✍️ عباس خلجی
انفجار «بامداد پنجشنبه یک سوله در حال احداث»، نخستین بار از سوی بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی اطلاع رسانی شد. این نخستین بار است که مقامات جمهوری اسلامی حادثه ای در مراکز امنیتی و هستهای خود را پیش از انتشار در شبکههای اجتماعی و رسانهها، اطلاع رسانی میکند.
این تغییر، برخی آگاهان را به این فرض رسانده که احتمالاً جمهوری اسلامی برای مدیریت موج اخبار دست این اتفاق به این حرکت زده و خود این کار میتواند نشانهای از بروز حادثهای بزرگتر از آن چه این حکومت ادعا میکند باشد.
بی بی سی فارسی هم بعد از انتشار سخنان سخنگوی سازمان انرژی اتمی، بیانیه گروه«یوزپلنگان وطن» را منتشر کرده که مسئولیت این انفجار را بر عهده گرفته است. یوزپلنگان وطن خود را گروهی جدا شده از دستگاه امنیتی جمهوری اسلامی معرفی کرده که «سایت هستهای» کاشان و «سازه جدیدالتاسیس مونتاژ نطنز» را به عنوان هدف «عملیات» خود برگزیدند، چون علاوه بر اهمیت این تاسیسات، زیرزمینی نیست و بنابراین انهدام آن “قابل انکار” نبوده است.
نکته مهم در این بیانیه ارسال آن برای برخی خبرنگاران بی بی سی فارسی، چند ساعت پیش از اعلام رسمی خبر انفجار از سوی سخنگوی سازمان انرژی اتمی رخ داده است. هم زمان، «ایدی کوهن»، خبرنگار امنیتی اسرائیلی در توئیتر خود مدعی شده که انفجار دیشب در«بزرگترین کارخانه اورانیوم در ایران» رخ داده و کار اسرائیل بوده و تعداد زیادی از کارکنان مسموم شده اند.
این توئیت البته از طرف برخی آگاهان بزرگ نمایی انفجار رخ داده قلمداد شده است. ولی از نظر مکان یابی رخداد و طرح فرضیه دخالت اسرائیل در آن مهم دانسته شده است. دولت اسرائیل البته رسماً دست داشتن در این انفجار را رد کرده است.
گروه دیگری از کارشناسان هم در ادعای جمهوری اسلامی مبنی بر وقوع انفجار در یک سوله در حال احداث تردیدهایی وارد کرده اند. از جمله«فابین هینتس»، کارشناس برنامه موشکی ایران در توئیتر نوشته:«تصاویر اولیه که سازمان انرژی اتمی منتشر کرده نشان می دهد محل حادثه، مرکز مونتاژ سانتریفیوژ ایران» بوده است.
در تصاویری که صداوسیمای جمهوری اسلامی پخش کرده، بهروز کمالوندی در حال قدم زدن محیط تاسیسات هستهای نطنز ساختمانی سالم را نشان داده و مدعی شده که انفجار در آن رخ داده و این ساختمان سولهای غیر فعال است. این تصاویر صداوسیما برخی را یاد حرکات«محمد سعید الصحاف» وزیر اطلاع رسانی صدام حسین انداخته که درست در زمان حضور نیروهای آمریکایی در بغداد، مدعی میشد هیچ اتفاق مهمی نیفتاده است.
همزمان ماهوارههای ناسا که آتش سوزی های جهان را رصد میکنند، با انتشار تصاویر ماهوارهای، وقوع انفجار در شمال غربی تاسیسات نطنز را تأیید کردهاند. در تحولی دیگر، یک کارشناس اینترنت در توئیتر خود با انتشار عکسهایی از سرویس اینترنت در بخشهایی از ایران نوشته، دیشب ساعت دو، دقیقاً همزمان با دریافت ایمیل گروه«یوزپلنگان وطن» از سوی خبرنگاران بی بی سی که این انفجار را عمدی اعلام کرده، شبکه اینترنت در ایران به طور کامل قطع شده است.
در صورت ارتباط این اتفاق با انفجار نطنز نیز باز دو فرض مطرح می شود. اول قطع عمدی اینترنت از سوی جمهوری اسلامی برای جلوگیری از اطلاع رسانی مستقل درباره اتفاق، و دوم قطعی اینترنت به دلیل موج گسترده انفجار و به صورت غیر عمدی. موج انفجار به حدی گسترده بوده که یک کاربر در توئیتر نوشته موج انفجار دیشب حوالی ساعت دو، در محدوده 25 کیلومتری نطنز در جاده کاشان به طرز وحشتناکی احساس شده است. یک نشانه دیگر که میتواند فرض عمدی بودن انفجار را تقویت کند یادداشتی است که خبرگزاری دولتی ایرنا منتشر کرده است.
ایرنا در این یادداشت نوشته در صورت عبور آمریکا و اسرائیل از خطوط قرمز امنیتی مردم ایران، باید راهبرد مقابله با وضع جدید مورد تجدید نظر جدی قرار بگیرد.
همزمان آژانس بینالمللی انرژی اتمی در بیانیهای اعلام کرد از گزارشها درباره وقوع حادثه در یکی از سولههای مجتمع غنیسازی نطنز مطلع است، اما در حال حاضر پیشبینی میکند این حادثه تأثیری روی فعالیتهای راستیآزمایی پادمانی این نهاد بینالمللی نخواهد داشت.
انفجار یک هفته پس از انفجار در تأسیسات«پارچین» در حوالی تهران رخ داده و همین هم امکان وقوع خرابکاری، از سوی عوامل داخلی و خارجی را بیشتر کرده است. این که عوامل خارجی آمریکا و اسرائیل هستند یا نه، باید منتظر بود و دید که آیا از سرویسهای اطلاعاتی خارجی و منابع مستقل اطلاعات جدیدی بیرون میآید یا نه.
شیوع ویروس استاکس نت در تاسیسات نطنز از سوی اسرائیل و حتی انفجار زاغه مهمات اطراف کرج که به کشته شدن «حسن تهرانی مقدم»، معروف به «پدر موشکی ایران» شد هم تا مدتها از سوی جمهوری اسلامی «اتفاق» خوانده شد.