مهرداد فرهمند
منبج شهری عرب نشین در غرب فرات است که سه سال پیش شبه نظامیان کرد از دست داعش خارج کردند. دو سال پیش، ارتش ترکیه با پشتیبانی نیروهای سوری تحت فرماندهی اش در صدد خارج ساختن آن از دست این شبه نظامیان درآمد اما امریکا با فرستادن نیروی نظامی به کمک کردها، مانع شد. امریکاییها هنوز هم در منبج مستقرند. ترکیه پس از تسخیر عفرین در عملیات شاخه زیتون موفق شد شبه نظامیان کرد را کاملا از غرب فرات خارج کند، بجز از منبج.
چندی پیش در سخنرانی سرگئی لاوروف وزیرخارجه روسیه در نشست اخیر مجمع عمومی سازمان ملل متحد، نشانه هایی از چرخش سیاست روسیه نسبت به طرح ترکیه برای ایجاد کمربند امن پشت مرزهای خود در سوریه شنیده شد. روسیه همیشه با این طرح مخالفت می ورزید اما سرگئی لاوروف در این سخنرانی از حق ترکیه برای اقداماتی در جهت حفظ تمامیت ارضی و امنیتش پشتیبانی کرد. در توجیه این چرخش، گفته شد که پوتین و اردوغان و احتمالا با موافقت یا آگاهی حسن روحانی، توافق کرده اند پس از آنکه عملیات ارتش ترکیه شروع شد، منبج به دولت سوریه بازگردانده شود. ترامپ هم موافقت کرده بوده نیروهایش را عقب بکشد و دخالتی در این جابجایی قدرت نکند. این خبر البته هیچگاه رسما تایید نشد اما حرکت ارتش سوریه بسوی منبج می تواند قرینه ای بر درستی آن باشد.
با عقب کشیدن نیروهای امریکایی، احتمالا شبه نظامیان کرد هم عقب بکشند و شهر را بدون جنگ واگذار کنند. این شهر نه کردنشین است و نه در جغرافیای موسوم به روژاوا. جنگ بر سر آن، در شرایطی که شبه نظامیان کرد با ارتش ترکیه هم درگیرند، توجیهی ندارد.