پایگاه خبری / تحلیلی نگام _ پریسا تبریز یکی از بزرگترین سلاحهای گوگل و یکی از با ارزشترین برندهای فنآوری جهان است. کار وی هک کردن سیستمها و سرویسهای گوگل به عنوان یک هکر «کلاه سفید» است و در خط مقدم جبهه گوگل علیه هکرهای مجرم یا «کلاه سیاه» مشغول مبارزه سایبری است.
پریسا تبریز در سال ۱۹۸۳ از مادری امریکایی-لهستانی و پدری ایرانی به دنیا آمد و در شهر شیکاگو بزرگ شد. او لیسانس و فوق لیسانس خود را از دانشگاه ایلینوی اخذ کرد و تنها چند ماه بعد از فارغ التحصیلی به استخدام گوگل درآمد. وی در هر کمپانی دیگری احتمالا “مدیر امنیت” بود، اما در شرکت گوگل، او برای خود لقب “شاهزاده امنیت” را انتخاب کرده است. جایی که مسوولیت تیمی متشکل از چندین هَکِر را بر عهده دارد.
پریسا تبریز یکی از مهمترین و با ارزشترین مهرههای شرکت گوگل است. جوان ایرانی متخصص در امنیت سایبری که گوگل لقب وی را «شاهزاده امنیت» گذاشته است.
به عنوان یک هکر «کلاه سفید»، کار وی هک کردن سیستمها و کارمندان گوگل است تا به این طریق از راه یابی هکرهای «کلاه سیاه» یا مجرمان سایبری به خلل و فرجهای امنیتی گوگل برسد وآنها را برطرف سازد. کار وی و تیم همراه، نجات تقریبا بیش از یک میلیارد کاربر گوگل کروم است که جزو پرمخاطبترین و محبوبترین مرورگرهای کنونی است.
خانم تبریز 38 ساله، پدیده غیر عادی در سیلیکون ولی و دنیای فنآوری است؛ نخست اینکه وی یک زن است، که در دنیای فنآوری زنان چندان حضور پررنگی ندارند و دیگر آنکه سرپرست و فرمانده تیمی چند ده نفره از بزرگترین متخصصان امنیتی در اروپا و آمریکاست.
بر همین مبناست که وی قادر به انتخاب لقب خود است و نام «شاهزاده امنیت» روی کارت ویزیت وی حک شده است. وی در این باره میگوید: میدانم که عنوان مهندس امنیت برای بسیاری خستهکننده و تکراری است. در نتیجه لقب «شاهزاده امنیت» چیزی جدید و غریب و جالب توجه است.
وی درباره حضور زنان در عرصه فنآوری میگوید: پنجاه سال پیش، شمار زنان شاغل در عرصه پزشکی و حقوق تقریبا برابر بود، خوشبختانه اکنون این موضوع به دنیای فنآوری نیز به تدریج سرایت میکند.
پریسا تبریز که در سال ۲۰۱۲ به عنوان یکی از سی زن برتر سال از سوی مجله فوربس مطرح شد، در حومه شهر شیکاگو بزرگ شد و به عنوان خواهر بزرگتر، همواره دو برادر کوچک خود را زیر پر و بال داشت. وی در خصوص برادران خود میگوید: از آنها بزرگتر بودم و در همه بازیها آنها را شکست میدادم! اما وقتی بزرگتر شدند و دیگر زورم به آنها نمیرسید، به این نتیجه رسیدم که باید به طریق دیگری از آنها جلو بزنم.
وی ادامه میدهد: در آغاز نمیدانستم باید به چه کاری مشغول شوم. چندین آزمون در مدرسه انجام دادم که نتیجه آنها این بود که باید افسر پلیس شوم. ابتدا این موضوع مورد تمسخر من بود، ولی اکنون میبینم چندان هم دور از واقعیت نبود. اکنون من به گونهای مشغول حفاظت از افراد هستم.
وی تا پیش از آنکه در رشته مهندسی کامپیوتر وارد دانشگاه ایلینویز شود، حتی به رایانه دست هم نزده بود؛ اما داستان «جان دراپر» معروف به «کاپتان کرانچ» یکی از معروفترین هکرهای معاصر الهام بخش وی در این مسیر بود.
پریسا تبریز همه چیز را زیر نظر دارد. از فعالیت هکرهای مجرم برای دزدی اطلاعات بانکی افراد، تا فعالیتهای گروههایی همچون Anonymous و حتی کسانی که در پی هک کردن و از کار انداختن سیستم Gmail هستند. توانایی خارقالعاده وی برای نفوذ به ذهن هکرهای مجرم، منجر به آن شده که وی مجوز حضور سایر مهندسان در بخش امنیت گوگل را صادر کند. در سمینارهایی که برگزار میکند از مخاطبانش میخواهد راه هک کردن یک دستگاه شکلات فروشی را بدون استفاده از ابزار تکنولوژیک شرح دهند. پاسخ آنها برای پریسا تبریز مشخص میکند که کدام یک از استعداد ذاتی برای ورود به عرصه امنیت سایبری برخوردارند.
شرکت گوگل مجبور است هزینههای بسیاری برای نزدیک نگه داشتن دشمنان خود و شناخت نقاط ضعف امنیتی خود متقبل شود. اکنون این شرکت به هر شخصی که بتواند خطاها یا خلل و فرج گوگل کروم را نشان دهد، پاداشی برابر با ۳۰ هزار دلار پرداخت میکند و تا امروز مجموع این پاداشها به ۱.۲۵ میلیارد دلار رسیده است و منجر به ترمیم ۷۰۰ خطا و نقطه ضعف در کروم شده است.
پریسا تبریز بر این باور است که این اقدام گوگل کاملا منطقی و حساب شده است، زیرا شما میخواهید که این هکرها در کنار شما باشند و نه علیه شما. از همین روی است که وی معمولا ساعات زیادی در شبانه روز مشغول تلاش برای صیانت و حفاظ از اطلاعات و دادههای یک هفتم جمعیت جهان است.یک متخصص امنیت باید بتواند کدهای مخرب را در لابهلای انبوهی از اطلاعات دیگر ببینید و این هنری است که پریسا دارد، او حکایت جالبی از دوران امپراتورهای یونان را همیشه مثال می زند : روزی یک امپراتور تصمیم گرفت که پیامی سری برای یک امپراتور دیگر بفرستد و ازآنجاکه نگران پیدا شدن نامه در حین مأموریت فرستاده خود بود، یک برده را انتخاب کرد، دستور داد موهای سرش را بتراشند و بعد پیام را روی پوست سرش خالکوبی کنند، بعد صبر کرد تا موهای برده دوباره رشد کند برده را به مأموریت فرستاد.” تبریز و دوستانش البته پیامهای خود را در عکسهای گربهها پنهان میکنند و برای هم میفرستند.
درعینحال آنچه افرادی مثل پریسا تبریز مجبورند همواره در مقابل آن مقاومت کنند، وسوسه پول زیادی است که به این افراد برای انجام دادن کارهای غیرقانونی پیشنهاد میشود، آنها باید بین تبدیل شدن به یک هکر مستقل و کارمند یک شرکت بزرگ بودن، انتخاب کنند.
خیلی از شرکتها مثل گوگل حاضرند به افرادی که باگهای برنامههای آنها را پیدا کنند و گزارش کنند، جایزههایی بپردازند، مثلاً مواردی وجود داشته که گوگل ۲۵ تا ۶۰ هزار دلار به این افراد پرداخته است. اما بازار هک مثل بازار سیاه جنگافزارها میماند. هکرها میتوانند اطلاعات خود را به دلالها و واسطها بفروشند و بدون اینکه در مورد کاربرد اطلاعات خود بهراسند، پول دریافت کنند. بعد دلال برای خودش آن اطلاعات را که میتواند راه نفوذ به یک شرکت بزرگ باشد در یک شبکه مجرمانه به فروش میرساند.
تبریز از سال ۲۰۰۷ کارش را در گوگل آغاز کرد، او دهمین هکری بود که توسط شرکت استخدامشده بود. در حال حاضر ۲۵۰ متخصص امنیتی در گوگل کار میکنند. تبریز از مهندسین گوگل میخواهد که هنگام طراحی بهمانند یک مهاجم فکر کنند و از این راه باگها را برطرف کنند. وی ازاینکه کارش در سکوت انجام میشود لذت میبرد. مرورگر کروم برای خودش بهصورت خودکار آپدیت میشود، و از این طریق رخنههایش برطرف میشود. و گاهی از یاد میبریم که برای برطرف کردن باگهای امنیتی چه تلاشهای پنهانی صورت میگیرد.
تلاش های تیم پریسا تبریز بود که در سال ۲۰۱۱ متوجه هک شدن شرکت امنیتی DigiNotar شدند، این امر منجر به خطر افتادن صدها هزار حساب جیمیل کاربران ایرانی شده بود.
پریسا تبریز به شکاف جنسیتی درزمینه فناوری اشاره میکند و پیشنهاد میکند که سختافزارها و نرمافزارهای متناسب با زنها تهیه شوند، مثلاً او میگوید که گوشیهای موبایلی که این روزها هرروز صفحه نمایششان بزرگ میشود، متناسب با لباس خانمها طراحی نشدهاند و نمیتوانند مثل آقایان آنها را بهراحتی در جیب خود بگذارند، چه اشکالی دارد هنگام طراحی لباسهای خانمها امکان تعبیه بعضی از تراشهها در آنها فراهم شود؟!
قسمتی از مسئله شکاف جنسیتی هم به ذهنیت خود خانمهای برمیگردد، برای مثل مطابق یک تحقیق داخلی در گوگل مشخص شد که خانمها ۲۰ درصد کمتر از آقایان همتای خود، خودشان را نامزد تصدی مسئولیتهای میکنند. از زمانی که نتایج این تحقیق منتشر شده است، میزان مسئولیتپذیری خانمها در گوگل بیشتر شده است. بخش دیگر مشکل هم این است که از همان ابتدا خانمهای کمتری وارد رشتههای علوم کامپیوتر و برخی از رشتههای مهندسی میشوند.
ورزش مورد علاقه پریسا، صخرهنوردی است، چند مایل آنسوتر از مقر گوگل باشگاهی وجود دارد که او در آنجا به این ورزش میپردازد، هر بار سه چهار طبقهای بالا میرود و آرامش پیدا میکند.