به سر میز مذاکرهای که موجود است (در قالب گفتگوهای ۱+۵) آمد. آقای پومپئو هم میتواند تحریمها را لغو کند و به میز مذاکره باز گردد.”
ایران یک سال بعد از خروج آمریکا از توافق هستهای در واکنش به این اقدام و همچنین آنچه “کوتاهی اروپاییها” در عمل به تعهداتشان در قبال برجام خوانده، شروع به کاهش گام به گام الزامات خود در این توافق کرده است.
افزایش ذخیره آبسنگین و اروانیوم غنیشده بالاتر از سقف تعیین شده در برجام و همین طور افزایش سطح غنیسازی اورانیوم از جمله اقدامات ایران تاکنون بوده است.
از آن زمان تلاشهای دیپلماتیک اروپاییها برای حفظ برجام شدت گرفته اما هنوز نتیجهای حاصل نشده است و همزمان آمریکا میگوید با ادامه سیاست “فشار حداکثری” بر تهران بنا دارد این کشور را وادار به مذاکره مجدد کند.