✍️شیرزاد عبداللهی
اطلاع رسانی دولت چین در باره شیوع کرونا در این کشور غیرشفاف و حاوی اطلاعات غلط در باره مقیاس ، طبیعت و میزان عفونت این بیماری بود. یک وزیر کابینه انگلستان این اتهامات را علیه چین مطرح کرد. انتظار می رود دولت بریتانیا بابت پنهانکاری و گزارش های گمراه کننده از دولت چین توضیح بخواهد. سوء استفاده سیاسی چین از بحران کرونا برای بدست آوردن منافع اقتصادی نیز خشم دولتمردان انگلیس را برانگیخته است.
دانشمندان انگلیسی به بوریس جانسون نخست وزیر گفته اند که آمار مبتلایان و تلفات کرونا در چین می تواند 40 برابر ارقام رسمی دولت چین باشد. رادیو آسیای آزاد بر اساس گزارش های شهروندان ووهان گفته است که تعداد اجسادی که در ووهان چین در مدت بحران کرونا سوزانده شده و خاکستر آن تحویل خانواده ها شده بیش از 42 هزار جسد بوده است.
چینی ها آمار مبتلایان را در مدت بیش از سه ماه اپیدمی 81 هزار و تعداد کشته ها را 3300 نفر اعلام کرده اند. اطلاعات غلط و پنهانکاری احتمالی چین در مورد تعداد مبتلایان و تعداد کشته شدگان ، باعث شد که کشورهای دیگر موضوع را خیلی جدی نگیرند و آن را یک اپیدمی محلی تلقی کنند و در فکر آمادگی برای روبه روشدن با آن نباشند. اگر چنین باشد پنهانکاری دولت چین یک جنایت است.
بیماری در دسامبر 2019 در شهر ووهان چین و البته بعد از مدتها پنهانکاری شناخته شد و در مارچ 2020 به صورت آندمی (گسترش جهانی) درآمد. شیوه گسترش ویروس و تعداد کشته شدگان مطابق آمار رسمی دولت چین ابعاد خطر این ویروس را ناچیز و کم اهمیت و قابل کنترل نشان می داد. ظاهرا رفتار ویروس در کشورهای استبدادی با کشورهای دمکراتیک متفاوت است.
اگر مساله دادن اطلاعات ساختگی و غلط و کاهش آمار مبتلایان و کشته شدگان درست باشد ، دولت چین به دلیل پنهان کردن اطلاعات واقعی متهم به انتشار عمدی این بیماری درکشورهای دیگر می شود.عده ای معتقدند که چینی ها به دلایل اقتصادی ابعاد خطر ویروس را پنهان نگهداشتند تا به رقبای غربی خود آسیب برسانند.
پرسش این است که اگر ابتدا این بیماری در کشوری دمکراتیک با گردش آزاد اطلاعات شروع می شد، آیا ابعاد فاجعه گسترش می یافت و کرونا از حالت اپیدمی به آندمی تبدیل می شد؟ تجربه کرونا نشان می دهد که حکومت های دمکراتیک و حکومت های توتالیتر و استبدادی ، حتی در مسایل بهاشتی و بیماری ها و مرگ انسان ها رویکردهای متفاوت دارند. اگر این اتفاق در کشوری دمکراتیک رخ می داد قطعا به دلیل اطلاع رسانی درست ، بقیه جهانیان خود را آماده می کردند.
ر نظام کمونیستی چین تلفات و میزان ابتلا به کرونا یک موضوع سیاسی است که بر اساس مصلحت می توان آن را کاهش داد یا انکار کرد. اما در حکومت های دمکراتیک که دولت نمی تواند خبرها را حبس کند یا مطابق مصلحت حکومت تغییر دهد و تنظیم کند مردم با واقعیت ها روبرو می شوند هم مواظب جان خود هستند و هم به دیگران هشدار می دهند که فاجعه ای رخ داده است و دیگران هم به موقع از جان خود محافظت می کنند.
نظام های دمکراتیک هم بی عیب نیست. حضور ترامپ به عنوان رییس جمهور در آمریکا و افرادی مانند بولسنارو در برزیل با رفتارها و گفتارهای عوامانه از عوارض منفی نظام های دمکراتیک است. اما نهادهای قانونی در این کشورها و نهادهای مدنی و رسانه های آزاد تا حد زیادی عملکرد این افراد را کنترل می کنند. علاوه بر این در این دمکراسی ها این افراد بعد از بالارفتن از نردبان قدرت در مهلت قانونی با رای مردم از همان نردبان پایین کشیده می شوند.
در کشورهای شبه توتالیتر مانند روسیه ، ولادیمیر پوتین ، با توجیهات شبه قانونی 20 سال است قدرت را در دست دارد و حالا هم با تغییر قانون اساسی برای ماندن در قدرت تا ده سال دیگر خیز برداشته است. در چین کمونیست هم شی جین پینگ رییس جمهور چین قصد ماندگاری ابدی در قدرت را دارد. ویروس کرونا بار دیگر مزیت نظام های دمکراتیک را بر نظام های توتالیتر و شبه توتالیتر نشان داد. در نظام های دمکراتیک انسانها در سلامت و ابتلا و مرگ انسان واقعی هستند. اما در نظام های توتالیتر و شبه توتالیتر ، آدم های صرفا عدد هستند که بنا به مصلحت کم و زیاد می شوند.