سلمان هادوی
ریاست «محسنی اژه ای» بر قوه قضائیه تقریباً «قطعی» شد
خبرهای رسیده حاکی از این است که ریاست غلامحسین محسنی اژه ای تقریباً قطعی شده است و به احتمال بسیار قوی حکم ریاست معاون اول فعلی ابراهیم رئیسی بر دستگاه قضاء احتمالا هفت تیر – سالروز ترور شهید بهشتی- توسط علی خامنه ای صادر خواهد شد.
غلامحسین محسنی اژهای سیاستمدار، روحانی و قاضی ایرانی است. ایشان اهل شهر اژیه در ٢۵ کیلومتری شهرستان ورزنه اصفهان است . نام اصلی او «محسنی اژیه» میباشد اما به محسنی اژهای مشهور شدهاست.
بازجویی از سیدمهدی هاشمی، برادر داماد منتظری که منجر به اعتراف وی در تلویزیون شد، موفقیتی بزرگ برای او در سن ۳۰ سالگی محسوب میشد؛ خصوصاً اینکه این پرونده در نهایت منجر به حذف منتظری از سمت رهبری آینده شد.
وی سمتهایی چون دادستان دادگاه ویژه روحانیت، وزیر اطلاعات در دولت نهم و دادستان کل کشور را در اختیار داشته و هماکنون معاون اول قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران و از اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام است.
زندگینامه
غلامحسین محسنی اژهای در سال ۱۳۳۵ در اژیه در ٢۵ کیلومتری شهرستان ورزنه استان اصفهان به دنیا آمد.وی پس از پایان سطح عالی در مدرسه حقانی، چند سال در درس خارج در حوزهٔ علمیه قم شرکت کرد. محسنی اژه ای علاوه بر تحصیلات حوزوی دارای مدرک دکترای حقوق بینالملل خصوصی نیز است.
تحریم اتحادیه اروپا و وزارت خزانهداری ایالات متحده آمریکا
اتحادیه اروپا طی تصمیم مورخ ۲۳ فروردین ۱۳۹۰ (۱۳ آوریل ۲۰۱۱)، ۳۲ مقام ایرانی از جمله غلامحسین محسنی اژهای را به دلیل نقشی که در نقض گسترده و شدید حقوق شهروندان ایرانی داشتهاند، از ورود به کشورهای این اتحادیه محروم کرد. کلیه داراییهای این مقامات نیز در اروپا توقیف خواهد شد.
در هفتم مهر۱۳۸۹، وزارت خزانهداری ایالات متحده آمریکا غلامحسین محسنی اژهای را به دلیل نقض جدی حقوق بشر تحریم کرد. در بیانیه این وزارتخانه به مشارکت وی در «سرکوبهای پس از انتخابات» اشاره شدهاست. بر اساس این تحریم، داراییهای احتمالی غلامحسین محسنی اژهای در آمریکا توقیف و از ورود او به این کشور جلوگیری میشود. همچنین شهروندان ایالات متحده، حق هیچگونه معاملهای با او نخواهند داشت.
موارد نقض حقوق بشر
بر اساس بیانیه اتحادیه اروپا، غلامحسین محسنی اژه ای در زمان تصدی وزارت اطلاعات، پس از انتخابات سال ۱۳۸۸، مأموران اطلاعاتی تحت امر او مسئول بازداشت، شکنجه و گرفتن اعترافات اجباری از صدها فعال، روزنامهنگار، مخالف و سیاستمداران اصلاح طلب بودند. محسنی اژهای، همچنین در جریان ضرب و شتم زندانیان بند ۳۵۰ اوین در فروردین ۱۳۹۳ سخنگوی دستگاه قضایی بود و علاوه بر تکذیب وقایع رخ داده در زندان اوین و حمایت از مأموران زندان، زندانیان و خانوادهها را تهدید کرد که به دلیل اطلاعرسانی دربارهٔ این رخداد برای آنها پرونده سازی خواهد شد و مورد تعقیب قضایی قرار خواهند گرفت. اجرای حکم محکومین به اعدام توسط او بلامانع میشود. به این ترتیب او حکم اعدام بسیاری را امضا کردهاست.
در بیانیه وزارت خزانهداری ایالات متحده آمریکا آمدهاست: «محسنی اژهای در حال حاضر دادستان کل ایران است. او بهعنوان وزیر اطلاعات در جریان اعتراضات به نتایج انتخابات ریاست جمهوری ۸۸، تأیید کرد که برخورد با معترضان و بازداشت آنها با دستور وی انجام شد. در نتیجه این موضوع، معترضان بدون اینکه اتهام رسمی علیه آنان وجود داشته باشد، زندانی شدند. تحت هدایت اژهای معترضان در بازداشت مورد ضرب و شتم قرار گرفتند، در سلولهای انفرادی نگهداری شدند و حقوقشان برای دادرسی درست نقض شد. افزون بر این، چهرههای مطرح سیاسی مجبور شدند تا به دروغ علیه خود اعتراف کنند.»
وقایع مهم در دوران تصدی
قضاوت در دادگاه غلامحسین کرباسچی
غلامحسین محسنی اژهای در سال ۱۳۷۷ قاضی دادگاه محاکمه غلامحسین کرباسچی بود. مباحثات میان او و کرباسچی در جلسات علنی دادگاه که از صداوسیما پخش میگردید، بازخورد زیادی داشت.
درگیری با عیسی سحرخیز
وی در کسوت رئیس دادگاه ویژه روحانیت، در جلسه هفتگی هیئت نظارت بر مطبوعات با عیسی سحرخیز نماینده مدیران مطبوعات در این هیئت گلاویز شده، اقدام به پرتاب قندان به سوی او و سپس گاز گرفتن شانهٔ راست او نمود. تاکنون به شکایت سحرخیز از او رسیدگی نشدهاست.
قتلهای زنجیرهای
اکبر گنجی پس از نوشتن کتابهای «تاریکخانه اشباح» و «عالیجناب سرخپوش و عالیجنابان خاکستری» از وی به عنوان یکی از افراد دخیل در قتل پیروز دوانی و قتلهای زنجیرهای یاد کرد.
وزارت اطلاعات و برکناری
غلامحسین محسنی اژهای در تاریخ ۲۳ مرداد ۱۳۸۴ با رئیسجمهور وقت ایران، محمود احمدینژاد، برای تصدی وزارت اطلاعات از مجلس رأی اعتماد گرفت و در روز ۳ مرداد ۱۳۸۸ از سمت خود برکنار شد.
در ۳ مردادماه ۱۳۸۸ چند روز پس از درگیری لفظی اژهای و چند وزیر دیگر با محمود احمدینژاد در جلسه هیئت دولت و خروج اعتراض آنها از جلسه دولت بر سر تعلل احمدینژاد از پذیرش برکناری اسفندیار رحیم مشایی و همچنین مخالفت وزیر اطلاعات با پخش اعترافات بازداشتشدگان حوادث پس از انتخابات در تلویزیون احمدینژاد اژهای را از کار برکنار کرد.۲۱۰ نماینده مجلس در نامهای که در صحن علنی مجلس هشتم ایران قرائت شد از او تقدیر کردندو مجید علوی معاون وزیر اطلاعات حکم سرپرستی وزارتخانه را قبول نکرد و احمدینژاد خود سرپرستی این وزارتخانه را برعهده گرفت. برخی نمایندگان مجلس، این اقدام احمدینژاد را عجولانه، نسنجیده و بدون برنامه معرفی کردند.
محدودیت اینترنت
اژهای در شهریورماه سال ۱۳۹۳ در نامهای به محمود واعظی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، خواستار اعمال محدودیتهای بیشتر روی اینترنت نظیر فیلترینگ وایبر، واتس آپ، تانگو و سایر شبکههای اجتماعی شد. این اقدام وی واکنشهای بسیاری در آحاد جامعه ایران داشت.
سوت بلبلی
غلامحسین محسنی اژهای در ۲۰ آذر ۱۳۹۶ در دیدار با دانشجویان دانشگاه شریف، در واکنش به اعتراضات دانشجویان، با صدای بلند سوت بلبلی زد که بازتاب گستردهای در شبکههای اجتماعی و رسانهها داشت.
مسئولیتها
مسئول گزینش وزارت اطلاعات در سالهای ۱۳۶۳ و ۱۳۶۴
نمایندهٔ قوهٔ قضاییه در وزارت اطلاعات از نیمهٔ دوم سال ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۷
دادستان ویژه روحانیت تهران از سال ۱۳۷۴ لغایت ۱۳۷۶
دادستان کل ویژه روحانیت از سال ۱۳۷۷ تا ۱۳۸۴
مسئول مجتمع قضایی ویژه رسیدگی به جرائم کارکنان دولت از سال ۱۳۷۷ تا ۱۳۸۱
وزیر اطلاعات از ۲۳ مرداد ۱۳۸۴ تا برکناری در ۳ مرداد ۱۳۸۸
دادستان کل کشور از سال ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۳
انتصاب محسنی اژه ای به عنوان رئیس جدید دستگاه قضا می تواند گام دیگری در راستای یکدست شدن حاکمیت در ایران باشد