مهرداد فرهمند خبرنگار بی بی سی که مقیم لبنان است، در باره انفجار انبار نیترات آمونیوم در بیروت و نیز “صفر تا صد” این ماجرا نوشته است:
کارخانه ازت روستاوی در شهر روستاوی گرجستان است که نیترات آمونیوم، عمدتا برای مصرف به عنوان کود کشاورزی تولید می کند.
هفت سال پیش ۲۷۵۰ تن از تولیدات این کارخانه را بار زدند تا به موزامبیک ببرند.
بار را کشتی روسوس (یا رودوس) که تابعیت مولداوی داشت اما در مالکیت یک سرمایه دار روس ساکن قبرس به نام ایگور گرچوشکین بود، حمل کرد.
خدمه کشتی دو نفر روس (از جمله ناخدا) و هشت اوکراینی بودند.
به روایتی، کشتی وسط راه خراب شد و به روایت دیگر آقای گرچوشکین به ناخدا دستور داد کشتی را به بیروت ببرد و مقداری ماشین آلات سنگین هم از آنجا بار بزند.
کشتی که پهلو گرفت مسئولان بندر بیروت گفتند که ورود نیترات آمونیوم به لبنان ممنوع است و کشتی مجوز لازم را برای گذراندن این محموله از آبهای لبنان ندارد.
گرچوشکین کشتی را رها کرد در بندر بیروت بماند.
صورت حساب نگهداری کشتی در بندر روز به روز سنگین تر می شد.
کشتی توقیف شد و ناخدا و ملوانانش یازده ماه در کشتی زندانی بودند.
سرانجام دولت لبنان ناخدا و ملوانان و سپس کشتی را آزاد اما بار کشتی را ضبط کرد.
بار را در انبار انداختند و درش را بستند.
به مدت ۳ سال، گمرک به دولت نامه نوشت که این نیترات آمونیوم بی صاحب را از اینجا ببرید اما جواب دادند که دادگاه باید حکم بدهد.
دادگاه در لبنان هم مانند بقیه خاورمیانه، جایی است که دو نفر دعوای حقوقی داشته باشند، احتمالا حکم دادگاه را ورثه آنها سه نسل بعد دریافت خواهند کرد.
آخر داستان هم که معلوم است چه شد.
داشتند درِ انبار نیترات آمونیوم بی صاحب را جوش می دادند که: بووووم!