نگام، سرویس گفتگو – با شاهین دادخواه، تحلیلگر مسائل امنیت بین الملل در مورد سخنرانی ترامپ در مورد برجام و مواضع ایران و دیگر کشورهای اروپا و منطقه به این سخنان گفتگویی انجام داده ایم. تحلیل های آقای دادخواه را پیرامون این موضوع در ادامه بشنوید و بخوانید؛
– پیشبینی ها از سخنرانی ترامپ مبنی بر خروج امریکا از برجام بود چه اتفاقی رخ داد که مواضع ترامپ تغییر کرد ایا فشار اروپا بود یا تهدید های ایران و یا سیاسیون داخلی امریکا؟
همانطور که قبلا هم عرض کردم. برجام یک توافق بین الملل است که کشورهای شورای امنیت بین الملل طی دو سال مذاکره توانستند به این توافق برسند. این توافق مورد حمایت کشورهای نظام بین الملل است. اقای ترامپ هم تحت تاثیر یک سری گروه های رادیکال و قدرتمند در تصمیمات بین الملل آمریکا در خاورمیانه یک سری سخنانی را بیانی کرده است و سعی کرده این موضوع را واگذار کند به کنگره آمریکاچه دموکرات و چه جمهوری خواه اکثرا خواستار برقرای برجام هستند.این اعتبار امریکا را در نظام بین الملل بالا میبرد.
– چرا ترامپ برجام را گردن کنگره انداخت ایا به خاطر عواقب احتمالی خروج از برجام توسط کنگره، این کار را انجام داد؟
اکثر متحدین آمریکا از خروج برجام توسط آمریکا حمایت نکردند. آمریکا بدنبال استفاده از متحدین در خروج از برجام بودو متحدین آمریکا استراتژی آن را قبول نکردند و بدون متحدین خارج شدن امریکا از برجام برای دولت ترامپ تبعاتی را خواهد داشت.بخاطر هیمن هم ترامپ موضوع را واگذرا کرد به کنگره تا اگر هم خواست یک طرفه از برجام خارج بشه حمایت کنگره را داشته باشد. ولی من فکر نمیکنم کنگره با توجه به واقعیت هایی که در برجام و توافقات بین المللی است، کنگره به این نتیجه برسد که باید از برجام خارج بشود.
– شاید به نوعی برای اولین بار بود که اروپا در برابر یک تصمیم بین المللی آمریکا رو به روی آن ایستاد دلیل این کار اروپا چه بود ؟ ایا دنبال منافع شخصی شان در ایران هستند یا مسائل دیگر؟
کشورهای اتحادیه اروپا سعی دارند نقششان در خاورمیانه پررنگ تر باشد . برجام این اجازه را به آنها می دهد که نقششان را در ایران و خاورمیانه به لحاظ اقتصادی و سیاسی و امنیتی بیشتر کند. با توجه به پتانسیلی که در ایران جهت سرمایه گذاری است بخصوص در حیطه انرژی سرمایه گذاری کنند و رقابتی که بین شرکت های اروپایی و آمریکایی است سعی می کنند بازار را دست خودشان بگیرند بخصوص در ایران ویکی از دلایلی اصلی که اروپا خودش را با نظرات امریکا همسو نکرد و اتحادیه اروپا خواستار برجام است و منافع اتحادیه اروپا در نظر گرفته شده است.
– حمایت عربستان و اسرائیل از مواضع ترامپ ایا بیشتر جنبه مقابله با ایران را دارد یا حمایت در کنار آمریکا؟
خوب عربستان و اسرائیل از بدو شروع مذاکرات در نظام کشورهای بین الملل سنگ اندازی های زیادی داشتند. وسعی کردند با لابی هایی که دارند این مذاکرات را تحت شعاع قرار دهند. با توجه به زمزه هایی که آقای ترامپ ائتلافی که بین عربستان و اسرائیل است در حیطه های مختلف مسلما از این حرفا حمایت خواهند کرد و این یک چیز طبیعی است حمایت آنها از خروج آمریکا از برجام
-جامعه بین الملل زیر بار مذاکرات دوباره برای اصلاح برجام میرود؟
وقتی یک سری توافقاتی صورت گرفته در برجام یک سری سازکارهایی تعریف شده برای نظارت که اگر مشکلی در روند اجرایی آن داشته باشند طرفین میتوانند با کمسوین هایی که در شورای امنیت سازمان ملل تشکیل شده بین کشورهایی که در برجام مذاکره می کردند. میتوانند نظرات و شمکلات را با مذاکره حل کنند. من فکر نمیکنم بیایید یک سری تغییر در ساختار برجام بدهندو امریکایی ها در اصل خارج شدن از برجام نیست چون به نفع آمریکا نمیتواند باشد. هدفی که امریکا دارد دنبال میکند یکی از احتمالاتش این است که با یان جور گلمات رادیکال های داخل ایران را به نوعی تحریک کند که ایران از برجام خارج بشود تا دست امریکا در برجام باز باشد اما ایران همچین چیزی را دنبال نمیکندو هیج وقت هم اولین نفری نیست که از برجام خارج میشود.دومین هدفی که امریکا دنبال میکند سعی دارد موضوعاتی مانند حقوق بشر، مبارزه با تروریسم یا برنامه موشکی ایرانسعر دارد ایران را پای میز مذاکره بشاندالبته در زمان اوباما هم فصد مطرح شئن این موضوعات بود که بدلیل اینکه مذاکرات در بخش هسته ای بود این موارد مطرح نشد
– رویکرد ایران نسبت به خروج احتمالی امریکا از برجام یا حتی اصلاح برخی از بندهای برجام به نظر شما چه خواهد بود؟
خوب ایران تابحال تعهدات خودش را به سازمان انرژی اتمی انجام داده است. چنانچه آمریکایی ها بخواهند از برجام خارج بشوند ایران طبیعتا اقدامات متقابل خواهد داشت که این نه به نفع امریکاست نه به نفع ایران، ایران هم هیچ موقع خواهان تغییر بند های برجام نخواهد بود چون توافق بین کشروهای ضی نفع بوده است
– در پایان به نظر شما دست اوردهای برجام در حال حاضر و در اینده برای ایران ارزش این تنش ها در جوانع بین الملل دارد؟
خوب مسلما برجام برای ایران هم در سطح منطقه هم در نظام بین الملل هم از نظر سیاسی اقتصادی و امنیتی دست آوردهایی داشته است هدف این برجام برد برد بوده است. که هر دو طرف استفاده ببرند. قطعا این برجام در سیاست داخلی برای اقای روحانی دست اوردهای زیادی داشته است. ادامه برجام به صورت صحیح می تواند یک الگو و راه حلی باشد برای تمامی مشکلاتی که در نظام بین الملل است. کسانی که فکر میکنند مشکلات بین الملل با دیپلماسی نمی وشد حل کرد این برجام یک الگو می تواند باشد حتی در مورد مشکلات بین المللی بین کشورهای و حتی کره شمالی می تواند یک الگو خوب باشد
– در پایان اگر حرف ناگفته ای است بفرمایید؟
به نظر من کسانی که از حرف های اقای ترامپ چه در داخل چه در خارج و مخالفین و اپوزوسیون حمایت میکنند درک درستی از این موضع ندارند. البته ما شمکلات زیاد در داخل ایران در ضمینه های حقوق بشر اقتصادی سیاست داخلی و… داریم که آن هم حاصل ناکار امدی مدیرانی است که در جمهوری اسلامی ایران هستند، این بحث جداست، اما بیاییم چون ما مخالف جهوری اسلامی هستیم از حرف های ترامپ دفاع کنیم این هم نادرست است. بنظر من آن چیزی که درست است همه باید حمایت کنیم و ان چیز یکه نادرت استو خلاف منافع ملی و ایران است ازش حمایت نکنیم
سپاس فراون از شما که وقت خود را در اختیار ما قراردادید