✍️صابر گل عنبری
2 روز تا انتخابات آمریکا مانده است. این انتخابات نه تنها برای آمریکا بلکه برای کل جهان حائز اهمیتترین انتخابات این کشور است. با این وصف، پیگیران آن در دیگر کشورها صرفا دولتها، احزاب و کنشگران سیاسی هستند، اما در ایران وضع فرق میکند و اینجا هم ظاهرا متفاوت بودن محسوس است.
فکر نمیکنم در هیچ جای دنیا، تحولات این انتخابات در این سطح گسترده مردمی رصد و دنبال شود که آن هم دلایل خاص خود را دارد و بیان آن شرح مفصلی میطلبد.
گویا همه چیز به انتخابات آمریکا گره خورده یا گره زده میشود. خلاصه کاری شده که نگاهها معطوف به این انتخابات و نتایج آن شود. ظاهرا کاغذپارهها کار خود را کرده است.
این اهتمام ویژه در حالی است که در تقارنی تصادفی سه شنبه روز برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا، در ایران مصادف با “روز ملی مبارزه با استکبار جهانی” است.
این روزها چه از طرف برخی همراهان کانال چه دوستان و افراد دیگری، مدام با این پرسش مواجه میشوم که چه خبر از انتخابات آمریکا؟ بالاخره ترامپ برنده میشود یا بایدن؟ شخصا پاسخ روشنی برای این سوال ندارم. نظرسنجیها همچنان جو بایدن را در سطح ملی با فاصله زیادی پیشتاز معرفی میکنند؛ اما در ایالتهای سرنوشت ساز که نقش مهمی در جابجایی آرا در الکترال کالج له یا علیه هر کدام از دو کاندید دارند، رقابت شدید است و فاصله میان هر دو کمتر است. در نتیجه این ایالتها میتوانند شگفتیساز باشند.
این وسط خیلیها پیروزی بایدن را در نتیجه نظرسنجیها در حکم قطعی میدانند؛ اما ناظران متخصص در انتخابات آمریکا دعوت به درنگ و تامل و پرهیز از پیشداوری میکنند و دلیل آن هم احتمال اتفاقات غیر منتظره در ایالتهای تعیین کننده است.
در این میان، نظرات دو کارشناسی که به دنبال پیشبینی دقیق نتایج انتخابات 2016 آمریکا شهره جهانی پیدا کردند، جالب به نظر میرسد. هلموت نورپوث و الان لیختمن دقیقا پیروزی ترامپ در آن انتخابات را پیش بینی کرده بودند؛ در حالی که اکثریت قاطع ناظران هیلاری کلینتون را پیروز میدانستند، اما در این دوره از انتخابات نظر متناقضی دارند.
هر کدام از این دو نفر الگوها و مدل خاصی در پیشبینی نتایج انتخابات دارند. اعمال الگوهای هلموت بر انتخابات ریاست جمهوری آمریکا از سال 1912، برنده را به شکل دقیقی مشخص میکند؛ البته به استثنای انتخابات 1960.
با این حال نورپوث در انتخابات 2016 هر چند پیروزی ترامپ را پیشبینی کرد؛ اما دچار یک اشتباه محاسباتی هم شد و آن هم پیشبینی پیشتازی ۹ درصدی ترامپ در آرای مردمی در سطح ملی بود، اما عملا برعکس آن اتفاق افتاد و کلینتون سه میلیون رای بیشتر کسب کرد، ولی ترامپ بنا به محاسبات انتخاباتی در الکترال کالج برنده شد.
این پروفسور آمریکایی علوم سیاسی برای این دوره بر اساس الگوهای خود پیشبینی میکند که ترامپ با اختلاف بالایی در آرای الکترال و با کسب 362 رای برنده از 538 رای خواهد شد و این امر را حتی حتمی هم میداند! این پیشبینی نورپوث هیچ همخوانی با نظرسنجیها ندارد و در نوع خود عجیب است.
در مقابل، پروفسور آلان لیختمن این بار نامزد دموکراتها را پیروز انتخابات میداند و بر اساس 13 الگوی خود معتقد است که بایدن این انتخابات را خواهد برد. لیختمن بر اساس این الگوها تا به حال نتایج انتخابات آمریکا از سال 1984 را به درستی پیشبینی کرده است.
این وسط هم بایدن و ترامپ این روزها تمام تلاش خود را معطوف ایالتهای “نبرد” انتخاباتی کردهاند؛ ایالتهای سرنوشتسازی که با وجود پیشتازی بایدن در سطح ملی، اما رقابت نزدیک در بیشتر آنها و شانه به شانه در برخی از این ایالتها دونالد ترامپ را برخوردار از شانس پیروزی گردانیده است.
تا ببینیم سه شنبه چه خواهد شد.