پایگاه خبری / تحلیلی نگام ، نام خسروشاهی ها، اینروزها با «دارا خسروشاهی» مدیر عامل «اوبر» به عنوان بزرگترین شرکت تاکسی های اینترنتی در جهان بر سر زبان ها افتاده است که اسنپ و تپ سی و غیره از روی کار آن الگو برداری کرده اند. اما خانواده خسروشاهی، از قدیمی ترین خانواده های صنعتگر ایرانی هستند که از دوره قاجاریه در حوزه اقتصاد و تجارت ایران فعال بودند.
به گزارش نشریه کارخانه دار ، از نسل عجایب صنعت این سرزمین که طی دو دهه ۴۰ و ۵۰ شمسی، چهره اقتصاد ایران را عوض کردند، دو سه نفری بیشتر زنده نمانده اند؛ یکی از آنها حسن خسروشاهی موسس صنایع غذایی «مینو» است که با حدود ۸۰ سال سن، هم اکنون در کانادا زندگی می کند.
نام خسروشاهی ها، اینروزها با «دارا خسروشاهی» مدیر عامل «اوبر» به عنوان بزرگترین شرکت تاکسی های اینترنتی در جهان بر سر زبان ها افتاده است که اسنپ و تپ سی و غیره از روی کار آن الگو برداری کرده اند. اما خانواده خسروشاهی، از قدیمی ترین خانواده های صنعتگر ایرانی هستند که از دوره قاجاریه در حوزه اقتصاد و تجارت ایران فعال بودند.
علی خسروشاهی دو پسر به نام «حسن» و «کاظم» داشت که در اواخر دهه ۳۰ شمسی گروه صنعتی مینو را راه اندازی کرد و آن را به حسن سپرد و پسر دیگرش کاظم خسروشاهی در زمینه صنایع دارویی و بهداشتی فعال بود و شرکت های «تولید دارو» و «تولی پرس» را تاسیس کرد.
حسن خسروشاهی شرکت مینو را تبدیل به بزرگترین و مشهورترین شرکت تولید صنایع خوراکی در ایران مثل بیسکویت، ویفر، شکلات، تافی، پفک و غیره کرد. مردم ایران برای نخستین بار شکلات را با مینو شناختند و هنوز هم برای بسیاری ازمردم، شکلات مترادف با مینو است.
با وقوع انقلاب اسلامی، اموال خسروشاهی ها مصادره شد و حسن خسروشاهی بعد از مدتی دوندگی، نهایتا با نا امیدی کشور را ترک کرد و به کانادا رفت. او در کانادا فروشگاهی با عنوان «فیوچر شاپ» تاسیس کرد که در زمینه فروش قطعات الکترونیکی فعالیت داشت.
خسروشاهی با هوش و کوشش خود، بزودی این فروشگاه را به بزرگترین فروشگاه زنجیره ای کانادا با ۹۰ شعبه و حدود ۸۰۰۰ کارمند تبدیل کرد و تبدیل به یکی از بزرگترین سرمایه داران آن کشور شد. ثروت حسن خسروشاهی را حدود ۲ میلیارد دلار تخمین می زنند که هفتمین فرد ثروتمند کانادا به حساب می آید.
شرح فعالیت های صنعتی و بازرگانی خسروشاهی در خارج از کشور
سینا فغانی:
خسروشاهی کارآفرین ایرانی -کانادایی متولد سال ۱۳۱۹ در شهر تهران است. او دو مدرک لیسانس در رشتههای اقتصاد و حقوق از دانشگاه تهران دارد.
قبل از انقلاب مالک شرکتهای الوند و مینو بود که اموالش در سال ۵۸ مصادره شد. در سال ۱۳۶۰ به ونکوور کانادا مهاجرت کرد و بعد از یک سال وارد کسب و کار خانوادگی شد.
حسن خسروشاهی فعالیت حرفهای خود را در اوایل دهه ۱۳۶۰ با تاسیس اولین فروشگاه «فیوچرشات –futur shap » که فروشگاه زنجیرهای فروش قطعات الکترونیک است، آغاز کرد. در سال ۲۰۰۱ این فروشگاه در صدر تمامی فروشگاههای کانادا قرار گرفت و تعداد شعبه های آن به ۹۰ شعبه رسید که در مجموع ۷۳۰۰ کارمند مشغول به کار داشت. تا سال ۲۰۰۶، این رشد ادامه داشت و تعداد شعب آن در سراسر کانادا به ۱۱۸ شعبه رسید.
حسن خسرو شاهی به دنبال افزایش شعب این فروشگاه در آمریکا بود، ولی در سال ۱۹۹۹ این برنامه برای ورود به بازار خردهفروشی آمریکا با شکست مواجه شد و این مسئله باعث بستهشدن ۳۰ شعبه از فیوچرشات در آمریکا شد. در سال ۲۰۰۱ خسروشاهی امتیاز فروشگاههای «فیوچر شات» را به ارزش ۵۳۰ میلیون دلار به شرکت «بست بای- best buy» واگذار کرد.
پس از فروش فیوچرشاپ به «بستبای»، خسروشاهی فعالیت خود را در زمینههای ساخت و ساز و زمین گلف، مراکز خرید و همچنین خرید و فروش مراکز ورشکسته ادامه داد.
در سال ۲۰۰۶، ریاست پست سهامی عام کانادا را به عهده داشت و در سال ۲۰۰۷، مدیریت موسسهی «فراستر» را بعهده گرفت. از سال ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۵ نیز مدیر بانک کانادا بود.
در حال حاضر مجموعه تحت کنترل خانواده خسروشاهی دارای ۸۰۰۰ کارمند و درآمدی معادل ۲ میلیارد دلار میباشد.
خانوده خسروشاهی
اصالت او به شهر خسروشاه از توابع تبریز در استان آذربایجان شرقی میرسد و در دو رشتهی حقوق و اقتصاد در دانشگاه تهران تحصیل کرده است. علی، پدر حسن خسروشاهی، قبل از انقلاب دو شرکت مینو و الوند را تاسیس کرد. شرکت مینو گروه صنعتی بزرگی است که در زمینهی تولید و پخش مواد غذایی، دارویی، آرایشی و بهداشتی فعالیت دارد. سود حاصل از این شرکت تولیدی در سال ۱۳۵۷ بالغ بر ۳۵۰ میلیون دلار برآورد شد.
گروه صنعتی مینو علاوه بر تولید محصولاتی تحت نام خود، به تولید محصولاتی تحت لیسانس برندهای دیگر نیز میپردازد. از جمله ی این برند ها میتوان به ساندوز، یونایتد بیسکِت، گروه اورِآل، بوتس و جی. دی سیرل اشاره کرد. خانوادهی خسروشاهی پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران را به مقصد کانادا ترک کردند. حسن خسروشاهی نیز در سال ۱۳۶۰ به کانادا مهاجرت کرد و در شهر ونکوور سکنی گزید. تقریبا یک سال بعد، او به شغل خانوادگی روی آورد و وارد عرصهی کسب و کار شد.
حسن خسروشاهی فعالیت اقتصادی حرفهای خود را در سال ۱۹۸۲ و با تاسیس اولین شعبهی فروشگاه «فیوچر شاپ» آغاز کرد. فیوچر شاپ فروشگاه زنجیرهای قطعات الکترونیکی است که در سراسر کانادا شعب بسیاری دارد. این فروشگاه آنقدر بزرگ است که هر کسی در کانادا حتما یک بار برای تامین وسایل الکترونیکی مورد نیاز خود به این فروشگاه سر زده است.
اولین شعبهی این فروشگاه در مقایسه با شعبی که اکنون دارد، بسیار کوچک بود و مساحت آن به ۳۷۰ متر مربع میرسید. فیوچر شاپ در ابتدا فقط به فروش محصولاتی مانند کمودور میپرداخت، ولی به تدریج تعداد کالاهای عرضه شده توسط این فروشگاه و تعداد شعب آن افزایش یافت. این فروشگاه رشد چشمگیری پیدا کرد، به طوری که در سال ۲۰۰۱، در صدر تمامی فروشگاههای کانادا قرار گرفت.
در این سال، تعداد شعبههای فیوچر شاپ در سراسر کانادا به ۹۰ شعبه میرسید که در مجموع ۷۳۰۰ کارمند و فروشنده در آن مشغول به کار بودند. در آن زمان، مجموع فروش این فروشگاه به حدود ۲ میلیارد دلار رسید. رشد روز افزون این فروشگاه زنجیرهای همچنان ادامه یافت تا اینکه در سال ۲۰۰۶، تعداد شعب آن در استانهای کانادا از ۱۱۸ شعبه تجاوز کرد.
خسروشاهی برنامهی گسترش شعب این فروشگاه به آمریکا را نیز دنبال کرد، ولی متاسفانه در سال ۱۹۹۹ این برنامه برای ورود به بازار خرده فروشی آمریکا با شکست روبه رو شد. این مسئله در نهایت باعث شد که ۳۰ شعبه از فیوچر شاپ در آمریکا تعطیل شود. در سال ۲۰۰۱، شرکت «بست بای» امتیاز این فروشگاه را به ارزش ۵۸۰ میلیون دلار از حسن خسروشاهی خرید و در نتیجه نام این فروشگاه در حال حاضر تحت تملک این شرکت آمریکایی قرار دارد.
پس از واگذاری امتیاز فیوچر شاپ به بست بای، خسروشاهی به فعالیت در زمینه های ساخت و ساز و زمین گلف، مراکز خرید و همچنین خرید و بازسازی مراکز ورشکسته مشغول شد. در سال ۲۰۰۷، خسروشاهی مدیریت موسسهی «فراستر» را به دست گرفت. قبل از آن و در ۲۰۰۶، او ریاست شرکت سهامی عام پست کانادا را بر عهده داشت. علاوه بر این، خسروشاهی عضو کنسول تجاری بریتیش کلمبیا و همچنین بنیانگذار هولدینگ «پِرسیست» نیز هست. به مدت سه سال هم، یعنی از اکتبر ۲۰۱۳ تا ۳۰ نوامبر ۲۰۱۶، خسروشاهی مدیر بانک کانادا بود.
طبق برآوردهایی که انجام شده، ثروت خالص خسروشاهی در سال ۲۰۰۸ به حدود ۷۷۰ میلیون دلار میرسید و ارزش خالص داراییهای او در ۲۰۱۲ بالغ بر ۹۴۰ میلیون دلار میشد. طبق آخرین محاسبات که به سال ۲۰۱۲ بر میگردد، تخمین زده شد که ثروت خالص حسن خسروشاهی چیزی نزدیک به ۹۵۰ میلیون دلار کانادا است. آخرین تخمین هم به سال ۲۰۱۶ مربوط میشود که نشان میدهد دارایی خالص حسن خسروشاهی از مرز ۱٫۱۶ میلیارد دلار آمریکا گذشته است.
از جمله افتخارات حسن خسروشاهی میتوان به این نکته اشاره کرد که نخستوزیر بریتیش کلمبیا در سال ۲۰۰۳ او را سخاوتمندترین خیر و حامی مردم معرفی کرد. در سال ۲۰۰۴، خسروشاهی به عنوان شست و چهارمین فرد ثروتمند کانادا شناخته شد و این در حالی است که در سال ۲۰۰۰ هم در لیست ۱۰۰ ثروتمند کانادا، رتبهی نود و دوم را از آن خود کرده بود.
نزهت، همسر حسن خسروشاهی، یک فعال اجتماعی است و چندین سال است که در امور خیریه فعالیت دارد. در سال ۲۰۰۵، او به عضویت هیئت مدیرهی رادیو دولتی CBC درآمد. علاوه بر فعالیتهای خیرخواهانه، نزهت خسروشاهی در حوزههای هنری نیز کار میکند. بهزاد، پسر حسن خسروشاهی، نیز در زمینه کسب و کار مشغول است.
او که هم اکنون ساکن شهر تورنتو در کانادا است، مدیریت شرکت سهامی دارویی «دراگ رویالتی» را بر عهده دارد. پسر دیگر حسن خسروشاهی، دارا که فارغ التحصیل رشته بیوالکتریک از دانشگاه براون است، در حال حاضر یکی از برجسته ترین مدیرانی است که در زمینه فناوری اطلاعات کار میکنند.
از جمله سوابق مدیریتی دارا میتوان به مدیریت شرکت مسافربری «اکسپدیا» و رزرواسیون آنلاین اشاره کرد. در زمان مدیریت دارا خسروشاهی، اکسپدیا فعالیتهای خود را در بیش از ۶۰ کشور جهان گسترش داد. در حال حاضر، دارا خسروشاهی به مدیر عاملی شرکت «اوبر» اشتغال دارد که بزرگترین سیستم تاکسیرانی اینترنتی جهان به شمار میرود.
نزهت خسروشاهی همسر حسن خسروشاهی
دارا خسروشاهی مدیرعامل اوبر
دارا خسروشاهی مدیرعامل اوبر
با اینکه حسن خسروشاهی یکی از برترین کارآفرینان و ثروتمندترین مردان کاناداست، ولی کمتر ایرانی اطلاعات درستی درباره زندگی و کسب و کارها و موفقیت های مختلف وی دارد. گاهی حتی کسب و کارهایی را به غلط به او نسبت میدهند. از جمله مواردی که بسیار دیده شده این است که او را موسس شرکت «وست ادمونتون مال» میدانند. این امر بیشتر به این دلیل است که حسن خسروشاهی میانهی خوبی با رسانهها ندارد و مصاحبههای اندکی از او در دست است. به طور کلی میتوان گفت که خسروشاهی علاقهی چندانی به شهرت ندارد و زندگی تجاری خود را به دور از هر نوع خبرسازی و حاشیه ای آغاز کرده و ادامه داده است.