پایگاه خبری / تحلیلی نگام_ساعاتی پس از اعلام حمله ناموفق به یکی از ساختمانهای مرتبط با سازمان انرژی اتمی در حوالی کرج، یک مقام آگاه در قرارگاه مشترک پدافند هوایی خاتمالانبیا گفت، این حمله «پهپادی» نبوده است.
برخی رسانهها از جمله نیویورکتایمز و اورشلیم پست به نقل از منابع آگاه گزارش داده بودند که این حمله به یک پهپاد کوچک انجام شده است.
ایسنا به نقل از این مقام که نامی از او نبرده نوشت: «احتمالا یک اقدام امنیتی خرابکارانه بوده و این موضوع ارتباطی با حوزه مسئولیتی قرارگاه پدافند هوایی ندارد.»
این حمله در حالی انجام شده که مذاکرات احیای برجام در وین ادامه دارد و اسرائیل درباره آن ابراز نگرانی کرده است.
نور نیوز ظهر چهارشنبه از خرابکاری در یک ساختمان مرتبط با سازمان انرژی اتمی خبر داده بود. بر اساس این گزارش، این حمله که نوع آن روشن نیست، خسارت جانی و مالی نداشته است.
برخی رسانهها از جمله خبرگزاری ایلنا نیز گزارش کرده بودند این حمله علیه شرکت برکت انجام شده است. ایلنا نوشت: «حمله پهپادی دشمنان ایران به مجموعه دارویی برکت زیرمجموعه ستاد اجرایی فرمان امام که درصدد تولید واکسن کروناست، ناموفق ماند.» ایلنا بعدا این خبر را از خروجی خود حذف کرد.
مقامات جمهوری اسلامی معمولا در چنین مواردی دلیل انفجارها یا نحوه انجام خرابکاریها را به طور روشن بیان نمیکنند و به طور مستقیم و غیر مستقیم مسئولیت چنین حملههایی را به گردن اسرائیل میاندازند.
اسرائیل نیز هیچگاه این گزارشها را تایید یا تکذیب نکرده است.
این در حالی است که اوایل هفته جاری نیز راکتور اتمی بوشهر از مدار تولید خارج شد.
قبل از آن نیز در فروردین ماه تاسیسات غنیسازی نطنز برای دومین بار هدف حمله قرار گرفت و انفجار بزرگی در آن رخ داد.
در تیرماه ۹۸ هم در تاسیسات مونتاژ سانتریفیوژ نطنز انفجار رخ داده بود.
در یک سال اخیر مجموعهای از انفجارها در زیرساختها و تاسیسات هستهای ایران روی داده است. کشته شدن محسن فخریزاده، چهره کلیدی برنامههای هستهای نظامی جمهوری اسلامی نیز به اسرائیل نسبت داده شده است.
نفوذ امنیتی از جمله دلایل موفقیت پروژه حذف فخریزاده اعلام شد. محسن رضایی و محمود احمدینژاد از جمله چهرههایی هستند که به روشنی درباره نفوذ عمیق اسرائیل در ساختار امنیتی و مقامات رده بالا هشدار دادهاند.
گزارش رسانههای اسرائیل از خسارت حمله به ساختمان انرژی اتمی
در حالی که تهران حمله به آنچه ساختمان مرتبط با سازمان انرژی اتمی در حوالی کرج خوانده شده را ناموفق توصیف کرده، گزارش رسانههای اسرائیلی حاکی از خسارت گسترده به تاسیسات ساخت سانتریفیوژ است.
به گزارش تایمز اسرائیل به نقل از منابع خود، این حمله با پهپاد انجام شده است.
با این حال یکی از مقامات پدافند هوایی قرارگاه خاتم در گفتوگو با ایسنا این گزارش را تکذیب کرده است.
ابهامهای متعددی در مورد حمله چهارشنبه وجود دارد. نخست اینکه محل حادثه شرکت برکت در کرج اعلام شد و خبرگزاری ایلنا آن را روی خروجی خود خبر داد. اما سپس این خبر حذف شد و محل حادثه ساختمان مرتبط با سازمان انرژی اتمی اعلام شد.
فاطمه مهدیانی، سردبیر ایلنا، در توییتر نوشت: «در پی تماس یک نهاد امنیتی خبر از خروجی ایلنا حذف شد چرا که اعلام کردند هدف ساختمان انرژی اتمی بوده است که در کنار شرکت دارویی برکت قرار دارد… در خبر ایلنا ذکر شده بود که حمله به برکت ناموفق بوده و نقطه مجاور این مجموعه هدف حمله قرار گرفته که هیچ آسیبی به دنبال نداشته است.»
مهدیانی در توییتی تکمیلی نوشت: «ما در مورد اینکه ساختمانی متعلق به سازمان انرژی اتمی در آن محدوده وجود دارد اطلاعی نداشتیم اما در خبر منتشر شده ذکر شده بود که حمله به ساختمان مجاور صورت گرفته است.»
از سوی دیگر ایران اعلام نکرده که این حمله چگونه اتفاق افتاده است.
تایمز اسرائیل میگوید، هرچند تهران ادعا میکند تاسیسات کرج برای اهداف صلحآمیز مورد استفاده قرار میگیرد، این تاسیسات به اتهام ارتباط با برنامههای موشکی از ۱۴ سال قبل در فهرست تحریمهای سازمان ملل، آمریکا و اروپا قرار داشت. بخشی از این تحریمها در جریان اجرای برجام لغو شد اما دولت دونالد ترامپ دوباره آن را برقرار کرد.
برخی گزارشهای تایید نشده حاکی از آن است که حمله روز چهارشنبه بخش تولید قطعات سانتریفیوژ را هدف گرفته است.
این آخرین حمله از مجموعه خرابکاریهای پیوسته یک سال اخیر علیه تاسیسات هستهای، زیرساختها و مقامات فعال در برنامههای موشکی و هستهای است.
تاسیسات غنیسازی نطنز تا کنون دو بار مورد حمله قرار گرفته و در این بین محسن فخریزاده، چهره کلیدی برنامههای هستهای-نظامی جمهوری اسلامی نیز کشته شده است. راکتور بوشهر نیز اوایل همین هفته به دلیل نامعلومی از مدار تولید خارج شده بود.
یوسی کهن، رئیس سابق موساد اخیرا در مصاحبهای به طور تلویحی به نقش اسرائیل در جلوگیری از دستیابی ایران به «سلاح هستهای» اشاره کرده بود.
البته مقامات در حال کار و رسمی اسرائیل معمولا این گزارشها را تایید یا تکذیب نمیکنند.
حمله روز چهارشنبه در حالی انجام شد که مذاکرات احیای برجام ادامه دارد و اسرائیل نسبت به بازگشت آمریکا به برجام ابراز نگرانی کرده است.
اورشلیم پست در گزارشی درباره حمله روز چهارشنبه نوشت: در ماه آوریل، تجهیزات هستهای نطنز با حملهای مواجه شد که گفته میشد کار اسرائيل است. در آن حمله هزاران سانتریفیوژ از میان رفتند. فریدون عباسی دوانی، مدیر سابق سازمان انرژی اتمی، گفته بود این پنجمین حمله اینچنینی به نطنز در ۱۵ سال گذشته است.
در ژوییه ۲۰۲۰ نیز حملاتی به نطنز صورت گرفته بود اما استراتژی جمهوری اسلامی ایران معمولا این است که منکر خسارتبار بودن حملات شود. در هر دو مورد اخیر مقامها ابتدا ادعا کردند حملهای در کار نبوده و خسارت کم و آن هم بر اثر حوادث معمول بوده است. تنها پس از اینکه برخی رسانههای مختلف، به خصوص رسانههای اسرائیلی، در مورد جزئيات خرابیهایی که در نطنز به بار آمده بود گزارش دادند، مقامهای ایران مجبور به اعتراف شدند.