پایگاه خبری / تحلیلی نگام _ ۱۴ آذر ۱۳۶۹؛۳۰ سال پيش در چنين روزی غلامحسين يوسفی در تهران درگذشت. میگفت: “مردمی كه زبانی پرمايه و توانا ندارند از فكر بارور و زنده و آفريننده بیبهره اند”.
غلامحسين يوسفی در سال ۱۳۰۶ در مشهد زاده شد. پدرش را در كودكی از دست داد و با پشتيبانی مادر و خواهرش بزرگ شد. خواهرش دبير ادبيات بود و انگيزهای برای ادامه تحصيل او در اين رشته.
از كودكی سخنرانی میكرد:
«پشت ميز سخنرانی كه میايستادم، حاضران مرا نمیديدند ناچار چهارپايه میگذاشتند كه سر و گردنم از بالای ميز خطابه ديده شود».
همزمان با مدرسه با طلاب علوم دينی صرف و نحو خواند.
۲۱ ساله بود كه به دانشگاه تهران رفت و ادبيات و حقوق خواند و سه سال بعد دبير دبيرستانهای مشهد شد.
۲۶ ساله بود كه در آمريكا يك دوره تكميلی ويژه تربيت دانشپژوه ديد و سه سال پس از آن تدريس ادبيات در دانشگاه فردوسی مشهد را آغاز كرد.
۲۹ ساله بود كه به راهنمايی بديعالزمان فروزانفر پاياننامه دكتریاش “وصف طبيعت در شعر فارسی تا قرن هفتم هجري” را نوشت.
۳۶ ساله بود كه به درجه استادی رسيد و ۱۳ سال مدير گروه آموزش زبان و ادبيات فارسی دانشگاه مشهد بود. با دانشجويانش دوست بود و برای تشويقشان از مسؤولان راديو مشهد خواسته بود مقالات برگزيده دانشجويانش را با نامشان از راديو پخش كنند.
۴۵ ساله بود كه برای پژوهش و تدريس ايرانشناسی به دانشگاه كلمبيا رفت ولی خواهر تأثيرگذارش درگذشت و او سفر را نيمكاره گذاشت.
خوشنويس بود و نستعليق و شكسته نستعليق را خوش مینوشت. در نگارش و ترجمه بسيار دقيق بود:
«ساخت جمله فارسی را تابع بافت جملات بيگانه كردن زيانش به مراتب بيش از ورود لغات بيگانه است».
به كوشش او درس “فارسی عمومی” در برنامه درسی همه رشتههای دانشگاهی قرار گرفت.
او افزون بر تصحيح بوستان و گلستان سعدي، اين دو اثر را خط به خط و بيت بيت معنی كرده است.
در تصحيح نسخههای خطی معنی را فدای امانتداری نميكرد همواره در پيشگفتار تصحيحهايش، تصحیحهای پيشين را میستود و كارش را ادامه كارهای پيشين میدانست.
در پيشگفتار “داستان من و شعر” از نزار قبانی نوشته است:
«مترجمان در انجام دادن اين كار ناچيز هيچ ادعا و منتی ندارند بلكه با فروتنی تمام خواستهاند دوستان خواننده را در بهرهای كه از مطالعه اين كتاب بردهاند شريك كنند».
افزون بر اينها او يك كتاب “كمك درسی اول ابتدايي” تدوين كرد و به سبب پيگيری در امور تربيتی به آموزش و شيوههای نوين توجه ويژه داشت و در زمينه تحليل و نقد در كتاب “ديداری با اهل قلم” به بررسی ۲۰ اثر نثر فارسی پرداخته است.
غلامحسين يوسفی در ۶۳ سالگی در تهران درگذشت.