- محمد سهیمی
در میان تنش بین ایران و آمریکا بخاطر حمله به تأسیسات نفتی عربستان، چین و ایران موافقت کرده اند که توافق سال ۲۰۱۶ خودرا بروز کرده و گسترش دهند، که بر طبق آن چین در طول ۲۵ سال حدود ۴۰۰ میلیارد دلار در ایران سرمایه گذاری خواهد نمود. از این ۴۰۰ میلیارد دلار، ۲۸۰ میلیارد دلار آن در صنایع نفت، گاز، و پتروشیمی ایران خواهد بود، و ۱۲۰ میلیارد دلار در اصلاح و گسترش راهها و سیستم حمل و نقل، کارخانجات تولیدی و غیره. در عوض شرکتهای چینی این حق را خواهند داشت که در تمامی پروژههای پتروشیمی ایران شرکت کنند، و حق تقدم به آنها داده خواهد شد. همچنین شرکتهای چینی درباره تکنولوژی، سیستم، و کارکنان لازم برای آنجا کارها حق تقدم خواهند داشت. این سرمایه گذاری در ارتباط با پروژه عظیم چین به نام Belt and Road Initiative برای احیای جاده ابریشم و ساختن زیربنا برای کشورهایی است که این جاده از آنها عبور خواهد کرد که در حقیقت شاهراهی است که کالا و محصولات چین را به دنیای خارج خواهند رسند. بعنوان مثال، چندی پیش چین توافق دیگری را هم با ایتالیا امضا نمود.
در عوض امتیازهایی که ایران، علاوه بر سرمایه گذاری چین، بدست خواهد آورد یک بازار تضمین شده برای نفت، گاز، و تولیددت پتروشیمی خود؛ یک متحد قدرتمند با حق وتو در شورای امنیت سازمان ملل، عضویت در سالهای آینده در سازمان همکاری شانگهای، و احتمالا دستیابی به هواپیماهای جنگنده و مسافری چین که نوع مدرن آنها در حال تولید هستند میباشد.
شخصا معتقدم که جمهوری اسلامی امتیازات زیادی را به چین داده است که در آینده ممکن است تاثیر منفی بر کشور داشته باشد. یکی از نکات منفی این توافق این است که شرکتهای چینی که مشغول اجرا پروژهها در ایران هستند میتوانند کارگران خودرا وارد کشور کنند تا کارها را انجام دهند. کارخانجاتی که ساخته میشوند باید مشابه آن چیزی باشند که در چین وجود دارند. پرداختها میتواند به یوان، واحد پول چین، باشد، که معنی آن این است که تحریمهای ثانویه آمریکا علیه کشورهایی که با ایران روابطی تجاری دارند به چین صدمهای نخواهد زد.
همچنین در مورد صنعت نفت من چون با شرکتهای نفتی چین آشنایی کامل دارم، میدانم که سطح تکنولوژی و همچنین دانشی که ممکن است قادر باشند به مشتریان خود منتقل کنند، بسیار پایین تر از انی است که شرکتهای بزرگ نفتی اروپا و آمریکا دارا میباشند. علاوه بر این حق وارد کردن کارگران و مهندسین چینی به ایران برای اجرای پروژه به این معنی خواهد بود که کار کمتری برای هموطنان به وجود خواهد آمد. وزارت نفت ایران همیشه به دنبال این بود که با شرکتهای بزرگ اروپایی، و در صورت امکان امریکایی، به توافق برسد. شرکتهای توتال فرانسه، انی ایتالیا، و استت اویل نروژ با ایران قراردادهای بسیار بزرگی امضا کردند، ولی به دلیل تحریمهای آمریکا آنها را رها نمودند. درحالیکه آمریکا مانع از شرکت شرکتهای اروپایی در صنعت نفت ایران میشود، و در حالیکه میدانهای نفتی و گازی کشور نیاز به سرمایه گذاری دستکم ۱۲۰ میلیارد دلاری دارند، چاره چیست؟
در این میان یک نکته مهم هم باید ذکر شود. در برخی از نقدهایی که توسط اپوزیسیون در خارج به این توافق شده است، ادعا شده است که چین اجازه خواهد داشت تا ۵۰۰۰ سرباز برای محافظت از پروژههای خود وارد ایران کند. ولی، علاوه بر مضحک، و یا دستکم عجیب بودن این ادعا، چنین چیزی در توافق نیست، و این دروغی است که اپوزیسیون قلابی پخش کرده است.
منبع: صفحه فیس بوک محمد سهیمی