نگام، سرویس گفتگو_ موضوع گفتگوی ما با سید احمد شمس فعال حقوق بشر، در مورد آزادی های اجتماعی در ایران و تحولات اخیر عربستان است، مشروح گفتگوی نگام و سید احمد شمس به این شرح است:
نگام، نظر شما در رابطه با آزادی های اجتماعی در ایران چیست؟
در ایران پس از انقلاب آزادی های اجتماعی در اوایل انقلاب به طور سیستماتیک پایمال می شد، مردم از کمترین آزادی های اجتماعی برخوردار بودند، هم مدیران و مسئولین نظام این آزادی ها را از مردم سلب کرده بودند و هم خود مردم باور کرده بودند که برای رسیدن به اهداف و آرمانهایی که امام خمینی به آنها وعده داده بود، باید بسیاری از این آزادی ها را از خودشان سلب کنند تا بعد از چند سال به آیده آل های مورد نظرشان دست پیدا کنند، این جاهلیت مردم باعث شده بود که مسئولین نظام بر عملکرد خود پافشاری کنند و خود به خود سلب آزادی و بسیاری از حقوق مردم به صورت قانون درآمده بود، اگر شخصی خلاف نظر آنها را انجام میداد، آن شخص خاطی را مجازات می کردند، جامعه آرام آرام به سمت دیکتاتوری پیش میرفت، تا اینکه در دولت دکتر خاتمی یک بیداری عمومی به وقوع پیوست، مردم آگاه شدند و به سمت آگاهی و آزادی پیش رفتند، تازه متوجه شده بودند که از اولیه ترین نیازها و امکانات اجتماعی و فرهنگی خود در طول این سالها محروم بوده اند، دولت آقای خاتمی پایانی بود بر یک عصر جاهلیت مدرن جمهوری اسلامی ایران.
نگام، آیا همان شرایط دوران ریاست جمهوری جناب آقای خاتمی باقی مانده است یا اوضاع بدتر شده است؟
در طول تاریخ ملتهایی که در جهل و نادانی به سر می بردند بیشترین ضربه را خورده و از کمترین حقوق مدنی بهره مند بوده اند، خوشبختانه با روی کار آمدن دولت آقای خاتمی، یک انقلاب فرهنگی در ایران رخ داد، سطح آگاهی عمومی مردم بالا رفت، علم حصولی پیدا کردند، با حقوق شهروندی و مدنی آشنا شدند، رسانه های جمعی و بخصوص روزنامه ها در شرایط خوبی به سر می بردند، همه این عوامل به کمک مردم آمدند تا آنها را با آزادی های اجتماعی و حقوق مدنی آشنا شوند، گام های خوبی برداشته شد، این حقوق مسلمه ی مردم بود که تحت هیچ شرایط نمی توانستند آنرا سلب کنند، برخی ها خواستند چوب لای چرخ دولت بگزارند تا به اهداف جاهلی خود دامن بزنند، اما چنین نشد، خوشبختانه یک جهش علمی فرهنگی هنری در ایران به رخ داد که هنوز هم آثار آنرا در بین جامعه مشاهده می کنیم.
نگام، آیا بعد از دولت آقای خاتمی همین روند ادامه داشت یا خیر؟
این سوال به دو بخش و دو گروه تقسیم می شود، بخش و گروه اول، احزاب و گروه هایی بودند که دنبال رو سیاست های دولت آقای خاتمی بودند و بعد از پایان دولت ایشان، همچنان به اصول و آرمانهای دولت اصلاحات اعتقاد داشتند و برای آزادی و دست یازیدن به آرمانهای آزادیخواهان و پیگیری خواسته های توده ای مردم مبارزه کردند، برای دست یافتن به حقوق مدنی و آزادی های اجتماعی تلاش کردند، همچنان نیز در تکاپو هستند، با همه سختی ها و مشکلات پیش رو، تلاش این گروه ها و احزاب است که چشم انداز و کورسوی امید را برای مردم ترسیم و روشن کرده است، گروه و بخش دوم همان تندروها و گروه های راست گرای افراطی هستند که با هرگونه ازادی و برابری و حقوق مدنی مخالف هستند، چه در دولت اصلاحات و چه بعد از آن همچنان سنگ اندازی می کنند و بر این اعتقاد هستند که نباید مردم را آزاد گذاشت و خودشان را صاحب فکر و اندیشه می دانند و برای مردم و بجای مردم تصمیم می گیرند. این گروه بسیار خطرناک هستند و در همه جوامع و دولت های مذهبی از این تندروهای افراطی وجود دارد، متاسفانه در ایران نیز قدرت اجرایی و اقتصادی دست این گروه جاهل است و برای رسیدن به آزادی های اجتماعی و حقوق مدنی راه سختی در پیش داریم و باید با این گروه ها و احزاب تند رو مبارزه کنیم تا بتوانیم به آرمان شهر مورد نظر آزادی خواهان جامعه دست یازیم.
نگام، نظر شما در مورد تحولات اخیر عربستان چیست؟ و آیا چشم انداز یان تحولات روشن است؟
عربستان هم یک کشور اسلامی و مذهبی است که بر اساس اصول و قوانین بسیار خشک و غیر انسانی پایه ریزی شده است، سیاست های کلان این کشور با آزادی و حقوق بشر فاصله ی زیاد دارد و با همدیگر متناقض هستند، کشوری بسته و دور از هرگونه آزادی، در عربستان اولیه ترین حقوق مدنی و شهروندی رعایت نمی شود و به راحتی حقوق مردم را پایمال می کنن، رسانه های جمعی به شدت سانسور می شوند و اجازه ورد هیچ خبرنگار و ژورنالیستی را نمی دهند، شرایط بسیار سختی برا جامعه عربستان حاکم است، سران عربستان در یک جاهلیت مدرن به سر می برند و از هر گونه تمدن و آگاهی فاصله دارند، این تحولات اخیر هم هیچ دردی از مردم عربستان دوا نمی کند و نخواهد کرد، چونکه در جوامعی اینچنینی دیکتاتوری مطلق حاکم است و بروکراسی و آزادی معنا و جایگاهی ندارد، این فیلم طنزی هم اخیرا به راه انداخته اند برای بازی دادن افکار عمومی جامعه ی جهانی است، وگرنه ورود به ورزشگاه یا رانندگی جزء اولیه ترین حقوق مدنی است که در بدترین کشورهای دنیا سالهاست که این حقوق رعایت می شود. به نظر بنده امیده به بهبودی جامعه و آزادی های اجتماعی در عربستان نیست و باید مردم و آزادیخواها همه دنیا به کمک مردم عربستان بیایند و تا شاید با یک مبارزه ی مدنی و دموکراتیک، آرام آرام مردم این کشور به آزادی های اجتماعی دست پیدا کنند.