پایگاه خبری / تحلیلی نگام _ جو بایدن، چهلوششمین رئیسجمهور آمریکا، با اجرای مراسم سوگند در ساعت ۸.۵ شب به وقت تهران در روز چهارشنبه، اول بهمن، رسماً زمام امور را بهدست گرفت.
جو بایدن در مراسمی در برابر کنگره در شهر واشنگتن دی سی، پایتخت، به عنوان رئیس جمهور جدید آمریکا سوگند یاد کرده است.
او در انتخابات سوم نوامبر برنده شد اما دونالد ترامپ رئیس جمهور وقت آمریکا از پذیرش نتایج سر باز زد و اتهام تقلب انتخاباتی را مطرح کرد، اتهامی که مقام های انتخاباتی در سطح ایالت و دادگاه ها رد کردند و گفتند شواهدی برای آن وجود ندارد.
آقای ترامپ روز سه شنبه در پیامی ویدئویی به روی کار آمدن دولتی تازه در روز ۲۰ ژانویه اذعان کرد اما به آقای بایدن تبریک نگفت، با این حال صبح چهارشنبه برای دولت تازه آرزوی موفقیت کرد. او همچنین قول داد که “به شکلی باز خواهد گشت.”
او صبح چهارشنبه با هواپیمای ریاست جمهوری در کنار خانواده اش راهی فلوریدا شد. او که قبلا در نیویورک زندگی می کرد اکنون به ایالت جنوبی فلوریدا نقل مکان کرده است.
در عوض مایک پنس معاون آقای ترامپ در مراسم سوگند جو بایدن حاضر بود.
آقای پنس صبح امروز در مراسم خداحافظی دونالد ترامپ شرکت نکرد و به همین علت حضورش در مراسم تحلیف پررنگ تر بود.
آقای بایدن در سخنرانی بعد از سوگند گفت امروز نه روز پیروزی یک نامزد بلکه “روز چیره شدن دمکراسی است.”
آقای بایدن در حالی کار خود را در کاخ سفید آغاز میکند که دو هفته پیش عدهای از حامیان خشونتطلب دونالد ترامپ به ساختمان کنگره در پایتخت حمله کردند، حملهای که به مرگ پنج تن و سپس بازداشت دهها تن از مهاجمان انجامید.
یک هفته پس از این حمله، آقای ترامپ برای دومین بار استیضاح شد در حالی که تنها پس از یک دوره ریاستجمهوری هم در انتخابات باخت، هم مجلس نمایندگان و سنا را به حزب مخالف یعنی دمکراتها واگذار کرد.
در پی این حمله و در اوج نگرانی از بروز ناآرامیهای بیشتر، جو بایدن در حلقه هزاران نیروی گارد ملی آمریکا به عنوان رئیسجمهوری جدید سوگند یاد کرد.
او کامالا هریس را به عنوان معاون با خود به کاخ سفید میبرد، که دادستان و سناتور سابق از ایالت کالیفرنیا، و نخستین زن و نخستین رنگینپوستی است که به این مقام دست مییابد.
همزمان با آغاز به کار جو بایدن، سخنگوی وزارت خارجه ایران با انتشار توئیتی خواستار آن شد که دولت جدید آمریکا «عمل کند» و نه اینکه «صرفا حرف» بزند.
سعید خطیبزاده نوشت: «دنیا میداند تنها آمریکاست که میتواند خودش را درست کند؛ در عمل، و نه صرفا با حرف».
کامالا هریس همراه با همسرش پس از مراسم تحلیف، مایک پنس، معاون رئیسجمهوری سابق، و همسرش را بدرقه کردند.
جو بایدن روز چهارشنبه پس از مراسم تحلیف، در نخستین توئیت خود با استفاده از حساب کاربری رسمی ریاستجمهوری آمریکا نوشت: «وقتی پای بحرانهایی که با آنها روبرو هستیم به میان میآید وقت برای تلف کردن نداریم».
او افزود: «از این رو امروز به دفتر بیضی [کاخ سفید] میروم تا برای اقدام جسورانه و کمکهای فوری برای خانوادههای آمریکایی کار کنیم».
جو بایدن در سخنرانی خود پس از مراسم سوگند تاکید کرد که آمریکا بار دیگر نقش “رهبری” که برای خود در سطح بینالمللی در نظر گرفته باز میگردد؛ نقشی که از جنگ جهانی دوم بر عهده داشته و در دوران چهار سال ریاستجمهوری دونالد ترامپ، نادیده گرفته شد. این مهمترین پیام سیاست خارجی جو بایدن، رئیسجمهوری جدید آمریکا بود.
آقای بایدن بخش اصلی سخنرانی تاریخیاش را در مراسم تحلیف، به اختلافات داخلی جامعه آمریکا اختصاص داد و تلاش کرد با تاکید بر اتحاد، شکاف عمیقی که کشورش با آن روبهرو شده را ترمیم کند.
اما این موضوع موجب نشد تا او مساله “غیبت آمریکا” در سطح جهانی را نادیده بگیرد. دکترین سیاست خارجی ترامپ، با اتکا به شعار “اول آمریکا” و ملیگرایی ایدئولوژیکش، با همگرایی بینالمللی و همکاریهای چندجانبه در سطح جهانی میانهای نداشت.
اما آمریکا دهههاست که در اتحادی استراتژیک با دیگر کشورهای غربی، در سیاست بینالملل نقش رهبری برای خود قائل است و به همین دلیل نیز، چه در رقابتهای ژئوپولتیک و چه در کنترل سازمانهای حکمرانی جهانی، همواره در خط مقدم بوده. آمریکای ترامپ از این حضور فعال بینالمللی عقبنشینی کرده بود. آمریکای بایدن اما بار دیگر به همان مسیری بازخواهد گشت که پیش از ترامپ، ضامن منافع واشنگتن بود؛ آمریکای فعال در جهان و مدعی همکاریهای بینالمللی.
آنچه سررشته مهم ترین تحولات در واشنگتن پس از انتخابات سوم نوامبر شد یورش هواداران آقای ترامپ به کنگره در روز ششم ژانویه بود؛ روزی که کنگره سعی داشت بر نتایج انتخابات که کالج الکتورال آمریکا در روز ۱۴ دسامبر تصدیق کرده بود مهر تایید بزند.
یک هفته بعد مجلس نمایندگان آمریکا برای دومین بار آقای ترامپ را به اتهام “تشویق به شورش” استیضاح کرد. آقای ترامپ پیش از یورش به کنگره در جمع هوادارانش بار دیگر نتیجه انتخابات را زیر سوال برد و از آنها خواست به طرف کنگره راهپیمایی کنند. با این حال پس از آن خشونت را محکوم کرده است.
باراک اوباما، جورج دبلیو بوش و بیل کلینتون از مهمانان برجسته مراسم سوگند بودند.
دقایقی پیشتر کامالا هریس سوگند یاد کرد. او اولین زن و اولین آفریقایی و هندی تبار است که به این مقام می رسد.
ترامپ در ‘انزوا’ واشنگتن را ترک کرد
عکسهای مربوط به مراسم ترک کاخسفید از سوی دونالد ترامپ در حالی منتشر شده که برجستهترین چهرههای شاخص این مراسم تنها اعضای خانواده آقای ترامپ هستند.
نه میچ مک کانل، قدرتمندترین جمهوریخواه بعد از دونالد ترامپ، نه کوین مککارتی، رهبر جمهوریخواهان در مجلس نمایندگان و حتی مایک پنس، معاون آقای ترامپ هم در این مراسم حضور نداشتند.
همه این افراد چند کیلومتر آن طرفتر، در اطراف ساختمان کنگره گرد هم آمدهاند تا ساعتی در مراسم سوگند جو بایدن حاضر شوند.
واقعیتی که اگرچه برای هواداران آقای ترامپ ممکن است خوشایند به نظر نرسد اما همزمان تاکیدی است بر تعهد نظام حکومتی آمریکا به انتقال قدرت بر اساس نتایج آرای مردم این کشور.
به همین علت است که حتی کسانی چون میچ مک کانل که تا چند دقیقه قبل از مراسم تحلیف امروز با تمام توان برابر دموکراتها ایستاد، اکنون ترجیح میدهد در طواف گنبد کنگره که خانه مردم و نماد دموکراسی آمریکا است حضور یابد نه در مراسم خداحافظی قدرتمندترین چهره حزب خودش که راس ساعت ۱۲ ظهر امروز به یک شهروند معمولی بدل خواهد شد.
حال و هوای مراسم تحلیف و چگونگی اجرای آن
گروه کر ارتش سرود ملی آمریکا را اجرا کرد و لیدی گاگا متن سرود را خواند تا مراسم تحلیف رسما کلید بخورد. بعد از آن جنیفر لوپز هم آهنگ معروف “آمریکای زیبا” را اجرا کرد.
با این حال خالی بودن محوطه وسط واشنگتن (موسوم به نشنال مال) در این مراسم کاملا برجسته و سکوت ناشی آن قابل لمس بود.
فضایی که جای آن را حدود ۲۰۰ هزار پرچم آمریکا پر کرده اند تا بزرگداشتی باشد برای قربانیان کرونا.
در این مراسم چند صد میهمان ویژه در صندلی هایی که حدود ۲ متر با هم فاصله داشت نشستند. تصاویری که میتواند پیغامش تاکید دولت جو بایدن بر رعایت پروتکلهای کرونا قلمداد شود.
او گفته به محض وارد شدن به کاخ سفید دستور خواهد داد که ماسک زدن در ساختمان ها و مراکز فدرال اجباری شود.
امروز هم همه میمهانان ماسک بده بودند؛ چه دموکرات و چه جمهوری خواه.
سخنرانی بایدن: چیرگی دمکراسی
آقای بایدن که مسن ترین رئیس جمهور آمریکاست در سخنرانی بعد از سوگند بار دیگر چنانکه در ماه های اخیر بارها گفته از لزوم عبور از تبدیل اختلافات سیاسی به جنگ و نفرت و بازگشت به اتحاد سخن گفت.
او گفت: “امروز روز آمریکاست. امروز روز دمکراسی است. روزی برای تاریخ و امیدواری.”
“با عبور از بوته آزمایش قرون، آمریکا محک خورده و با چالش ها روبرو شده. امروز ما نه پیروزی یک نامزد بلکه یک آرمان، آرمان دمکراسی را جشن می گیریم.”
او گفت: “ما بار دیگر آموختیم که دمکراسی ارزشمند است. دمکراسی شکننده است و در این لحظه، دوستان من، دمکراسی چیره شده است.”
او با اشاره به خشونت های روز ششم ژانویه گفت که اکنون آمریکایی ها به عنوان یک ملت “برای انتقال صلح آمیز قدرت چنانکه برای بیش از دو قرن کرده جمع می شوند.”
آقای بایدن در این سخنرانی اصلا به نام دونالد ترامپ اشاره نکرد.
آقای بایدن گفت: “من از روسای جمهور سابق از هر دو حزب که امروز اینجا حاضر شده اند تشکر می کنم.
او گفت که همچنین به جیمی کارتر رئیس جمهور سابق که ۹۶ سال دارد و نتوانست در این مراسم شرکت کند تلفنی صحبت کرده و از خدمات طولانی او به کشور قدردانی کرده است.
رئیس جمهور آمریکا در مورد چالش های دولتش از جمله همه گیری، تغییر اقلیم و ظهور “برتری جویی سفیدپوستی” گفت که با همه این موانع “روبرو خواهیم شد و آنها را شکست خواهیم داد.”
آقای بایدن گفت: “شکاف هایی که ما را جدا می کند عمیق و واقعی هستند – اما تازگی ندارند. این نبردی دایمی است و پیروزی هرگز تضمین نشده است.”
او با اشاره به لحظاتی مانند جنگ داخلی آمریکا گفت “فرشتگان درون ما همیشه چیره شده اند. تاریخ، ایمان و عقلانیت راه اتحاد را نشان می دهند.”
او تاکید کرد که آمریکا باید به عنوان “ایالات متحده” با این لحظه روبرو شود.
آقای بایدن که اکنون راهی کاخ سفید شده قرار است شماری از دستورات ریاست جمهوری از جمله برای بازگشت به توافق اقلیمی پاریس و لغو منع سفر عمدتا از کشورهای مسلمان شامل ایران را شروع کند.
در تازه ترین تحول مجلس سنا آوریل هینس، رئیس معرفی شده از سوی جو بایدن برای اداره اطلاعات ملی را تایید کرد. خانم هینس نخستین زنی است که این سمت مهم امنیتی و اطلاعاتی را در دست می گیرد.
سنا که حالا کنترل ان در دست دموکرات هاست علاوه بر تایید وزرا و اعضای کابینه باید به زودی استیضاح دونالد ترامپ را هم آغاز کند.