نگام ، فرهنگ و هنر _ در پنجمین روز جشنواره فیلم کن بار دیگر ایران به مرکز توجهات آمد. با نمایش فیلم «سه رخ» ساخته جعفر پناهی در غیاب کارگردانش و همچنین اکران دو فیلمی دیگر که سینماگران ایرانی از مهمترین عوامل تولیدشان بودند: فیلم «دختران خورشید» با بازی گلشیفته فراهانی و فیلم «فارنهایت ۴۵۱» به کارگردانی رامین بحرانی و نویسندگی خودش و امیر نادری. از این نظر روز شنبه جشنواره کن در تسخیر ایرانیها بود.
جعفر پناهی که با وجود تمام درخواستها سرانجام اجازه خروج از ایران پیدا نکرد برای نخستین بار شاهد نمایشی فیلمی از کارنامهاش در بخش مسابقه کن بود. او که پیشتر با فیلمهای «بادکنک سفید»، «طلای سرخ» و «این یک فیلم نیست» در بخشهای دیگر جشنواره کن از جمله نوعی نگاه شرکت کرده بود، امسال با «سه رخ» بختش را برای دریافت جایزه نخل طلا میآزماید.
فیلم «سه رخ» به کارگردانی جعفر پناهی نیز شنبه و بدون حضور این کارگردان ایرانی در جشنواره کن اکران شد.
علی رغم درخواست بسیاری از هنرمندان سرشناس و مسئولین جشنواره کن، مقامات جمهوری اسلامی با سفر جعفر پناهی به فرانسه مخالفت کردند و او نتواست در مراسم رونمایی از فیلم خود شرکت کند.
جعفر پناهی از چندی پیش و به دنبال اعتراض به حکومت ایران از فعالیت های سینمایی منع شده و ممنوع الخروج است، با این حال او بصورت غیر رسمی به فیلم سازی ادامه می دهد.
غیبت جعفر پناهی در مراسم اکران نخست «سه رخ» بازتاب زیادی در رسانه های خبری داشت و موجب انتقاد از رویکرد سرکوبگرانه جمهوری اسلامی علیه هنرمندان شد.
در غیاب جعفر پناهی در کن بازیگران فیلم یعنی بهناز جعفری و مرضیه رضایی در جشنواره حضور داشتند و به نمایندگی از این کارگردان روی فرش قرمز رفتند.
جعفر پناهی فیلمساز ایرانی که از خروج از ایران منع شده است با انتشار مطلبی در صفحه شخصی خود اعلام کرده است که به نوشتن نامه طلب عفو در قبال دریافت اجازه خروج برای شرکت در جشنواره فیلم کن جواب رد داده است.
آقای پناهی که فیلم او با نام «سه رخ» در بخش مسابقه جشنواره کن امسال حضور دارد، توسط مقامات قضائی ایران به ۲۰ سال محرومیت از فیلمسازی و سفر به خارج از کشور محکوم شده است.
وی روز یکشنبه در حساب اینستاگرام شخصی خود نوشت: «در طى اين مدت دو بار به شكل غيرمستقيم جهت رفتنم به فستيوال كن پيام داده شد. پيامى كه به نوعى از من مىخواستند از آن نامههاى معمول بنويسم تا مشكل سفرم حل شود. جوابم مشخص بود:«من جرمى مرتكب نشدم كه حال درخواست بخشش يا تقليل در حكمى كه دادهاند بكنم. اگر مىخواستم چنين كنم، در زندان كرده بودم. نوشتن نامه يعنى قبول حكمى كه حتى در قرون وسطى يا دوران مك كارتى فكرش هم غير قابل باور بوده است.»
رضا درمیشیان کارگردان سینما با به اشتراک گذاشتن تصویری از صندلی خالی جعفر پناهی در جشنواره فیلم کن فرانسه، در اعتراض به ممنوع الخروجی جعفر پناهی، نوشت:
“غم انگیز ترین تصاویر و باز هم صندلى خالى جعفر پناهى؛ اين بار در جشنواره كن.
پناهى به جرم ساخت فيلم نمى تواند در يكى از مهم ترين فستيوال هاى جهانى حاضر شود. او از تماشاى فيلمش با تماشاگر محروم است، چه در داخل كشور و چه در خارج از كشور. اين محروميت بسيار تلخ است.
وابسته_نيستيم”
اصغر فرهادی نیز روز چهارشنبه ۸ مه/ ۱۸ اردیبهشت در پایان نشست خبری فیلم “همه می دانند” از مسئولان خواست تا این امکان برای پناهی فراهم شود و همچنین گفت که این حق اوست که در جشنواره حضور یابد.
روز جمعه ۱۱ مه پس از خروج عوامل فیلم “سه رخ” از ایران بدون جعفر پناهی، بهمن فرمان آرا، کارگردان در واکنش به این موضوع نوشت: ” چه شرمآور است که در جایی زندگی میکنیم که فیلمساز بزرگ مملکتمان اجازه رفتن به جشنواره مهمی مثل کن که فیلم او را نشان میدهد ندارد. این دموکراسی است؟ جعفر پناهی و فیلمهایش میمانند. بروید فکری به حال خودتان کنید.”
عبدالرضا کاهانی، فیلمسازی که برای ساخت فیلم هایش در شرایط “بدون سانسور” اکنون در فرانسه زندگی می کند در روزهای گذشته در نخستین اکران فیلم “استراحت مطلق” در پاریس، نمایش این فیلم را به جعفر پناهی تقدیم کرد.
گلشیفته فراهانی نیز که برای حضور در مراسم فرش قرمز فیلم “دختران آفتاب” روز گذشته در جشنواره حضور داشت در پیامی تصویری در اینستاگرام از جعفر پناهی حمایت کرد.