نگام ، سیاسی _ ادامه فعالیت شورای عالی سیاست گذاری اصلاح طلبان این روزها با اما و اگر و سوال هایی روبرواست .
میثم بازیاری
این وضعیت جریان اصلاح طلب را بر آن داشته تا در نهاد بالادستی از سراسر کشور گردهم آیند و در قالب این شورا سیاستهای کلی فعالیتهای اصلاحطلبی را تعیین و جایگزین شورای مشورتی به نام پارلمان اصلاحات پایه ریزی کنند.
طرحی که از زمان پیشنهاد آن تاکنون مسیر پُر فراز و نشیبی را طی و هرکس به سهم خود با این طرح مخالفت یا موافقت کرده است اما مسئله اصلی که درباره این طرح عنوان شده، نقشپذیری دیگر مجموعههای اصلاحطلبی بعد از تشکیل این پارلمان است که قطعا سازماندهی و هدایت درست این تغییرات مهمترین اتفاق در تعیین سرنوشت اصلاحطلبان در دو انتخابات مهم مجلس شورای اسلامی و ریاست جمهوری در آینده خواهد بود.
حال این سوال مطرح است که نقش دیگر شوراها در این جریان در آینده چه می شود، آیا شورای عالی سیاستگذاری اصلاحطلبان و شورای هماهنگی جبهه اصلاحات به عنوان بازوی اجرایی ایفای نقش می کنند، در واقع آیا پارلمان اصلاحات بهعنوان نهاد قانونگذار خواهد بود و شورای عالی سیاستگذاری و شورای هماهنگی نقش اجرای این سیاستها را برعهده خواهند داشت.
برخی معتقدند زیر چتر پارلمان اصلاحات وزن احزاب این جریان مشخص خواهد شد. برخی حتی پا را فراتر گذاشته و معتقدند که این پارلمان به عنوان یک نهاد نظارتی پوششی بر ایرادات شورای عالی سیاست گذاری اصلاح طلبان خواهد بود.
بسیاری از اصلاح طلبان تاکید دارند که پارلمان اصلاحات باید تشکیلاتی پویا، کارا و فعال داشته باشد تا بتواند مطالبات مردم را پاسخ دهد. باید جوانان در آن تشکیلات نقش آفرین باشند و کسانی که سن بیشتری دارند در جایگاه مشاور قرار گیرند.
همچنین پارلمان اصلاحات باید نقش قانونگذاری،تعریف و تعیین سیاستهای گفتمان اصلاحطلبی را برعهده داشته باشد.
نمایندگان این پارلمان چه کسانی خواهند بود، آیا فقط اعضای حزبی خواهند بود، تکلیف برخی چهرههای اصلاحطلب را که نمیتوان در قالب حزبی تعریف کرد، چه می شود؟ چهرههایی که درعرصه های هنری، فرهنگی یا ورزشی فعال هستند، آیا برای این فعالان نیز سهمی در نظر گرفته می شود؟
به گفته اصلاح طلبان موافق این طرح اولین دستاورد پارلمان اصلاحات دخیل شدن همه اعضای این جریان در فعالیتهای آن است بنابراین اعتراض هایی که تاکنون فعالان استانی مطرح می کردند که به جایگاه آنها توجهی نشده است، رفع میشود چراکه اعضای این پارلمان با رای مستقیم احزاب اصلاح طلب انتخاب می شوند و سهمیه ای نیز برای چهره های شاخص در عرصه های مختلف در نظر گرفته می شود.
از سوی دیگر تشکیل پارلمان اصلاحات چند پارگیهای اخیر این جریان را برطرف می کند و باعث انسجام و اتحاد بیشتر میشود.
اعضای شورای هماهنگی جبهه اصلاحات نیز تاکید دارند که طبعا این پارلمان از نظرات بزرگان جریان اصلاحات استفاده می کند و قرار بر این است که فعالیت این پارلمان مانند دیگر شوراها و مجالس باشد و در واقع هیات رییسه برای آن تعریف شود.
دست اندرکاران این جریان پیش بینی کرده اند که ایده پارلمان اصلاحات دوم خرداد یا پایان نیمه اول سال 97 تعیین تکلیف می شود.
آنان تلاش دارند تا یک نهاد بالادستی به عنوان یک نهاد نظارتی و سیاست گذاری که جامعیت و فراگیری بیشتری نسبت به شورای عالی سیاست گذاری داشته باشد، پایه ریزی شود. به عبارت دیگر با عملیاتی شدن این ایده هم شورای عالی سیاست گذاری اصلاح طلبات به فعالیت خود ادامه دهد و هم یک نهاد بالادستی به وجود می آید.
البته هنوز هیچ جزئیاتی درمورد این ایده که در مراحل ابتدایی است، تعیین نشده است و هرکسی از منظری به این موضوع نگاه می کند. برخی از این اصلاح طلبان می گویند شورای عالی سیاست گذاری موفقیتهای خیلی خوبی داشته است و می تواند به عنوان یک نهاد هماهنگ کننده اجرایی مسئولیت خود را ادامه دهد و دوره جدید فعالیت های خود را هم به زودی آغاز کند.
برخی اعضای شورای هماهنگی جبهه اصلاحات که دراین میان دنبال این هستند که پارلمان اصلاحات جایگزین شورای عالی سیاستگذاری شود ،اما این شورا که یک کارکرد اجرایی و عملیاتی در امر انتخابات دارد با توجه به اصلاح آییننامه و تغییراتی که در ترکیب جمعیتی آن در حال ایجاد است حتما ماندگار و همیشگی شود.
آنان تاکید دارند که این پارلمان بهعنوان مرجعی ناظر بر شورای عالی ائتلاف تعریف شود. برخی نیز میگویند که باید جایگزین شورای مشورتی یا هم عرض آن باشد.
بررسیها در لایه اصلی ادامه دارد زیرا سال آتی وارد عرصه انتخابات مجلس شده و دغدغه اصلی همه احزاب و جریان های اصلاحطلب این انتخابات است.
این روزها موضوع دیگری نیز در بین اصلاح طلبان مطرح است و آن این که الگوی پارلمان برای جریان های سیاسی در کشورهای توسعه یافته و مدرن مشاهده نمی شود و همچنین حوزه فعالیت احزاب سیاسی در کشور شیوه خاصی ندارد، به نظر می رسد طرح این مسئله کمکی به رشد و انسجام احزاب اصلاح طلب نمی کند.
طرح پارلمان اصلاحات در جلسات اخیر شورای هماهنگی جبهه اصلاحات نهاد تصمیمگیر جریان اصلاحطلب بررسی شد و ماده واحده آن به تصویب رسید.
بر اساس ماده واحده آن یک نهاد بالادستی از اصلاحطلبان سراسر کشور گرد هم می آیند و در قالب این شورا سیاستهای کلی فعالیتهای اصلاحطلبی را تعیین میکنند.
حال باید منتظر بود تا این ایده تا دوم خرداد سال آینده تعیین تکلیف شود، به هر حال واقعیت این است که جریان اصلاح طلب متشکل از احزاب و شخصیتهای ملی و استانی تاکنون هماهنگی و همکاری خوبی با یکدیگر داشته اند. یک نهاد قدیمی نیز به نام جبهه متشکل از25 حزب و گروه در کشور فعال است و هم یک نهاد جدید و موخر به نام شورای عالی سیاست گذاری اصلاحطلبان وجود دارد که دو دوره فعالیت را پشت سر گذاشته است.
از آنجایی که در انتخابات گذشته در بستن فهرست انتخاباتی، استان ها آن چنان نقشی در تصمیم گیری های شورای عالی سیاست گذاری اصلاح طلبان نداشتند و این مساله اعتراض هایی را هم به دنبال داشت، قرار است در چهارچوب تشکیل پارلمان اصلاحان، نمایندگانی از تمام استان های کشور در تهران گردهم آیند تا در فهرست های انتخاباتی آینده بویژه مجلس شورای اسلامی مشارکت کنند.
ایران اسلامی امروز نیازمند نقش آفرینی همه فعالان سیاسی از جناح های مختلف است و مردم چشم انتظار راهکارهایی برای حرکتی پرشتاب به منظور پیشرفت و توسعه سیاسی و اقتصادی کشور و ایجاد رفاه برای همه آحاد جامعه هستند. طبیعی است که اصلاح طلبان نیز در این راستا نهادهای خود را باید تقویت کنند تا در سایه آن بتوانند به این جریان کمک کنند و برای خدمت به مردم و جامعه قدم بردارند.
یک فعال سیاسی اصلاح طلب گفت: پارلمان اصلاحات یک شعار قشنگ اما غیرقابل تحقق است.
غلامرضا انصاری در گفتوگو با خبرنگار سیاسی ایلنا با اشاره به مباحث مطرح شده درباره پارلمان اصلاحات گفت: پارلمان اصلاحات یک شعار قشنگ اما غیر قابل تحقق است. در نیمه اول دهه هفتاد بعد از برنامهریزی بیش از یک سال، تعداد ۳۰۰ تا۴۰۰ نفر از نیروهای اصلاحطلب گردهمائی دوروزهای را در دفتر جناب آقای کروبی برگزار کردند و از دل آن شورایی ۳۰ نفره با رای شرکتکنندگان انتخاب شد تا به نمایندگی از آنها مقدمات تشکیل مجمع نیروهای خط امام را سازماندهی کنند، ولی به دلایل مختلف حتیامکان تشکیل اجلاسیه دوم هم ممکن نشد.
وی افزود: به همین ترتیب پارلمان اصلاحات هم از همان مرحله اول دعوت و حضور اعضاء دچار مشکل خواهد شد؛ چرا که جمع کردن ۵۰۰ تا ۶۰۰ نفر از اصلاحطلبان نه تنها مشکل است بلکه نمیدانیم با چه ضابطهای باید افراد را در این ساختار پارلمان بپذیریم.
انصاری ادامه داد: آیا باید به احزاب سهمیه داده شود یا افراد به صفت حقیقی در این پارلمان شرکت کنند؟ یا در صورت سهمیه دادن به احزاب باید مشخص شود که ظرفیت احزاب چگونه سنجیده میشود.
این عضو حزب اتحاد ملت افزود: نکته دوم هم این است که حتی اگر به نحوی اعضاء انتخاب شدند، آیا این تعداد افراد باید خودشان مرتب در جلسات پارلمان شرکت کنند و ماهی یک الی دوبار از شهرستانهای مختلف به تهران سفر کنند یا باید کار را به یک هیات رئیسه بسپارند؟
وی ادامه داد: اگر تصمیم بر حضور مستمر باشد باید ببینیم آیا منابع مالی برای این حضور وجود دارد و یا اگر قرار باشد کار توسط یک هیات رئیسه پیش برود تبدیل به ساختاری همچون شورای عالی خواهد شد؟
انصاری گفت: در این ساختار هم مجدداً با معترضانی مواجه میشویم که به حق خودشان قانع نیستند؛ احزابی که فقط پروانه فعالیت دارند و خانوادگی و چندنفره هستند در این شرایط مدعی حضور چند نماینده میشوند.
این فعال سیاسی اصلاحطلب افزود: در نهایت اگر اصرار بر تشکیل پارلمان اصلاحات باشد، باید یک حد و سقفی برای اعضای احزاب در نظر گرفته شود؛ برای مثال حزبی که ده هزار عضو دارد میتواند ٥ کرسی داشته باشد و از ده هزار به بالا تا سقف یک میلیون نهایتا ١٠ تا ١٥ کرسی را بتواند در اختیار بگیرد.
انصاری ادامه داد: در این میان احزابی که کمتر از ده هزار عضو دارند با احزاب دیگر ائتلاف کرده و به حدی برسند که بتوانند کف تعداد نماینده در پارلمان را به خود اختصاص دهند. ولی اگر بخواهند به احزاب به تعداد مساوی سهمیه بدهند ظلم به احزاب بزرگ و فراگیر است.
انصاری در خصوص شرایط ادامه کار شورای عالی سیاستگزاری گفت: شورای عالی باید به گونهای عمل کند که تمام چهرههای سیاسی به سمت عضویت در احزاب بروند؛ به این نحو است که احزاب قدرتمند و فراگیر شکل میگیرد و این از نظر من بهترین شکل است.
این فعال سیاسی اصلاحطلب گفت: مهم این است که در حال حاضر این شورا بتواند کمبودها و خطاهائی که در گذشته وجود داشته را اصلاح کند. در کنار شورا یک دفتر سیاسی قوی تشکیل شود. این دفتر جلسات منظم داشته باشد؛ خوراک و مطلب آماده کند و بتواند در تدوین برنامه کوتاهمدت و میانمدت برای شورا اقدام کند. ما کمتر از دوسال زمان تا انتخابات مجلس داریم و سه سال هم تا انتخابات ریاستجمهوری مانده است. باید بتوانند برنامهای تنظیم کنند که مردم بدانند این شورا و اعضایی که در مجموعه شورا هستند با چه برنامهای میخواهند کار را به پیش ببرند.
انصاری گفت: باید یک هیات داوری قوی در این مجموعه شکل بگیرد که هم بتواند در رابطه با منتخبین اعمال نظارت کند و هم نظارت بر اعضاء را داشته باشد. تا اعضاء از چهارچوبی که شورا برایشان تعیین کرده خارج نشوند. شورا باید بتواند با توجه به تجربیات پیشین و انتقادات با تکیه بر شفافیت مسائلی مانند بستن لیست شورای شهر را به وجود نیاورد.
عضو پیشین شورای شهر تهران افزود: شورایعالی قبلی نتوانست در آن مقطع افکار عمومی را در خصوص بستن لیست قانع کند و در این رابطه از معیارهای مصوب شورا عدول شد. کاری که هیات داوری میتواند در این رابطه انجام دهد این است که در کنار شورای عالی یک نظارت دقیق و مستمر روی اعضاء و برنامههای مصوب شورای عالی و منتخبان این شورا داشته باشد.
وی گفت: البته معتقد هستم این شورا نباید دائم باشد بلکه باید تا زمانی به کار خود ادامه دهد که احزاب بتوانند قدرت و اقتدار لازم را پیدا کنند و در چهارچوب کارهای حزبی با احزاب دیگر تعامل کنند. پس تا زمان شکلگیری چند حزب قوی و فراگیر مجبور هستیم این شکل شبه ائتلافی را ادامه دهیم.