پایگاه خبری / تحلیلی نگام _ اتحادیه عرب با بازگشت سوریه پس از هفت سال از تعلیق این کشور به این اتحادیه موافقت کرده است. این اتحادیه بازگشت سوریه به اتحادیه را به نفع روابط چند جانبه کشورهای عربی دانسته است. یکی از شروطی که اتحادیه قبلا برای رفع تعلیق سوریه اعلام کرده بود، دوری از ایران بود. دبیرکل این اتحادیه با بیان اینکه بهترین دوستان کشورهای عربی خود کشورهای عربی هستند و سوریه بهتر است به دامان اتحادیه بازگردد تا از تروریسم دور شود.
سهراب سهیلی
به گزارش ایسنا، جبران باسیل، وزیر خارجه دولت موقت لبنان در سخنرانی خود در روز جمعه در نشست کمیته وزارتی پیگیری روند اجلاس سران عرب گفت، متاسفانه به دلیل نبود برخی کشورهای عربی در نشست ما به عنوان اعراب نمیدانیم چطور باید از یکدیگر محافظت کنیم.
وی افزود: سوریه بزرگترین خلأ در کنفرانس ماست و نبود آن مایه نگرانی است.
باسیل تاکید کرد: سوریه باید بدون اجازه خارجیها در آغوش ما باشد نه اینکه در آغوش تروریسم. معنای اینکه اتحادیه عرب عضویت سوریه را تعلیق کرده و آن را تحریم کرده چیست و چه موفقیتی در این باره داشته است؟
وزیر خارجه لبنان از شرکتکنندگان عرب خواست دیدگاه اقتصادی یکپارچهای را براساس عدم مداخله در امور داخلی یکدیگر تدوین کنند چراکه برخی کشورهای عربی به اصل تقسیم مشکلات و وظایف احترام نگذاشتند و مشکلات را بر دوش دیگران و ملتهای ما در داخل انداختند.
وی افزود: ما به خارجیها در مقابل سلاح پول میدهیم تا همدیگر را بکشیم.
باسیل تاکید کرد: باید این نشست مناسبتی برای بیدار کردن وجدانهایمان در مقابل تلاشهایی برای نابودی هویت و تنوع قومی ما باشد.
رئیس دستگاه دیپلماسی لبنان یادآور شد: ما با چالشهای عظیمی از جنگ و فقر و سوء تغذیه گرفته تا افراطگرایی و تروریسم رنج میبریم و در تحقق خواستههای ملتهایمان شکست خورده و نتوانستهایم ملتهایمان را در سرزمینهایشان نگه داریم.
وی از کشورهای عربی خواست همدیگر را رها نکنند و به داد همدیگر برسند تا اتحادیه عرب و ماهیت عربیشان خدشه دار نشود.
بعد از باسیل احمد ابوالغیط، دبیرکل اتحادیه عرب سخنرانی کرد. او نسبت به عدم مشارکت هیئت لیبی در اجلاس بیروت ابراز تاسف و ناراحتی کرد.
دبیرکل اتحادیه عرب گفت، این نشست در زمانی بسیار مهم برگزار شده به طوریکه مساله توسعه در ابعاد اقتصادی و فرهنگی و زیست محیطی دغدغه اول جهان عرب است.
وی خاطرنشان کرد، کشورهای عربی توان مقابله با تحولات اقتصادی و علمی عظیم را ندارند و تکامل اقتصادی و هماهنگی و سیاستگذاریها در زمینههای توسعهای ضروری هستند.
سپس ریاض مالکی، وزیر خارجه فلسطین در سخنرانی خود به مساله قدس پرداخت و گفت: قدس در معرض وحشتناکترین طرحهای یهودی سازی با هدف تغییر آثار قانونی، سیاسی و دینی آن قرار دارد.
مالکی گفت: ما باید توانمندیهای اقتصادی خود را برای حمایت از امنیت ملیمان به خدمت بگیریم. هر چه قدر زمان طول بکشد ما باز هم بر حق بازگشت تاکید خواهیم کرد و از کشورهای عربی میزبان آوارگان فلسطینی تقدیر میکنیم.
وزیر خارجه فلسطین تاکید کرد: ملت فلسطین هرگز تسلیم طرحهای شهرکسازی و استعمارگری و یهودی سازی و نابودی هویت و جنایتهای جنگی و نقض حقوق بشر و بازداشت و قتل نمیشوند.
محمد علی الحکیم وزیر خارجه عراق نیز گفت: عراق از فلسطینیها در حقوق مشروعشان حمایت میکند و باید با طرحهای یهودی سازی مقابله کرد.
وزیر خارجه عراق تاکید کرد، استراتژی عربی در زمینه انرژی از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۳۰ یکی ار اصلهای مهم در زمینه توسعه پایدار و ارتقای سطح زندگی اقتصادی و اجتماعی شهرواندان عربی است.
وی خاطرنشان کرد، مشکل آوارگان برای کشورهای میزبان نگرانی انسانی همیشگی است و عراق پیشنهاد اجرای طرحهایی توسعهای در کشورهای میزبان از جمله اردن و لبنان را دارد.
وزیر خارجه عراق با تاکید بر اهمیت امنیت غذایی آن را یکی از اصلهای ثبات و امنیت منطقه عربی خواند.
ایمن الصفدی وزیر خارجه اردن نیز قدس را کلید صلح دانست و گفت باید از آن محافظت شود.
وی خاطرنشان کرد، باید برای تضمین فعالیت آن روز تلاش کرد.
وزیر خارجه اردن خاطرنشان کرد، باید خونریزیها در سوریه متوقف شوند و نقش عربی برای ایجاد حل سیاسی برای بحران سوریه احیا شود.
الصفدی تاکید کرد، در یمن بحرانی فاجعهآمیز مشاهده میشود که باید پایان یابد و ثبات نیز به لیبی بازگردد.
همچنین محمد علی الحکیم وزیر خارجه عراق بعد از دیدار با جبران باسیل در حاشیه نشست وزیران خارجه گفت، تعلیق عضویت سوریه از همان ابتدا اشتباه بود و ما با طرف سوریه در ارتباط دائمی هستیم.
وی افزود: برای بازگرداندن تدریجی سوریه به آغوش کشورهای عربی تلاش میکنیم. عراق در این زمینه موضعی مشخص دارد.
این در حالی است که اطلاعاتی به دست المیادین رسیده مبنی بر اینکه نخست وزیر عراق به دلیل حضور ضعیف کشورهای عربی در این نشست شرکت در این نشست را لغو کرده است.
حسام زکی، معاون دبیرکل اتحادیه عرب پیش از نشست وزیران خارجه گفته بود، سوریه از اتحادیه عرب طرد نشده و بازگشتش حتمی است. آنچه رخ داده تعلیق مشارکت هیئتهای سوری در نشستهای اتحادیه عرب است و تعلیق مشارکت این کشور با توافق خواهد بود.
حفظ امنیت نشست اجلاس سران عرب را طی امروز علاوه بر نیروهای گارد جمهوری، نیروهای سازمانهای امنیتی با حضور ۵۰۰ افسر و ۷۵۰۰ افسر و نیروی ارتش، نیروهای امنیت داخلی، نیروهای امنیت عمومی و امنیت کشور تامین میکنند.
درخواست اعراب برای بازگشت سوریه به اتحادیه عرب
پارلمان عربی در شرایطی که کشورهای عرب این روزها با بحرانهای شتابندهای مواجه هستند، خواستار بازگشت سوریه به اقدام مشترک عربی و لغو تعلیق عضویت سوریه در نهادهای اتحادیه عرب شد. پارلمان عربی شنبه در بیانیهای تأکید کرد اتحادیه عرب میتواند دست به اقدامی برای بازگرداندن سوریه به موسسات این اتحادیه بزند، در حالی که 7 سال از تعلیق عضویت آن در اتحادیه عرب میگذرد. در این بیانیه همچنین آمده ادامه حیات اتحادیه عرب منوط به این مساله (بازگشت سوریه) است، در غیر این صورت میتواند این اتحادیه را ابزاری در خدمت طرحهای تجزیهطلبانه و استعماری غربی قرار دهد. اتحادیه عرب از سال 2011 در پی آغاز بحران در سوریه عضویت این کشور در این اتحادیه را تعلیق کرد و اکنون منابع دیپلماتیک بر این باورند که لغو تعلیق عضویت سوریه در نهادهای تابع اتحادیه عرب نیازمند موافقت شورای این اتحادیه است اما برخی اعضای شورا نیز میتوانند ملاحظات خود را در اینباره اعلام کنند.
درباره این موضوع که چرا پارلمان عربی بعد از 7 سال چنین تصمیمی میگیرد، عبدالباری عطوان، تحلیلگر برجسته جهان عرب معتقد است اعضای این پارلمان که برخی از آنها در جلسات اتحادیه عرب در تلاش برای تعلیق عضویت دمشق در این اتحادیه از یکدیگر پیشی میگرفتند و پیش از آن نیز درباره لیبی و عراق این اعتقاد را داشتند، دریافتهاند طرح آنها برای تغییر دولت در سوریه و سرنگونی آن در چارچوب برنامههای آمریکا با شکست مواجه شده و سوریه جدید با صلابت از زیر ویرانه توطئههای آنها در حال برخاستن است و بزودی نقش خود را در منطقه بازخواهد یافت، در حالی که افکار عمومی عربی نیز به نفع دمشق تغییر کرده است.
گزارشها درباره تحولات بخشهای شمالی و شمال شرقی سوریه نشان میدهد نیروهای ارتش ترکیه استحکامات و خاکریزهای خود را در غرب و شرق شهر رأسالعین در حومه استان حسکه برچیدهاند و چندی پیش نیز بخشهایی از دیوار مرزی بین این دو کشور را در نزدیکی همین شهر مرزی برداشته بودند. همزمان با این اقدامات، ارتش ترکیه، نیروها و تجهیزات نظامی فراوانی را به شهر «جیلان پینار» که هممرز با شهر رأسالعین است، اعزام کرد که این امر بیانگر آمادگی ارتش ترکیه برای اجرای عملیات نظامی خود است. به نظر میرسد ترکیه در اینباره از هر جهت احساس آرامش میکند. گویا ترکیه از ناحیه آمریکا چراغ سبزی قوی برای حمله به شمال شرق سوریه دریافت کرده است.
همچنین به نظر میرسد وجود مسائلی حل نشده مانند توافق ادلب و مساله قانون اساسی سوریه و بالاخره نهایی نشدن سرنوشت گروههای تروریستی در ادلب، این امکان را به ترکیه میدهد با خیالی راحت نسبت به واکنشهای روسیه، به سمت شمال شرق سوریه لشکرکشی کند. از سوی دیگر، در حالی که «قسد» به شکلی کامل از حمایتهای وعده داده شده از سوی آمریکا ناامید شده است، اینک تنها راه نجات را در بازگشت رسمی و سریع به دامان نظام سوریه میداند. در همین راستا، نهاد «خودمختاری» کرد در شمال و شمال شرق سوریه با صدور بیانیهای، از دولت سوریه خواست در برابر این تهدید موضعگیری رسمی داشته باشد؛ «زیرا رجب طیباردوغان قصد دارد بخشی از سوریه را اشغال کند و این یعنی تجاوز به حاکمیت سوریه» .
سیبان حمو، سخنگوی «قسد» نیز از دولت سوریه در برابر حمله قریبالوقوع ترکیه به شمال شرق سوریه طلب کمک کرد. یگانهای مدافع خلق و «پکک» در سوریه مساحتی بالغ بر 45 هزار کیلومتر مربع را از ساحل رودخانه فرات تا مرزهای عراق در شمالشرق سوریه در کنترل خود دارند و مناطق آنها نزدیک به 480 کیلومتر از مرزهای مشترک سوریه با ترکیه را شامل میشود. این شبهنظامیان کرد در منطقه حدود 15 هزار نیرو دارند و از سال 2014 با حمایت نظامی آمریکا محدوده تحت کنترل خود را گسترش دادند. اعراب نیز 70 درصد ساکنان منطقه را تشکیل میدهند. این دو گروه شورشی کنترل بزرگترین میادین و تاسیسات نفت و گاز سوریه و نیز 60 درصد کشتزارها و بزرگترین منابع آب و سدهای تولید برق را در دست دارند. وزارت دفاع آمریکا پیشتر صراحتا اعلام کرده بود قصد دارد گروهی با حدود 35 تا 40 هزار نیرو را در شرق رودخانه فرات جهت تضمین کنترل دائم بر منطقه تشکیل دهد.
دوری از ایران؛ شرط اعراب برای بازگشت سوریه به اتحادیه عرب
به گزارش ایسنا به نقل از روزنامه قطری العربی الجدید چاپ لندن، یک منبع رسمی آگاه از مذاکرات قاهره در رابطه با مساله سوریه اعلام کرد که شرط کشورهای چهارگانه عربی (عربستان،امارات، بحرین،مصر) برای بازگشت بشار اسد، رئیسجمهور سوریه بر یکی از کرسیهای اتحادیه عرب در اجلاس آتی که قرار است ماه مارس برگزار شود این است که سوریه موضعی علنی در رابطه با پایان دادن به نفوذ ایران در این کشور اتخاذ کند و تضمینهایی در این رابطه بدهد.
این منبع افزود: در صورت قبول این پیشنهاد از سوی بشار اسد ، پایتختهای تمام کشورهای عربی بر روی او باز خواهد شد، همچنین راه حکام عرب به سوی دمشق به طور رسمی بازخواهد شد.
این منبع مصری همچنین گفت: قاهره و برخی کشورهای عربی درحال بررسی یک پیشنهاد آمریکایی هستند که بر اساس آن نیروهای عربی جایگزین نیروهای آمریکایی در شمال سوریه خواهند شد.
براساس این گزارش، نشست اتحادیه عرب در سطح نمایندگان دائم قرار بود دیروز (یکشنبه) برگزار شود اما به دلایل نامعلومی این نشست به روز چهارشنبه آتی موکول شد. برخی منابع اعلام کردند که دلیل تعویق این نشست مربوط به تحرکات برخی کشورهای عربی برای بازگرداندن سوریه به اتحادیه عرب قبل از اجلاس ماه مارس است.
پیش از این یک منبع در وزارت خارجه سوریه اعلام کرد که سفارت امارات در دمشق، پایتخت سوریه امروز رسما بازگشایی شد.
در مراسم بازگشایی سفارت امارات، «عبدالحکیم ابراهیم»، مشاور و «یوسف النعیمی»، کاردار امارات و «حسین عبدالله بلوچی»، وابسته اداری سفارت و برخی از سفرای کشورهای عربی و نماینده وزارت خارجه سوریه حضور داشتند.
بعد از آن نیز وزارت خارجه بحرین رسما اعلام کرد که سفارت این کشور فعالیت خود در سوریه را از سر میگیرد.
وزارت امور خارجه بحرین بر اهمیت تقویت نقش کشورهای عربی در حفظ استقلال، حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه تاکید کرده است.
بحرین از جمله کشورهایی بود که از سرنگونی دولت قانونی سوریه و تسلط تروریستها بر این کشور حمایت میکرد.
پیشتر دولت سوریه از هرگونه اقدام عربی در راستای بازگشت سفارتها به دمشق و از سر گرفته شدن فعالیت آنها استقبال کرده بود.
برخی سفارتهای کشورهای عربی از سالها قبل در پی آغاز بحران سوریه بسته شدند.
پیش از این، عمر البشیر، رئیس جمهور سودان در سفری غیر منتظره به دمشق سفر کرد و در آنجا با بشار اسد، رئیس جمهور سوریه دیدار و در مورد تحولات اوضاع در این کشور و منطقه گفت گو کرد.
براساس این گزارش،انور قرقاش، وزیر مشاور امارات در امور خارجه نیز پیش از این در واکنش به بازگشایی سفارت کشورش در دمشق در صفحه توییتر خود نوشت: تصمیم دولت امارات برای از سرگیری فعالیتهای سیاسی و دیپلماسی در دمشق بعد از بررسیهای عمیق و رسیدن به این نتیجه که مرحله آتی نیازمند حضور و ارتباط کشورهای عربی با پرونده سوریه است و همچنین با توجه به عنایت ویژه به سوریه، ملت آن، حاکمیت و یکپارچگی آن انجام شد. با توجه به نفوذ منطقهای ایران و ترکیه ، ایفای نقش کشورهای عربی در سوریه ضروریتر شد و کشور امارات امروز با حضور در دمشق به دنبال عملی کردن این نقشآفرینی است تا کشورهای عربی در پایان دادن به پرونده جنگ و ایجاد صلح و ثبات برای ملت سوریه مشارکت داشته باشند.
وی در گفتوگو با شبکه سعودی العربیه نیز با اشاره به اینکه قرار است در مرحله آتی هیاتی از امارات به سوریه سفر کند و بازگشت سوریه به اتحادیه عرب نیازمند توافق عربی است مدعی شد: ازسرگیری ارتباطات با دمشق اجازه دخالت ایران در این کشور را نمیدهد.