نگام ، بین الملل _ مولود چاووشاوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه، جزئیات قتل جمال قاشقجی را که در بخشی از نوار ضبط شده در کنسولگری عربستان تشریح شده است، تأیید کرد.
به گزارش ایسنا، وزیر امور خارجه ترکیه در مصاحبه با روزنامه آلمانی “زوددویچه تسایتونگ” جزئیات قتل جمال خاشقجی، روزنامهنگار منتقد عربستان سعودی، در ساختمان کنسولگری این کشور در استانبول را که در بخشی از نوار صوتی به دست آمده از این کنسولگری قابل شنیدن است، تایید کرد.
او گفت: «در این نوار شنیده میشود که چطور یکی از ماموران امنیتی عربستان سعودی همکار خود را تشویق میکند که به هنگام مثله کردن جسد به موسیقی گوش دهد. میتوان شنید که او با لذت این جمله را به زبان میآورد.»
چاووشاوغلو تایید کرد، در این نوار شنیده میشود که مامور میگوید “از مثله کردن جسد خوشش میآید”. وزیر امور خارجه ترکیه این سخنان را شنیع خواند.
صلاح الطبیقی، کارشناس پزشک قانونی عربستان، به این منظور به مدت سه روز به ترکیه سفر کرده بود.
سیاستمدار عالیرتبه ترکیه گفت که قتل وحشیانه جمال خاشقجی در مدت هفت دقیقه انجام گرفته است. او این اقدام را “یک جنایت عمدی” و از پیش برنامهریزی شده خواند.
چاووشاوغلو گفت وقتی ماموران نتوانستند خاشقجی را قانع کنند که به عربستان بازگردد او را کشتند.
چرا قتل در ساختمان کنسولگری انجام گرفت؟
به گزارش دویچهوله، وزیر امور خارجه ترکیه در پاسخ به این پرسش که چرا خاشقجی در ساختمان کنسولگری عربستان کشته شده است گفت که آنها فکر میکردند ساختمان کنسولگری خاک عربستان به حساب میآید و کسی نمیتواند موضوع را پیگیری کند.
چاووشاوغلو تاکید کرد که هنوز پرسشهای زیادی بدون پاسخ ماندهاند و باید مشخص شود چه کسانی در ترکیه به ماموران امنیتی سعودی کمک کردهاند و بقایای جسد خاشقجی کجاست.
پیش از این رسانههای ترکیه جزئیاتی از قتل خاشقجی را که در نوار ضبط شده بود منتشر کرده بودند.
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، در اواسط نوامبر (۱۰ روز پیش) تایید کرده بود که دولت ترکیه نوار صوتی از هنگام قتل خاشقجی در کنسولگری عربستان در استانبول را در اختیار دارد. با این حال اردوغان جزئیاتی را در این باره ذکر نکرده بود.
مولود چاووشاوغلو در مصاحبه خود با روزنامه آلمانی یادشده در پاسخ به این پرسش که ترکیه از چه راهی به نوار صوتی ضبط شده از کنسولگری عربستان سعودی در استانبول دست پیدا کرده است، گفت: «ماموران امنیتی منابع اطلاعاتی خود را فاش نمیکنند.»
وزیر امور خارجه ترکیه در بخش دیگری از این مصاحبه گفت: «ما اعتقاد نداریم که عاملان این قتل آن را خودسرانه انجام دادهاند. در این امر شکی نیست. اما من نمیتوانم بدون شواهد لازم در این باره چیزی بگویم.»
ابراز تعجب از موضعگیری ترامپ
وزیر امور خارجه ترکیه گفت که بسیاری محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی را آمر این قتل میدانند. او از واکنش دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، نسبت به قتل خاشقجی ابراز تعجب کرد و گفت که ترامپ نسبت به گزارش دستگاه اطلاعاتی آمریکا مبنی بر صدور فرمان قتل توسط ولیعهد عربستان ابراز تردید کرده است. ترامپ درباره امکان دستور شاهزاده سعودی برای قتل خاشقجی گفت: «شاید بله و شاید هم نه.»
چاووشاوغلو گفت: «من نمیدانم ترامپ چرا چنین موضعی را اتخاذ کرده و نمیدانم که آمریکاییها چه منابعی را در اختیار دارند که ما از آنها بیاطلاع هستیم.»
وزیر امور خارجه ترکیه گفت که مقامات سعودی خواهان گرفتن اطلاعات بیشتر در باره قاتلان خاشقجی هستند و خود اطلاعات بیشتری را در اختیار ما قرار نمیدهند.
اکثر نمایندگان سنا معتقدند بن سلمان در قتل خاشقچی نقش داشته است
«باب کورکر»، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس سنای آمریکا روز چهارشنبه گفته تمامی نمایندگان مجلس سنا که در جلسه استماع درباره عربستان سعودی شرکت کردهاند معتقدند «محمد بن سلمان»، ولیعهد سعودی در قتل «جمال خاشقچی»، روزنامهنگار منتقد سعودی ایفای نقش کرده است.
«باب کورکر»، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس سنای آمریکا روز چهارشنبه گفته تمامی نمایندگان مجلس سنا که در جلسه استماع درباره عربستان سعودی شرکت کردهاند معتقدند «محمد بن سلمان»، ولیعهد سعودی در قتل «جمال خاشقچی»، روزنامهنگار منتقد سعودی ایفای نقش کرده است.
کورکر بعد از نشست توجیهی نمایندگان مجلس سنا با وزرای خارجه و دفاع آمریکا درباره عربستان سعودی گفت: «تمامی کسانی که در جلسه استماع درباره عربستان سعودی شرکت کردند معتقدند که مجمد بن سلمان، ولیعهد سعودی در قتل جمال خاشقچی ایفای نقش کرده است.»
روزنامه واشنگتنپست هفته گذشته به نقل از منابع مطلع گزارش داده بود جمعبندی سیا این است که دستور ترور خاشقچی را ولیعهد سعودی صادر کرده است. ارزیابی سیا موید شواهد دیگری بود که قبلتر از آن در تأیید نقش محمد بن سلمان در این پرونده ترور به دست آمده بود.
با وجود این، دولت ترامپ که گفته به دلیل تجارت تسلیحاتی با عربستان سعودی و همکاری با این کشور برای مقابله با ایران قصد تنبیه ریاض را ندارد، ارزیابی سیا را زیر سوال برده است.
ترور خاشقچی
خاشقچی آخرین بار روز ۱۰ مهرماه (۲ اکتبر) در حال ورود به ساختمان کنسولگری عربستان سعودی در استانبول دیده شد و بعد از آن رسانهها گزارش دادهاند که ناپدید شده است.
چند روز بعد، مقامهای ترکیهای اعلام کردند او در داخل این ساختمان کشته شده و بدنش قطعه قطعه شده است.
آنکارا اعلام کرد همزمان با ورود خاشقچی به ساختمان کنسولگری ۱۵ مقام امنیتی عربستان سعودی نیز با دو پرواز وارد استانبول شده و پس از مدت کوتاهی ترکیه را ترک کردهاند.
مقامهای سعودی، در نخستین واکنش بدون ارائه هیچ مستنداتی این روایت را رد و ادعا کردند خاشقچی، ساختمان را زنده و سالم ترک کرده است.
بعد از بالا گرفتن فشارهای دولت ترکیه، رسانههای بینالمللی و افکار عمومی عربستان سعودی سرانجام روز ۲۸ مهر مجبور شد به کشته شدن خاشقچی داخل ساختمان کنسولگری عربستان سعودی در استانبول اعتراف کند.
عربستان سعودی از آن به بعد روایتهای متنوعی و متناقضی درباره نحوه قتل خاشقچی ارائه کرده است. دادستان کل سعودی در نخستین روایت مدعی شده بود خاشقچی بعد از «درگیری» با چند نفر داخل ساختمان کنسولگری «فوت» کرده است.
روایت عربستان سعودی که با هدف تبرئه عوامل رده بالای حکومتی از مشارکت در قتل روزنامهنگار منتقد طراحی شده بود با تردید عمومی در دنیا مواجه شد.
جمال خاشقجی، متولد ۱۳ اکتبر ۱۹۵۸ (۲۱ مهرماه ۱۳۳۷ شمسی) بود. او قبلاً سردبیر روزنامه «الوطن» و بعد از آن مدیر شبکه خبری «العرب» بود.
خاشقجی سپتامبر ۲۰۱۷ از عربستان متواری شد و بعد از آن به عنوان ستوننویس «واشنگتنپست» مقالههایی در انتقاد از برخی سیاستهای کشورش به ویژه «محمد بن سلمان»، ولیعهد سعودی منتشر کرد.
وی از جمله منتقدان صریح دخالت نظامی ائتلاف تحت رهبری عربستان سعودی در کشور یمن بود.
گاردین: کاخ سفید رئیس سیا را از پاسخ به سنا در موضوع خاشقچی منع کرد
روزنامه گاردین به نقل از منابع آگاه گزارش داد که دولت آمریکا رئیس آژانس مرکزی اطلاعات این کشور (سیا) را از حضور در جلسه روز چهارشنبه سنای آمریکا با موضوع قتل «جمال خاشقچی» روزنامهنگار منتقد آل سعود، منع کرده است.
روزنامه گاردین به نقل از منابع آگاه گزارش داد که دولت آمریکا رئیس آژانس مرکزی اطلاعات این کشور (سیا) را از حضور در جلسه روز چهارشنبه سنای آمریکا با موضوع قتل «جمال خاشقچی» روزنامهنگار منتقد آل سعود، منع کرده است.
به گزارش بامداد چهارشنبه ایرنا به نقل از این رسانه، «جینا هاسپل» رئیس این نهاد از جمله عالیترین مقامهای سازمانهای اطلاعاتی آمریکا است که نقشی کلیدی در پیشبرد تحقیقات مربوط به پرونده خاشقچی داشت.
وی در دو ماه گذشته با سفر به ترکیه، دیدارهایی با مقامهای این کشور داشت و در جریان اسناد و مدارک مرتبط با این پرونده قرار گرفت.
نیویورک تایمز پیش از این گزارش داده بود که هاسپل همچنین به فایلی صوتی از «ماهر عبدالعزیز مطرب» از مظنونان قتل خاشقچی دسترسی داشته که این جنایت را مستقیما به «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی مرتبط میسازد.
با این وجود، در جلسه روز چهارشنبه سنا که تعیین کننده تصمیم آتی کنگره برای تحریم احتمالی و قطع همکاری تسلیحاتی با ریاض است، احتمالا این مقام عالیرتبه اطلاعاتی حضور نخواهد داشت.
«جان بولتون» مشاور رئیس جمهوری آمریکا هرگونه دخالت کاخ سفید در اتخاذ این تصمیم را رد کرده، اما دلیلی برای عدم حضور هاسپل اعلام نکرده است.
تا این لحظه تنها حضور «جیمز متیس» و «مایک پمپئو» به ترتیب وزیران دفاع و امور خارجه آمریکا در این جلسه تایید شده است.
پیشتر رسانهها خبر داده بودند که دستور کار رسمی جلسه روز چهارشنبه که پشت درهای بسته برگزار می شود، موضوع جنگ یمن است، اما قتل خاشقچی و روابط آمریکا و عربستان نیز در خلال آن مطرح خواهد شد.
منابع خبری در سنای آمریکا به گاردین گفتهاند که عدم حضور مقامهای ارشد اطلاعاتی در جلسهای با این میزان اهمیت، اقدامی کمسابقه است و نمیتواند جز به تلاش کاخ سفید برای ساکت کردن جامعه اطلاعاتی این کشور تعبیر شود.
سیا چندی پیش در ارزیابی های خود به این نتیجه رسیده بود که دستور قتل خاشقچی از سوی ولیعهد سعودی صادر شده است.
«دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا اما تاکنون با وجود مدارک آشکار، از نقش مستقیم بن سلمان در این جنایت چشمپوشی کرده است.
خاشقچی که با روزنامه واشنگتن پست همکاری میکرد، چند هفته پیش برای کارهای اداری به کنسولگری عربستان در ترکیه مراجعه کرد و در آنجا به قتل رسید.