نگام ؛ بین الملل _ گروه «دولت اسلامی» (داعش) پس از حمله به یک اردوگاه آوارگان جنگی ۱۳۰ خانواده را ربود. بیشتر ربودهشدگان را زنان تشکیل میدهند.
حسن مقیمی
به گزارش «دیدهبان حقوق بشر سوریه»، یک گروه ناظر بر جنگ سوریه، داعش شنبه ۱۳ اکتبر / ۲۱ مهر به اردوگاه البحره در شرق رود فرات به طور ناگهانی حمله کرد.
این اردوگاه در منطقه تحت کنترل «نیروهای سوریه دموکراتیک» (ق س د) به رهبری کردها قرار داشت.
دیدهبان حقوق بشر سوریه در گزارش خود از این آدمربایی دستهجمعی اعلام کرده که بیشتر اعضای ۱۳۰ خانواده ربودهشده از اردوگاه البحره زنان هستند. عدهای از آنها زنانی که از داعش جدا شدهاند و عدهای دیگر نیز همسران سابق اعضای داعش که از دیگر کشورها به سوریه آمدهاند.
داعش افراد ربودهشده را به شهر «الشعفه»، شهری در تنها باریکه بازمانده در کنترل این گروه در شرق رود فرات منتقل کرده است.
نیروهای سوریه دموکراتیک پس از درگیری با داعش کنترل اردوگاه البحره را از این گروه بازپس گرفتند.
وبسایت خبری «فراتنیوز»، نزدیک به نیروهای سوریه دموکراتیک از کشتهشدن ۳۴ عضو داعش در درگیریهای دو طرف خبر داده اما به شمار تلفات نیروهای کرد اشاره نکرده است.
به گزارش دیدهبان حقوق بشر سوریه، درگیریهای سختی بین سوریه دموکراتیک و داعش در شرق دیر الزور رخ داده که هنوز ادامه دارد. این درگیریها از ۱۰ اکتبر آغاز شده و در جریان آنها تا کنون دستکم ۳۷ عضو نیروهای سوریه دموکراتیک و ۵۸ عضو داعش کشته شدهاند.
داعش در این سه روز ۱۰ تن دیگر را نیز در قلمروی تحت کنترل خود اعدام کرده است.
نیروهای سوریه دموکراتیک تحت حمایت ائتلاف بینالمللی ضدداعش قرار دارند. آنها سال گذشته داعش را از بخشهایی از دیر الزور بیرون راندند. همزمان نیروهای ارتش سوریه و شبهنظامیان شیعه تحت حمایت ایران از سوی دیگر در دیر الزور با داعش جنگیدند و شهر دیر الزور را بازپس گرفتند.
دیرالزور، در شرق سوریه و در مرز عراق واقع است. نیروهای ائتلاف به رهبری آمریکا در استان دیرالزور پنج پایگاه نظامی دایر کرده اند.
با اینکه داعش تنها باریکهای از دیر الزور و شهر الشعفه را در اختیار دارد، با استفاده از روشهای جنگ چریکی و تروریستی به حضورش ادامه میدهد.
آسوشیتدپرس در گزارش تازهای که جمعه ۱۲ اکتبر / ۲۰ مهر منتشر کرده نوشته است که در عراق و سوریه تقریباً هفتهای نیست که داعش به روستاها و شهرها حمله نکند. این وضعیت در حالی است که این گروه برای حفظ آخرین منطقه تحت کنترل خود در منطقه مرزی عراق و سوریه با نیروهای تحت حمایت آمریکا در نبرد است.
هشام هاشمی، کارشناس ویژه داعش که در این زمینه با دولت عراق همکاری میکند، میگوید داعش اکنون همچون سال ۲۰۱۰ که هنوز سرزمینهایی را در عراق اشغال نکرده بود عمل میکند. این گروه میخواهد ثابت کند که بهرغم از کف دادن قلمروهای خود «همچنان سلاحهایی برای حمله» در دست دارد.
چهار سال بعد از این تاریخ بود که داعش موفق شد شهر بزرگ موصل در عراق و رقه در سوریه را به اشغال خود در آورد و اعلام خلافت کند. پس از دو سال داعش موصل و رقه و بسیاری از مناطق دیگر را از دست داد و اکنون تنها دو درصد از سرزمینهای اشغالی خود را در اختیار دارد.
داعش با موج جدید ادعاهای دروغین خود در پذیرش مسئولیت حملات تروریستی نشان میدهد که در پی شکستهایش به دنبال حفظ بقای خود است.
حملات جدید داعش
با این حال این نگرانی وجود دارد که بهرغم اینکه داعش ممکن است هرگز قادر به بازپسگیری قلمرو از دست رفته خود نباشد، اما تلاش کند تا سرزمینهای جدیدی را به تصرف خود در آورد.
یکی از اقدامات مرگبار این گروه تروریستی پس از شکستهایش در ماه ژوئیه حمله دهها تن از افراد آن با چهرههای پوشیده به شهر سویدا در جنوب سوریه و روستاهای اطراف آن بود که متعلق به اقلیت دُروزی در این کشور است. در این حمله بیش از ۲۰۰ نفر ربوده و ۳۰ نفر کشته شدند که بیشتر آنها زنان و کودکان بودند.
این حمله، مردم این منطقه را که در حاشیه جنگ هفت ساله سوریه قرار داشتند، تکان داد و بسیاری از آنها را شگفتزده کرد و موجب ترس از آن شد که ستیزهجویان پس از عقبنشینی، تلاش کنند در مناطق دور از قلمرو سابق خود که آرام بودند، دست به عملیات بزنند.
ماه گذشته جنگجویان داعش به روستای «قریب» در شمال سوریه حمله کردند و پس از آنکه اهالی روستا حاضر نشدند با آنها همکاری کرده و به آنها غذا و اسلحه بدهند، سه روستایی را کشته و ۹ نفر را زخمی کردند.
هفته گذشته نیز به روستای «سعدیه» در جنوب شهر موصل عراق حمله کردند و سه تن را به قتل رسانده و یک نفر را ربودند.
ستیزهجویان داعش بهطور منظم به روستاهای مناطق دیالی، صلاحالدین و کرکوک در عراق حمله میکنند و مقامهای محلی و مأموران پلیس را هدف قرار میدهند.
ژنرال یحیی رسول، سخنگوی ارشد ارتش عراق در این هفته گفت که نیروهای امنیتی عملیات وسیعی را در استان غربی انبار آغاز کردهاند تا در کناره مرزی سوریه چادرهای نیروهای داعش را برچینند.
«آغاز تجدید حیات» داعش؟
تحلیلگران هشدار میدهند که این نشانهها ممکن است مانند سال ۲۰۱۰ به معنای آغاز تجدید حیات این گروه باشد. در آن زمان بسیاری گمان میبردند که پس از حملات آمریکا در سال ۲۰۰۷ شمار زیادی از کسانی که پیشینه داعش محسوب میشدند نابود شدهاند.
ماه گذشته نیروهای دموکراتیک سوریه که مورد حمایت آمریکا هستند فشارهای نهایی خود را برای بازپسگیری «حاجین»، آخرین منطقه تحت کنترل داعش در شرق رود فرات و در نزدیکی مرز عراق آغاز کردند. آنها باید به آرامی پیشروی کنند زیرا داعشیها برای دفاع از خود به مینگذاری و حملات انتحاری متوسل میشوند.
این هفته در درگیری میان این دو نیرو در روستای سوسه سوریه بیش از ۲۰ نفر از هر دو طرف کشته شد. نیروهای داعش از طوفان شن و وضع بد هوا برای حمله به مواضع نیروهای دموکراتیک سوریه استفاده کردند.
هنوز معلوم نیست که داعش چه تعداد نیرو دارد. سازمان ملل در گزارش اوت سال جاری خود اعلام کرد که حدود ۳۰ هزار نفر همچنان برای داعش میجنگند و شمار این ستیزهجویان بهطور مساوی در سوریه و عراق تقسیم شده است. بهگفته سازمان ملل، شبکه جهانی داعش بهطور فزاینده تهدید ایجاد میکند.
گزارش سازمان ملل همچنین افزوده بود که بهرغم شکست داعش در عراق و در بخشهای زیادی از سوریه، احتمال دارد که «نسخه پنهانی هسته این گروه» با حامیان قابل توجهشان در افغانستان، لیبی، جنوب شرقی آسیا و غرب آفریقا، در هر دو کشور فعال باشند.
جیمز متیس، وزیر دفاع آمریکا در آغاز ماه جاری میلادی (اکتبر) در پاریس گفت: «اشتباه نکنید. داعش به درون فرورفته و با روشهای خود مرکزی را در کمتر از دو درصد سرزمینی که برایش باقی مانده تقویت میکند.»
بسیاری نگران آن هستند که همچون گذشته آمریکا که با متحدان محلی خود قادر بود تقریباً حکومت خلافتی داعش را سریع نابود کند، نتواند مشکلات دولتی را که موجب ظهور داعش شد، حل کند، بهویژه مشکل نارضایتی مردم سنیمذهب در عراق و سوریه.
مؤسسه مطالعات جنگی در گزارش جدید خود گفته است: «داعش کارزار مؤثری برای ایجاد مناطق حمایتیِ پایدار به پیش میبرد و در همین حال کمکهای مالی جمعآوری میکند و فرماندهی و کنترل نیروهای باقی مانده خود را بازسازی میکند (…) داعش میتواند برای سازماندهی یک شورش تازه دوباره نیروی کافی بگیرد و نیروهای امنیتیِ محلی در عراق و سوریه را به چالش بکشد.»
پس از ماهها گزارشهای ضد و نقیض درباره زنده بودن یا کشته شدن ابوبکر بغدادی، رهبر داعش، در اوت سال جاری پیام شنیداری او پس از یک سال غیبت منتشر شد. او در این پیام از طرفدارانش خواست تا «پایداری» کنند و به نبرد با دشمنان ادامه دهند. بغدادی همچنین از هواداران خود در غرب خواست تا حملات بیشتری انجام دهند و افزود که «هر عملیات در کشور شما برابر با هزار عملیات در خاورمیانه» است.
داعش مشتاق است که حملات در غرب به پای او ثبت شود و بهطور مرتب از طریق خبرگزاری خود، «اعماق»، مسئولیت حملات در سوریه، عراق، افغانستان، ایران، مصر تا نیجریه و فرانسه را برعهده میگیرد.