نگام ؛ اجتماعی _ در حالی که از ساعات ابتدایی بعدازظهر روز سه شنبه ۹ مرداد عدهای از کسبه و رانندگان در در شهرک صنعتی امیرکبیر در محله شاپور جدید اصفهان با شعارهایی در اعتراض به تورم و گرانی تظاهرات کردند، گروهی از معترضان در گوهردشت کرج هم تجمعات مشابهی تشکیل دادند که با خشونت نیروهای لباس شخصی روبهرو شد.
حسن مقیمی
فیلمهایی که در شبکههای اجتماعی منتشر شده، نشان میدهد که مغازهداران در اصفهان، محله شاپور، جدید دست به اعتصاب زده بودند. معترضان در این شهر شعارهایی مانند «مرگ بر گرانی» و «مرگ بر بیغیرت» سر دادند. شعار «رضا شاه روحت شاد» از دیگر شعارهای مردم اصفهان بود.
در گوهردشت کرج تجمع اعتراضی از مقابل نیکامال در این شهر شروع شده و مردم شعارهایی مانند «اصلاحطلب اصولگرا دیگه تمومه ماجرا» و «تا دیکتاتور رو کاره، قیام ادامه داره» سر دادند. در تصاویر منتشر شده، نیروهای لباس شخصی با مردم درگیر شده و تلاش میکنند آنها را متفرق کنند.
به دنبال جهش قیمت دلار و سایر ارزهای خارجی در روزهای گذشته، فراخوانهایی برای تجمع در شهرهای مختلف در شبکههای اجتماعی منتشر شده بود و گروهی با هشتگ «چالش دعوت به تظاهرات» مردم را به اعتراض سراسری دعوت کرده بودند.
س از خروج آمریکا از توافق هستهای با ایران (برجام) بازار ارز و سکه دچار تلاطم شده و از حدود ۳۸۰۰ تومان در شهریور ۱۳۹۶ به رقمی بیش ۱۱ هزار تومان رسیده است. مقامهای جمهوری اسلامی شرایط کنونی را وضعیت جنگ اقتصادی اعلام کردهاند.
قیمت دلار در روزهای گذشته به بالای یازده هزار تومان صعود کرد، هرچند با اعلام آمادگی دونالد ترامپ برای مذاکره بدون پیش شرط با ایران، امروز کاهش مختصری داشت.
افزایش قیمت ارز در ماههای گذشته اعتراضاتی در شهرهای مختلف همراه بوده و به ویژه بازاریان تهران روزهای دوشنبه چهارم و سهشنبه پنجم تیرماه را در اعتصاب و تظاهرات گذراندند.
بحران بازار ارز دولت حسن روحانی را با انتقادات شدید روبه رو کرده اما حسن روحانی ماه گذشته در واکنش به اعتراضهای بازاریان تهران گفته بود درآمد دولت و دلار خزانه کمتر نشده اما «سیاهنمایی آینده و ترساندن مردم از آینده باعث ایجاد نگرانی و انتظارات تورمی» شده است.
در ماههای گذشته سیاست گذاری ارزی دولت نیز نتوانسته از افزایش بهای ارزهای خارجی جلوگیری کند. ۲۰ فروردین امسال بانک مرکزی با تک نرخی کردن ارز و اعلام قیمت ۴۲۰۰ تومان برای واردات و صادرات کوشید نرخ برابری ریال در برابر دلار را کنترل کند. سیاستی که ناکام ماند. همین قیمت ثابت نیز رشد داشت و به ۴۴۰۰ تومان رسید.
بدنبال تظاهرات کرج و حضور جمعیت زیادی از مردم به جان آمده کرج در آن که در اعتراض به بحران اقتصادی و بیکاری و گرانی افسار گسیخته به خیابان آمدهاند، نیروی انتظامی تلاش کرد مانع تظاهرات و حرکت مردم بشود. مردم دلیر با شعار بیشرف بیشرف پاسخ دندانشکنی به نیروی انتظامی دادند و در مقابل نیروهای امنیتی ایستادگی کردند.
چنانکه در تصاویر مشخص است حضور زنان دلاور در تمام صحنهها چشمگیر است.
گزارشها و تصاویر منتشر شده در شبکه های اجتماعی حاکی از آن است که در گوهردشت کرج و اصفهان روز سهشنبه ۹ مرداد تظاهراتهایی در اعتراض به نابسامانیهای اقتصادی از جمله بیکاری، تورم و گرانی برگزار شده است.
تصاویر و ویدئوهای منتشر شده در شبکه های اجتماعی نشان می دهد که تظاهرات در گوهردشت کرج تا غروب روز سه شنبه ادامه داشته است و نیروهای امنیتی و پلیس ضد شورش تلاش کردند تا معترضان را متفرق کنند.
در یکی از تصاویر منتشر شده از گوهردشت کرج جمعیت معترض شعار می دهند: «گرانی، تورم/ بلای جان مردم.»
پیش از این نیز گزارشهایی در خصوص اعتصاب مغازهداران و کسبه در منطقه شاپور جدید در اصفهان منتشر شده بود.
تصاویر ویدئویی حاکی از آن است که تظاهرات کنندگان در اصفهان شعارهایی چون «سوریه را رها کن فکری به حال ما کن»، «رضا شاه روحت شاد» و «نه غزه نه لبنان جانم فدای ایران» سر میدهند.
براساس گزارش های منتشر شده تظاهرات اعتراضی در اصفهان با حضور نیروهای پلیس ولی بدون درگیری برگزار شده است.
دور تازه اعتراضات در ایران به دنبال سقوط ارزش ریال، واحد پول ملی ایران، در برابر ارزهای خارجی و همچنین افزایش بیسابقه بهای طلا در بازارهای ایران آغاز شده است.
بهای دلار آمریکا در بازار غیررسمی تهران اوایل هفته جاری به نزدیک ۱۱ هزار تومان رسید و گزارشها حاکی از وجود فضای امنیتی در مناطق خرید و فروش ارز و سکه در تهران طی روز دوشنبه بود.
جهش دوباره بهای ارز و طلا در ایران از هفته گذشته آغاز شد و روز یکشنبه هر دلار آمریکا برای نخستین بار به رکورد تاریخی ۱۰ هزار تومان رسید.
با این حال گزارشها حاکی است که کسبه و بازاریان در تهران و شماری از شهرهای ایران به دلیل نوسانات شدید ارزش ریال مغازههای خود را بسته اند.
در اعتراض به وضعیت نامناسب معیشتی تظاهراتی در محله شاپور قدیم اصفهان آغاز شد که بنابر گزارشها به مناطق دیگر هم کشید. در تصویرها و ویدئوهای منتشر شده در فضای مجازی، شعارهایی علیه حکومت جمهوری اسلامی نیز به گوش میرسد….
گروهی از کارگران، رانندگان و فروشندگان صنف قطعات خودرو و کامیون در شهرک صنعتی امیرکبیر اصفهان تظاهرات کردند.
بنابه گزارش خبرگزاری ها، این عده از کارگران، صنعتگران و بازاریان اصفهانی روز سهشنبه ۹ مرداد در اعتراض به گرانی و وضعیت بد اقتصادی به طرف مرکز شهر حرکت کردند و جمعی از مردم نیز با آنان همراه شدند. تظاهرکنندگان اصفهانی با شعارهای «نه غزه، نه لبنان، جانم فدای ایران» و نیز «شاپوری با غریت، حمایت، حمایت» از همصنفان خود در خیابان شاپور جدید این شهر خواستند تا به آنها بپیوندند.
تصاویر و ویدئوهای همرسان شده در شبکههای اجتماعی از حضور گسترده مأموران پلیس ضد شورش در شهرک صنعتی امیرکبیر و خیابان شاپور جدید حکایت دارد.
خیابان امیرکبیر که در میان اهالی اصفهان به نام قدیم آن یعنی «شاپور جدید» شهرت دارد، در حاشیه شمالی شهر واقع است و به عنوان قطب صنعتی ویژه تعمیر و خرید و فروش قطعات خودروهای سنگین شناخته شده است.
مغازهداران صنف ابزار و ماشینآلات اصفهان نیز در روزهای گذشته در این شهر اعتصاب کرده بودند. فراخوان این تظاهرات از دو روز پیش در شبکه های اجتماعی منتشر شده بود.
در گوهردشت کرج تجمع اعتراضی از مقابل نیکامال در این شهر شروع شده و مردم شعارهایی مانند «اصلاحطلب اصولگرا دیگه تمومه ماجرا» و «تا دیکتاتور رو کاره، قیام ادامه داره» سر دادند. در تصاویر منتشر شده، نیروهای لباس شخصی با مردم درگیر شده و تلاش میکنند آنها را متفرق کنند.
به دنبال جهش قیمت دلار و سایر ارزهای خارجی در روزهای گذشته، فراخوانهایی برای تجمع در شهرهای مختلف در شبکههای اجتماعی منتشر شده بود و گروهی با هشتگ «چالش دعوت به تظاهرات» مردم را به اعتراض سراسری دعوت کرده بودند.
واکنش وزیر کشور
عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور امروز سهشنبه با بیان این که هیچ یک از تجمعاتی که تاکنون شاهد آن بودهایم از سوی «گروهکهای معاند» یا مخالفان سازماندهی نشده بود، گفت: «نباید مسائل صنفی به سرعت تبدیل مسائل امنیتی شود و باید جلوی آن را بگیریم و مسائل صنفی و اقشار و طبقات مختلف نیز باید در حد همان اصناف پیگیری و حل شود.»
مسئولان حکومت ، بارها معترضان به وضعیت اقتصادی را تهدید به سرکوب کردهاند. صادق لاریجانی، رئیس قوه قضائیه از جمله یک بار معترضان را به حکم اعدام تهدید کرد.
مرکز آمار ایران میگوید نرخ تورم در تیرماه سال جاری نسبت به ماه قبل ۴,۴ درصد افزایش داشته است. این در حالی است که مرکز پژوهشهای مجلس گفته بود هر ۱۰ درصد رشد نرخ ارز باعث افزایش دو درصدی نرخ تورم میشود و از آغاز سال جاری نرخ ارز ۱۰۰ درصد افزایش داشته است. بر اساس گزارش مرکز آمار نرخ خوراکیها در ایران تا ۷۴,۹ درصد نسبت به سال گذشته رشد کرده است. برخی از اقتصاددانان معتقدند که مردم آمار رسمی مربوط به تورم را واقعی نمیدانند.
مرکز آمار ایران در تازهترین گزارش خود که سهشنبه ۹ مرداد منتشر شده، متوسط قیمت اقلام خوراکی در تیرماه سال جاری را منتشر کرد. بر این اساس نرخ خوراکیها از ۱,۶ درصد تا ۷۴,۹ درصد نسبت به سال گذشته رشد داشته است. بیشترین افزایش قیمت نسبت به تیرماه سال گذشته مربوط به خیار با ۷۴,۹ درصد افزایش و پس از آن موز با ۵۸,۳ درصد و تخم مرغ ماشینی با ۵۴,۵ درصد افزایش بوده است.
همچنین در یک سال اخیر برنج خارجی ۳۶,۲ درصد، گوشت گوسفند ۲۸,۵ درصد و گوشت گاو یا گوساله ۱۹,۸ درصد گرانتر شدهاند.
برپایه این آمار تنها سیبزمینی و پیاز در یک سال اخیر کاهش قیمت داشتهاند.
این آمار در حالی منتشر شده که در یک ماهه اخیر با عمیقتر شدن بحران ارز در کشور کالاهای اساسی مردم باز هم گرانتر شدهاند. فرامرز توفیقی، رئیس کمیته مزد کانون عالی شوراها، دوشنبه ۸ مرداد میزان گرانی اقلام خوراکی، مسکن و ارتباطات را چنین اعلام کرد: «۳۲ درصد قیمت لبنیات، ۸۵ درصد قیمت گوشت قرمز، بیش از ۵۰ درصد قیمت گوشت مرغ، بیش از صد درصد نرخ گوشت سفید ماهی، بیش از ۳۰ درصد قیمت میوه، بیش از ۱۴۰ درصد قیمت مسکن و ۵۳ درصد هزینه ارتباطات». بدین ترتیب سبد معیشتی که حدود ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان در نظر گرفته شده بود، پس از گذشت حدود چهار ماه به ۴ میلیون و ۶۵۰ هزار تومان رسیده که نشاندهنده کاهش ۷۲ درصدی قدرت خرید است.
«تورم نسبت به ماه قبل ۴,۴ درصد افزایش داشته است»
مرکز آمار ایران همچنین در گزارش خود گفته است که در تیرماه ١٣٩٧ نرخ تورم به ۱۲۱,۴ رسیده که نسبت به ماه قبل ۴,۴ درصد افزایش را نشان میدهد. افزایش درصد تغییر شاخص کل نسبت به ماه مشابه سال قبل (تورم نقطه به نقطه) نیز ١٣,٨ درصد بوده است.
بانک مرکزی ایران هم در گزارش تازه خود که سهشنبه منتشر شده، گفته است که تورم تولیدکننده در تیرماه به عدد ۱۳۵,۶ رسیده که نسبت به ماه قبل ۱۰,۳ درصد افزایش داشته است.
تورم تولیدکننده در ۱۲ ماه منتهی به تیرماه ۱۳۹۷ نسبت به ۱۲ ماه منتهی به تیرماه ۱۳۹۶ بهمیزان ۱۳,۱ درصد و در تیرماه سال جاری نسبت به ماه مشابه سال قبل معادل ۲۷,۸ درصد افزایش داشته است.
تورم تولیدکننده از جمله شاخصهای قیمتی است که در بررسی روند سطح قیمتها بررسی میشود و محاسبه آن بهمنظور اندازهگیری تغییرات قیمتهایی است که تولیدکنندگان در ازای فروش کالاها و خدمات خود دریافت میکنند. این شاخص، قیمت کالاها در کارخانه و مبداء تولید را در نظر میگیرد.
محمد ماهیدشتی، کارشناس اقتصادی در ایران روز سهشنبه به خبرگزاری مهر گفت مردم میگویند «نرخ تورم اعلام شده واقعی نیست» زیرا «برای محاسبهی نرخ تورم قیمت اقلام مصرفی مدنظر است و کالاهایی که مورد توجه مردم قرار دارد در محاسبه تورم مورد توجه نیست». بهگفته او قیمت اقلامی همچون خودرو، مسکن، طلا و ارز در شاخص تورم مورد محاسبه قرار نمیگیرد.
این کارشناس اقتصادی معتقد است که برخی گروههای کالایی در تیرماه نرخهای رشد بالایی داشتهاند، به عنوان مثال تورم نقطه به نقطه برای میوه و خشکبار ۳۰ درصد، اجاره بها ۱۵ درصد، گوشت و مرغ ۱۷ درصد، لوازم خانگی ۱۵ درصد و تفریح و فرهنگ ۱۸ درصد بوده است.
همچنین نرخ تورم خانوارهای شهری از خرداد ۹۲ تا کنون «در هیچ ماهی به اندازه تیر امسال از ماه قبل خود بیشتر نبوده است».
روز گذشته، دوشنبه ۸ مرداد، مرکز پژوهشهای مجلس اعلام کرد که هر ۱۰ درصد رشد نرخ ارز باعث افزایش دو درصدی نرخ تورم خواهد شد. این در حالی است که قیمت ارز از آغاز سال جاری بیش از ۱۰۰ درصد افزایش داشته که بر اساس گزارش مرکز پژوهشهای مجلس نرخ تورم باید ۲۰ درصد افزایش یافته باشد.
همچنین سهشنبه ۹ مرداد گروهی از معلمان استان خوزستان در اعتراض به کاهش ضرایب سختی و فوقالعاده کار معلمان مقابل ساختمان آموزش و پرورش در اهواز تجمع کردند. اعتراض معلمان به کاهش مزایا و عدم اعمال افزایش دستمزد کارکنان دولت برای معلمان از یک ماه قبل با دعوت به آتشزدن فیشهای حقوقی در شهرهای مختلف آغاز شد. معلمان خوزستان نیز صبح امروز همزمان با تجمع مقابل آموزش و پرورش به صورت نمادین فیشهای حقوقی خود را آتش زدند. به گفته معلمان وزارت آموزش و پرورش افزایش ۲۰ درصدی دستمزد مصوب قانون بودجه امسال را برای معلمان اعمال نکرده است. پیش از این نیز معلمان در چند شهر با تجمع مقابل آموزش و پرورش خواستار رفع تبعیض و افزایش دستمزدها بر اساس مصوبه مجلس شده بودند.