یدالله اسلامی
مجلس شورای اسلامی نه تنها بالا ترین که تنها رکن قانون گذاری در جمهوری اسلامی ایران است .
براساس قانون اساسی نمایندگان مجلس در انتخاباتی یک مرحله ای با رای مستقیم مردم به مجلس راه می یابند .
نظارت برانتخابات که در قانون اساسی درج شده است
با توجه به شرح مذاکرات تدوین قانون اساسی در راستای دفاع از حق مردم برای انتخاب و جلوگیری ازنهادهای قدرت در امر انتخابات بوده است
و در زمان تدوین این اصل با توجه به سابقه ای که در رژیم پهلوی برای خرید رای و انتخاب نماینده از سوی دولت به جای مردم رواج پیدا کرده بود
تدوین کنندگان در جستجوی راهی برای بستن روزنه دخالت دولت ها در امر انتخابات وسلب حق انتخاب مردم بودند
و به گونه ای نظارتی را که مور نظر داشتند تضمین کننده حقوق اساسی ملت در مشارکت در تعیین سرنوشت کشور ودرراستای پشتیبانی از حق انتخاب مردم بود
برخلاف میل تدوین کنندگان قانون اساسی همین امر سالهاست که این مقوله تبدیل به مانعی بزرگ درراستای مشارکت واقعی در تعیین سرنوشت شده است .
و نظارت شورای نگهبان نه تنها مانع دخالت دولت ها درامر انتخاب نشده است بلکه عامل اصلی اثر گذاری نهادهای قدرت برانتخابات مردمی است .
مردم عملا بایستی از بین گزینه های شورای نگهبان دست به انتخاب بزنند
یعنی برخلاف قانون اساسی با این روش انتخابات به جای یک مرحله ای دو مرحله ای شده است
و برخلاف خواست تدوین کنندگان قانون اساسی و کسانی که به این قانون آری گفتند
دخالت نهاد قدرت در انتخابات امری عادی و مورد پذیرش گردیده و استقلال مجلس و نمایندگان نیز تحت تاثیر قرار گرفته است
درسالهای پس از رایج شدن نظارت استصوابی هم مردم وهم کسانی که مردم را برای مشارکت در انتخابات فرا می خواندند
این روش را پذیرفته و بر مبنای آن عمل کرده اند .
کار به جایی رسیده که امر برائت هم که در قانون اساسی به ان توجه ویژه ای شده است در امر بررسی صلاحیت ها رسما و علنا به کناری گذاشته شده است .
یعنی نامزدهای انتخاباتی از دید ناظرین بایستی واجد شرایط مورد نظر شورای نگهبان باشند ونداشتن سابقه منفی هم به تنهایی دلیلی برصلاحیت انها نیست .
یعنی اصل برعدم برائت است به جای اینکه اصل بر برائت باشد
به نظر می رسد که بایستی برای حل این مشکل گام های اساسی و معنادار برداشته شود .
اصلاح قانون انتخابات و حذف نظارت استصوابی گام نخستی است که می تواند زمینه ساز برگزاری انتخابات آزاد باشد .
این خواست امروز دیگر از یک موضوع ساده که در نگارش مقاله ویادداشتی خلاصه شود فراتر رفته
و به خواستی جدی تبدیل شده است .
انتظار این است که مجلس و دولت و شورای نگهبان و سایر دست اندرکاران قدرت و تصمیم گیری به این خواست توجه کرده
و در راستای تامین منافع ملی به حذف نظارت استصوابی اقدام کنند
نگام ، ناگفته های ایران ما