پایگاه خبری / تحلیلی نگام _ در میان اسامی مختلفی که از گزینههای احتمالی انتخابات ریاست جمهوری 1400 شنیده میشود، نام سعید محمد فرمانده قرارگاه خاتم نیز یکی از گزینههای احتمالی است. اگر ترامپ دوباره رییس جمهور آمریکا شود، احتمالا در ایران گزینهای نظامی بر سر کار خواهد آمد. در این صورت در هفتههای پس از انتخابات آمریکا حتما از سعید محمد بیشتر خواهید شنید.
سعید محمد (زاده ۱۳۴۷ در تهران)، فرمانده قرارگاه سازندگی خاتمالانبیاء از مهر ۱۳۹۷ است که جایگزین عبادالله عبداللهی شدهاست. او در سال ۲۰۱۴ موفق به کسب تندیس برنز جایزه بینالمللی پروژه برتر در سطح مگاپروژهها از انجمن بینالمللی مدیریت پروژه (IPMA) شد.او پیش از فرماندهی قرارگاه سازندگی، مدیرعامل گروه ایرانیان اطلس (سازنده و مالک چندین مرکز خرید در شهرهای مختلف ایران) بود. او چندین سال نیز مدیرعامل سپاسد از زیر مجموعههای قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا ص بود
در روزهایی که گمانهزنی زیادی درباره انتخابات ریاست جمهوری و گزینههای احتمالی آن شنیده میشود، نامهای زیادی به میان آمده است؛ در میان اصلاح طلبان کارگزاران سازندگی فعلا روی دو گزینه اسحاق جهانگیری و محسن هاشمی مانور میدهد و برخی از آنها از ائتلاف با لاریجانی سخن میگویند. جریانهای دیگر اصلاح طلب نیز معتقدند باید گزینهای بیاید که فقط مطالبات رو بگوید و اگر رد صلاحیت هم شد، ایرادی ندارد. این گروه حضور در قدرت را به هر ترتیبی قبول ندارند. در مقابل هر چقدر اصلاح طلبان برای حضور یا عدم حضور در انتخابات مردد هستند، اصولگرایان هیچگونه تردیدی ندارند. آنها مجلس و قوه قضاییه را در اختیار دارند و قوه مجریه در ۱۴۰۰ آخرین سنگری است که باید فتح کنند و نام گزینههای نظامی و غیرنظامی زیادی مطرح شده است.
این ماجرا اما یکسوی قضیه است و باید پذیرفت انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ ایران کاملا تحت تاثیر انتخابات ریاست جمهوری آمریکاست؛ طبیعی است اگر ترامپ انتخاب شود، در ایران فرآیندها به سمتی میرود که رییس جمهوری با سابقه نظامی شانس بیشتری داشته باشد. در این فضا نامهای مختلفی شنیده میشود؛ یکی محمدباقر قالیباف که کاملا برای همه آشناست و دیگری فردی کمتر شناختهشده اما مورد وثوق نهادهای نظامی؛ سعید محمدفرمانده قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء سپاه.
از هفته گذشته تا کنون چندین بار نام او به صورت غیر رسمی در محافل مختلف مطرح شده و برخی معتقدند او میتواند نماد «جوان جهادی انقلابی» باشد که در «جستجوی نام» نیست و میتواند فعالیت جهادی خود را به عنوان رییس جمهور انجام دهد.
به محض مطرح شده نام سعید محمد در چند محفل دوستانه اصولگرا، برخی به سرعت واکنش خود را در فضای مجازی نشان دادند. برخی مخاطبان این توییتها نمیدانستند ماجرا چیست و فقط میدیدند نقدهایی به سعید محمد وارد میشود؛ از جمله مهدی حسن زاده دبیر اقتصادی روزنامه خراسان که در صفحه توییتر خود نوشت «آقای سعید محمد! فرمانده محترم و پرتلاش قرارگاه سازندگی خاتم. ریاست جمهوری برای شما خیلی خیلی زود است.»https://gooya-d.openx.net/w/1.0/afr?auid=540762556&cb=20759440
برخی رسانههای اصولگرا نام سعید محمد را به عنوان نامزد بالقوه ریاست جمهوری ۱۴۰۰ مطرح کردند و از سوابق او نوشتند. مهمترین واکنش را رسانههای نزدیک به محمدباقر قالیباف داشتند. آنها سعید محمد را رقیب قالیباف تصور کردند و از هماکنون برایش خط و نشان کشیدند؛ از جمله سایت فردا رسانه قالیبافیها که در خبری نوشت امکان دارد شورای نگهبان سعید محمد را به عنوان رجل سیاسی تایید نکند. اشاره تلویحی آنها احتمالا به درجه نظامی سعید محمد است که هنوز به درجه سرداری نرسیده اما درجه سرداری برای تصدی فرماندهی قرارگاه خاتم، به صورت امانی به او داده شده است.
سایت خبر فوری نیز در گزارشی که ظاهرا فقط قصد داشته، سعید محمد را معرفی کند، بسیار زیرکانه او را نقد کرده و به عدم حضور او در جنگ اشاره کرده و نوشته «سعید محمد در کوران دفاع مقدس در سپاه فعالیتی نداشته است.»
البته در جای دیگری خیلی مستقیم نوشته که او سابقه ندارد: «فقدان سابقه سیاسی برای سعید محمد باعث شده ناظران سیاسی، تایید صلاحیت این چهره کمتر شناخته شده در فضای سیاسی را بعید دانسته و تاکید کنند که سعید محمد به دلیل عدم برخورداری از سوابق سیاسی و اجرایی، نمیتواند به عنوان یک رجل سیاسی در انتخابات ۱۴۰۰ حضور یابد.»
سعید محمد اسلامی دهم مهرماه ۹۷ با حکم سرلشکر جعفری فرمانده وقت سپاه پاسداران به سمت فرماندهی قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء منصوب شد. قرارگاه سازندگی خاتمالانبیا که عموما قرارگاه خاتم گفته میشود، از زیرمجموعههای سپاه است، که «بزرگترین پیمانکار پروژههای دولتی ایران» است. این نهاد با هدف «آبرسانی، صدور نفت و گاز، پروژههای سدسازی، انتقال آب و نیرو و راهسازی» راه اندازی شد.
محمد ستاری وفایی، محمدباقر قالیباف، حسن داناییفر، عبدالرضا عابد، رستم قاسمی، ابوالقاسم مظفری شمس و عبادالله عبداللهی مدیران سابق این نهاد بودند که از این جمع محمدباقر قالیباف و رستم قاسمی شهرت بیشتری دارند و حالا سعید محمد سومین فرمانده قرارگاه خاتم است که احتمال دارد از عرصه نظامی به سیاست وارد شود.
سعید محمد برخلاف فرماندهان پیشین قرارگاه سازندگی سابقه نظامیگری زیادی ندارد و با وجود اینکه در سپاه پاسداران حضور داشته، او را با القاب نظامی نمیشناسند. رسانههای وابسته به سپاه پاسداران از عنوان دکتر برای معرفی او استفاده میکنند و او با لباس نظامی در محل کار خود حاضر نمیشود.
سعید محمد متولد ۱۳۴۷ است و دارای مدرک تحصیلی دکترای مهندسی عمران (گرایش راه و ترابری) از دانشگاه تربیت مدرس تهران در سال ۱۳۸۸ است. او از سال ۱۳۶۶ به عضویت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در آمد و دارای سوابق مدیریتی و اجرایی متعددی در شرکتها و موسسات اقماری قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء (ص) و بنیاد تعاون سپاه است.
سعید محمد پیش از فرماندهی قرارگاه سازندگی، مدیرعامل گروه ایرانیان اطلس (سازنده و مالک چندین مرکز خرید در شهرهای مختلف ایران) بود. او چندین سال نیز مدیرعامل سپاسد از زیر مجموعههای قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا بود. سپاسد مهمترین بازوی مهندسی سپاه پاسداران است که پروژههای عظیم سدسازی، تونل سازی، نیروگاههای برق، سازههای بتونی بلند و… را در کشور اجرا میکند.
سعید محمد در سپاسد جایگزین پرویز فتاح شد و گفته میشود مجموعه سپاسد در دوره او چند برابر قویتر شد و اصلا قابل مقایسه با دوره فتاح نیست و در همین دوره بود که از محمد به عنوان یکی از نخبگان سپاه یاد شد. با این حال عمده شهرت او در همین یک ماه اخیر رخ داد؛ همان زمانی که نام او در برخی محافل به شکل جدی مطرح میشود.
نکته جالب درباره سعید محمد اینکه اگر نامش را در گوگل سرچ کنید، به اطلاعات و مصاحبههای بسیار کمی از او میرسید؛ سخنرانیهای کلی که بیشتر محتوای آن درباره فعالیتهای عمرانی است. او مصاحبههای خیلی کمی کرده و ظاهر دوست داشته در تیررس رسانهها نباشد و در قرارگاه کارش را پیش ببرد، به همین دلیل است که هیچ مصاحبه یا اظهارنظر سیاسی درباره مسائل مملکت از سعید محمد پیدا نمیکنید؛ با این حال او مدتی است ارتباطش با رسانهها را تقویت کرده و شعار میدهد و از برنامههای آینده میگوید و برای حل مشکل مسکن شرط میگذارد: «شرط ما برای ورود به بازار تولید مسکن این است که به صورت مستقیم تنها با وزارت راه و شهرسازی همکاری کنیم و در این میان قرارگاه با مردم طرف حساب نباشد، یعنی آنکه امور ثبت نام متقاضیان و تأمین منابع مالی از سوی وزارتخانه صورت گرفته و اجرای پروژه به قرارگاه واگذار شود تا پس از تکمیل طرح، واحدهای مسکونی بار دیگر از سوی وزارت راه به مردم تحویل داده شود. به نظر من قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا (ص) مجموعه بزرگی است و نمیتواند با متقاضیان رابطه مالی از جمله پرداخت تسهیلات به افراد و دریافت اقساط وام داشته باشد، از این رو اگر قرار باشد که قرارگاه اقدام به تولید مسکن در قالب طرح مسکن ملی کند، تنها به عنوان پیمانکار ورود خواهد کرد.»
سعید محمد حتی سفرهای استانی بیشتری هم میرود. در تابستان امسال حداقل به ده استان ایران سفر کرده و از پروژه آب غیرانیه تا راه آهن زاهدان را بازدید کرده است. برخی اصولگرایان، او را گزینهای در مقابل محمدباقر قالیباف میدانند؛ از جمله اینکه او در برخی روندهای منتهی به رسیدگی به فساد نقشآفرینی کرده و مثلا در پرونده عیسی شریفی و هلدینگ یاس یکی از کارشناسان اصلی بوده است.
او البته تلاش زیادی برای همکاری پژوهشی بسیج دانشجویی با قرارگاه خاتم داشته و همین مسئله محبوبیت او را در بدنه بسیج و جریانهایی مثل جنبش عدالتخواه دانشجویی افزایش داده است. او از جهت سیاسی کاملا اصولگرا است، اما هیچوقت تابلوی سیاسی نداشته و پیدا کردن اظهار نظرهای سیاسی از او تقریبا غیر ممکن است.
تابستان امسال، نادران و بذرپاش، قالیباف و میرسلیم، حداد عادل و فتاح حسابی از خجالت هم در آمدند. به نظر میرسد اصولگرایان بیشتر از همیشه، برابر هم شمشیر کشیدهاند. در این وضعیت آیا سعید محمد میتواند همان جوان انقلابی باشد که اجماع همه اصولگرایان، از موتلفه تا عدالتخواهان را، پشت سر خود نظاره کند؟ تا انتخابات زمان زیادی مانده، اما برای معرفی یک چهره جدید، ۹ ماه زمان زیادی نیست.
سایت دیدهبان ایران نوشت؛ هفته گذشته بود که برخی رسانه ها از حضور یک نامزد نظامی در انتخابات آینده ریاستجمهوری خبر دادند و به دنبال آن و برخی شخصیت های سیاسی نزدیک به جناح اصولگرا از حضور یک فرد نظامی در پاستور دفاع کردند. به عنوان مثال
مرتضی طلایی درباره همین موضوع گفته بود: نامزدی شخصیتهای نظامی در انتخابــــات هیچ ایــرادی نـــدارد و یا منصور حقیقت پور مشاور علی لاریجانی در مجالس قبل و از چهره های نظامی، سیاسی کشور درباره احتمال حضور یک فرد نظامی در پاستور اعلام کرده بود که:
ریاست جمهوری یک فرد نظامی هیچ اشکالی ندارد چرا که اغلب مقامات کنونی ما فرمانده جنگ بودند.
با این وجود به نظر می رسد برخی چهره های عمدتاً اصولگرا بر این باورند که رییس جمهور آینده ایران باید فردی عملگرا، جوان، انقلابی و احتمالاً نظامی باشد. آنها مدت هاست که بر این باورند تنها یک «رضاخان حزب اللهی» می تواند شرایط فعلی کشور را سرو سامان دهد. نخستین بار احمد ناطق نوری در سال ۷۶ بود که با تشبیه علی اکبر ناطق نوری به رضاخان پهلوی، برادرش را شخص لایقی برای اداره کشور معرفی کرده بود. او در توصیف خود و برادرش گفته بود: «ما این قدر پنیر را با انگشت شستمان روی نان می مالیدیم که انگشت مان ورم می کرد». خود علی اکبر ناطق نوری هم در دورانی که از احمدی نژاد شاکی شده بود، به بیان مثالی از رضاشاه پرداخت و غیرمستقیم از احمدی نژاد خواست که حداقل از رضاشاه بیاموزد، او گفته بود: «رضاشاه یک موقعی رفت مشهد بالای قبر نادرشاه با چکمه یک لگد به قبر نادر زد و گفت مرتیکه، تو چه آدم نادانی بودی؟ اول آدم کار را می کند بعد اعلام می کند، تو اول قبل از اینکه چشم دربیاوری اعلام می کنی که می خواهی چشم دربیاری؟ خوب چشم خودت را درآوردند، رضاشاه ظالم و جنایت کار می داند و بعضی ها نمی دانند».
اما تا پیش از رسیدن قالیباف به ریاست مجلس یازدهم این «محمدباقر قالیباف» بود که خودش را لایق صفت «رضاخان حزب اللهی» می دانست. او سال ۸۴ در جمع اعضای جامعه الرضا خود را رضاخان حزب اللهی نامیده بود. هر چند که بعداً این اظهار نظر از سوی نزدیکانش تکذیب شد. البته برخی منابع خبری هم نوشته بودند که این حسین الله کرم بوده که محمدباقر قالیباف را «رضاخان حزب اللهی» و در برابر الگوی احمدی نژاد مطرح کرده است. قالیباف و محسن رضایی دو شخصیت نظامی، سیاسی عرصه انتخابات ریاست جمهوری کشور هستند که هر کدام بارها خودشان را در معرض رای مردم برای رسیدن به ریاست قوه مجریه قرار داده و شکست خورده اند. اما با این حال اسفندماه گذشته بود که قالیباف با عدم مشارکت اکثریت مردم تهران در انتخابات مجلس یازدهم راهی بهارستان شد و به جایگاه علی لاریجانی تکیه زد و محسن رضایی هم کماکان به دبیری مجمع تشخیص مصلحت نظام قناعت کرده است.
این در حالی است که به نظر می رسد با نزدیک شدن به انتخابات خرداد 1400 حضور دو نظامی دیگر به عنوان نامزد انتخابات دور از ذهن نباشد. حسین دهقان، چهره ای نزدیک به هر دو جناح اصلاح طلب و اصولگرا که مورد وثوق بسیاری از چهره های بانفوذ کشور است و سردار سعید محمد؛ فرمانده خاتمالانبیاء سپاه که به نظر می رسد این روزها نیم نگاهی هم پاستور و انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم دارد.
سعید محمد 52 سال دارد و از جمله فرماندهان جوان در سپاه به حساب میآید و برخلاف فرماندهان پیشین قرارگاه سازندگی سپاه پاسداران از چهرههای جوان و نسل دوم سپاه پاسداران است که در کوران دفاع مقدس در سپاه فعالیت زیادی نداشتهاند. از طرف دیگر او برخلاف فرماندهان پیشین قرارگاه سازندگی سابقه نظامیگری ندارد و با وجود اینکه در سپاه پاسداران حضور داشته، او را با القاب نظامی نمیشناسند. رسانههای وابسته به سپاه پاسداران از عنوان دکتر برای معرفی او استفاده میکنند و او با لباس نظامی در محل کار خود حاضر نمیشود. در حالی که فرماندهان پیشین قرارگاه خاتم عموما از نظامیان باسابقه و حرفهای بودند، در رزومهای که برای سعید محمد ذکر شده است هیچ ردی از فعالیت نظامی دیده نمیشود. پیش از سعید محمد، محمد وفایی، محمد باقر قالیباف، حسن داناییفرد، عبدالرضا عابد، رستم قاسمی، ابوالقاسم مظفری، عبادالله عبداللهی که همگی از فرماندهان دفاع مقدس بودند، فرماندهی قرارگاه خاتم سازندگی را برعهده داشتند.
قرارگاه سازندگی خاتمالانبیاء، قرارگاهی از زیرمجموعههای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است، که در حال حاضر میتوان گفت: بزرگترین پیمانکار پروژههای دولتی است. قرارگاه سازندگی خاتمالانبیاء پس از پایان جنگ ایران و عراق و به دستور مقام معظم رهبری و با حکم محسن رضایی تشکیل شد و هدف از تأسیس آن کمک به سازندگی کشور اعم از مشارکت در پروژههای «آبرسانی، نفت و گاز، سدسازی، انتقال آب و نیرو و راهسازی» بود. این قرارگاه تحت تحریمهای شدید بینالمللی قرار دارد.
محمد با تاکید بر اینکه قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء (ص) امروز در حال شناسایی خلاءهای موجود و تولید ثروت ملی در راستای ارتقای رفاه عمومی جامعه است، گفت: “با توجه به پتانسیل و ظرفیتهای بسیار مطلوبی که به حمدالله در کشور از آن برخورداریم، درصدد رفع مشکلات هستیم و در این راستا دست یاری به سوی دولت دراز میکنیم. ” رابطه قرارگاه سازندگی با دولت تا پیش از آمدن “محمد” به این قرارگاه همیشه یکی از چالشهای مهم این نهاد قدرتمند بوده است که با تدابیر سردار جوان این مشکل با دولت حسن روحانی تا حد زیادی به تفاهم و مصالحه رسید.
به گوا برخی کاربران در شبکه های اجتماعی سردار سعید محمد از مدت ها قبل خودش و تیمش را برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری آماده کرده است. محمدباقر قالیباف هم هفته گذشته فعالیتش را با شعار «نظارت میدانی» به عنوان نماینده تهران در استان خوزستان آغاز کرد. حرف و حدیث ها درباره انتخاباتی بودن این سفر بسیار است اما برخی از نزدیکان او مانند فریدون عباسی می گویند قالیباف قصد دارد در مجلس بماند و به دولت انقلابی بعدی کمک کند. در این بین سردار سعید محمد هم فردا به اهواز می رود تا یکی از پروژه های مهم قرارگاه خاتم را افتتاح نماید. بر اساس شنیده ها او هم مانند سفر 11 شهریور قالیباف به استان خوزستان، تیم رسانه ای خودش را زودتر به این استان فرستاده است تا همه جوانب را در نظر داشته باشند. با این حال به نظر می رسد خوزستان سهم مهمی در انتخابات ریاست جمهوری 1400 داشته باشد. یکی از ثروتمندن ترین و در عین حال محرومترین استان های کشور که مردمش هر چند ساعت با یک بحران تازه مواجه می شوند.