✍?علی مزروعی
?جمع بندی این مقال اینکه هرچند موضوع « همه پرسی »، به رغم وجود اصولی در قانون اساسی، به اصلی فراموش شده در اجرا طی سه دهه اخیر تبدیل شده و نیروها و جریان فکری و سیاسی اصولگرا نسبتش با این موضوع همچون نسبت جن و بسم الله بوده و با نوعی هراس از انجام هرگونه بحثی و نظری در این باره خودداری و فرار می کنند، و دیگران را نیز بگونه ای وادار به سکوت در این باره کرده و اگر فرد یا گروهی ورود به طرح این بحث و موضوع نمود برایش اتهامات و برچسب های عجیب و غریب ردیف می کنند، اما این ظرفیت نهفته و راهگشا در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران وجود دارد و رهبری نظام و مجلس می توانند برای عبور از مسائل و مشکلات کنونی دامنگیر کشور از آن استقاده کنند .
? این سخن آقای موسوی که:” اجرای بدون تنازل قانون اساسی و عدم اجتهاد در مقابل نص صریح قانون اساسی را تنها راه برای وحدت ملی و استیفای حقوق همه اقوام می داند.” و ” تک تک اصول مغفول و یا کنار گذاشته شده قانون اساسی باید اجرا شود و اگر مشکلی در این بین باشد به نظر خواهی عمومی گذاشته شود.” را می توان ناظر و معطوف به همین ظرفیت های نهفته در قانون اساسی و عدم استفاده از اصولی مرتبط با « همه پرسی » دانست.
?اگر اصلاح طلبان خواهان ” اجرای بدون تنازل قانون اساسی ” هستند برای اینکه در چارچوب شرایط موجود اولا پایه مشترکی برای اینکه جامعه چه می خواهد تعریف می کند و فراهم می آورد، ثانیا امکان عبور جامعه از وضعیت نامطلوب موجود به وضعیت مطلوب را در سایه نظم قانونی مستقر و عاری از هرگونه اقدام خشونت آمیز و بحران زا و پرهزینه ممکن می سازد، و ثالثا ظرفیت های بالقوه وارزشمند و نهفته قانون اساسی را بالفعل ساخته و جامعه ما را برای دستیابی به سطحی بالاتر از حاکمیت قانون، عدالت، آزادی، مشارکت فعال و تامین و تضمین حقوق شهروندی به پیش می برد، و در نهایت نیز امکان استفاده از اصل بارنگری در قانون اساسی در انطباق با تحولات حادث و شرایط و مقتضیات جدید و نیازهای زمانه وجود دارد که می تواند راهگشای نظام سیاسی بسوی افق های نو و بالاتر باشد.
?اصلاح طلبان در پی تغییری سازنده برای مدیریت و اداره امور بهتر کشور و تامین و تحقق کارآمدی نظام اند و نه تخریب و براندازی آن، و از اینرو ” اجرای بدون تنازل قانون اساسی “را هدف قرار داده اند، و اگر حاکمیت اینرا در اجرا بپذیرد مقصود حاصل است اما اگر بنا بر ادامه راهی باشد که تاکنون پیموده شده و اصولی قابل توجه از قانون اساسی، که به ویژه معطوف به حقوق ملت و شهروندی است، همچون « همه پرسی » به اصلی فراموش شده در اجرا تبدیل شوند طبعا اصلاحات به حرکت خود ادامه می دهد و با آگاهی بخشی و صبر و استقامت تا تحقق این هدف از پای نخواهد نشست چراکه قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران خونبهای هزاران شهید و میراث بیش از یک قرن مبارزه و جهاد ملت ما در مقابل استعمارخارجی و استبداد داخلی برای دستیابی به استقلال، آزادی، عدالت، دموکراسی و حقوق شهروندی است که باید از آن پاسداری و اجرای کامل آنرا مطالبه نمود، و «حاکمیت ملی و اصل همه پرسی » در هم تنیده و اجرای این اصل راهگشای کشور و نظام از درون مشکلات است.