سهیلا صادقی
عذرخواهی کردن برای سلبریتیها سخت است. مسئولان کشور هم اغلب علاقه چندانی به بیان کردن این جمله ندارند. این موضوع تا جایی پیش رفته که اگر مسئول یا فرد مشهوری بابت کار اشتباهش عذرخواهی کند، خوشحال میشویم و تا مدتها فیلم عذرخواهیکردنش را در شبکههای اجتماعی منتشر میکنیم. هرچند که تاکنون مسئول متعهد هم کم نداشتهایم که اشتباهش را پذیرفته و حتی از سمت خود هم استعفا کرده است.
از تازهترین نمونههای آن، میتوانیم استعفای محمود غیبی مدیر سازمان دانشآموزی هرمزگان
در پی حادثه واژگونی مرگبار اتوبوس حامل دانشآموزان هرمزگان در شهرستان داراب یا حتی
همین عذرخواهی اخیر محمدرضا حیاتی گوینده خبر به خاطر آن گاف مشهور «به سفر، قطر کرد» را به یاد بیاوریم.
سیدیعقوب_موسوی، جامعهشناس پیشکسوت معتقد است:
«مقوله عذرخواهی نکردن در جامعه به نظام ارزشی ما برمیگردد که بنا به دلایلی سابقه طولانی دارد.
در ناخودآگاه ما این موضوع جا افتاده است که اگر کسی به اشتباه خود اعتراف کند
یعنی در واقع شکست را پذیرفته است. این موضوع از خودخواهی و خودباوری بیش اندازه نشات میگیرد.
چنین افرادی معمولا دارای این ویژگی اخلاقی هستند که به جز خودشان، کسی را به رسمیت نمیشناسند».
دکتر موسوی همچنین میگوید:
«اگر در جامعه صمیمیت عمومی وجود داشته باشد و افراد پس از قبول مسئولیت و عذرخواهی از جامعه
پاداش دریافت کنند، صادقانهتر و بدون ترس به اشتباه خود اذعان میکنند.
فرهنگ عمومی باید آسیبشناسی شود. ما باید معذرتخواهی را جدی بگیریم و
به جای تخریب فردی که عذرخواه است، او را تحسین کنیم. این ویژگی یک جامعه سالم است.
یعنی اعتراف به اشتباه یک خصلت اخلاقی است. ما باید بدانیم فردی که عذرخواهی میکند،
آدم بزرگ و دارای حرمتی است. البته عذرخواهی شرایط خودش را دارد و
ما داریم درباره شرایط کلی حرف میزنیم و استثناها را در نظر نمیگیریم..»
او ادامه میدهد:
«تصدیق این موضوع که من مرتکب خطا شدهام، بار حقوقی و اجتماعی مسائل را کاهش میدهد
و نتیجهاش یک جامعه لطیف و اخلاقی است. جامعه اخلاقی یعنی جامعهای که
آدمهایش با یکدیگر رک و صریح هستند و اعمال یکدیگر را بدون پیچیدگی نقادی میکنند.»
نگام ، ناگفته های ایران ما