✍️ مهدی نصرتی
ارزهای دیجیتالی به دلیل آنکه موجب تسهیل در مبادلات اقتصادی هستند، دیر یا زود راه خود را در مبادلات تجاری بازخواهند کرد. اگر این ارزها موفق بشوند که ارزهای قدرتمند موجود در بازار مانند دلار و یورو را شکست دهند، میتوان گفت در نظام پولی و بانکی جهان تغییرات زیادی رخ خواهد داد. اتفاقی که به نظر میرسد با پایان مراحل آزمایشی ارز دیجیتالی دولت چین، دور از دسترس نباشد. بر همین اساس سایر کشورهای جهان باید از هم اکنون به فکر سازگار کردن خود با این ساز و کار جدید پولی باشند.
در حال حاضر بزرگترین مخالفان ارزهای دیجیتال در جهان دولت آمریکا، دولتهای اروپایی و سایر کشورهایی هستند که ارزهای سنتی معتبری دارند. آنها برای حفظ انحصار جایگاه ارز کشورهای خود در مراودات بینالمللی، خواهان حفظ وضع موجود هستند. بنابراین ارزهای دیجیتال عمدتا برای کشورهایی که ارزهای ملی قوی ندارند و برای مراودات بین المللی خود ناچار به استفاده از ارز سایر کشورها هستند، جذابیت بیشتری دارد و دقیقا از همین زاویه است که دولت چین که مشاهده میکند، یوآن به عنوان ارز سنتی این کشور توان رقابت کمی با دلار و یورو دارد، به فکر راهاندازی نسخه دیجیتال بر پایه یوآن، افتاده است.
چین به دنبال آن است تا بتواند از این بستر جدید به نفع اقتصاد کشور خود بهره ببرد و علیه انحصار دلار وارد کارزار شود.
ویژگی ارز دیجیتال چین این است که نیاز به بانک به عنوان واسطه ندارند و مبتنی بر موبایل خواهد بود و از هم اکنون نیز یک بازار بسیار بزرگ به نام آفریقا و کشورهای کمتر توسعه یافته را هدف گذاری کرده است به گونه ای که مردم در مناطق دورافتاده بتوانند به راحتی با یکدیگر ولی برمبنای پول چین دادو ستد کنند.
همچنین در حوزه تجارت بین الملل نیز از آنجایی که چین بزرگترین صادر کننده در دنیا است، می تواند از این مزیت در جهت رواج هرچه بیشتر پول خود و حذف سایر ارزها استفاده کند.
در واقع چین در کنار طرح «کمربند و راه» که یک سرمایه گذاری سنگین در زیرساختهای جاده ابریشم است، به دنبال یک «جاده ابریشم دیجیتال» نیز هست که نقش اصلی را در آن، پول دیجیتال چین ایفا خواهد کرد.
دولت آمریکا در این سالها از قدرت دلار در جهان سوءاستفادههای فراوانی کرده است که یکی از مشخصترین نمونههای این رفتار را در تحریمهای دونالد ترامپ علیه ایران شاهد بودیم. به واقع بسیاری از کارشناسان چه در ایران و چه در آمریکا انتظار نداشتند که دلار تا این حد توانمند باشد که دولت آمریکا بتواند به تنهایی تمامی راههای مبادلات تجاری ایران را مسدود کند. به همین دلیل در شرایط فعلی که در دنیا رقبای خصوصی و دولتی دیجیتالی برای دلار در حال سر برآوردن و قدرت یافتن هستند، این امیدواری ایجاد شده است که در آینده دیگر امکان تحریمهای یکجانبهای مشابه آنچه در دوره ترامپ رخ داد، برای هیچ قدرتی وجود نداشته باشد.
سوءاستفاده دیگر آمریکا از موقعیت دلار، امتیاز چاپ بیحساب و کتاب پول بوده است به گونهای که صرفا به دلیل این موقعیت انحصاری، برای خود خلق ثروت کرده است.
استقبال از ارزهای دیجیتال در جهان از جنبه دیگری هم میتواند برای ایران جالب توجه باشد، چرا که در این صورت دیگر ایران دغدغه عدم دسترسی به چرخه دلار (U-turn) را نخواهد داشت و به عنوان مثال با هماهنگی با دولت چین میتواند از ارز دیجیتالی این دولت برای مبادلات تجاری خود استفاده کند. این ابزار بهترین بستر برای خلاصی از تحریمهای بانکی میتواند باشد