نگام ، سرویس گفتگو _ در نوبت گفتگوی امروز نگام ، همکلام شدیم با آقای فریبرز دهقان پیرامون بحث اجماع کشورهای عربی و آمریکا و اسرائیل بر علیه ایران و همچنین چشم انداز آینده ایران با وجود تنش های موجود در منطقه که در پایان خواهید خواند که ایشان ابراز داشته اند اگر سیاست های جمهوری اسلامی ایران بر همین منوال پیش برود امکان بروز جنگ جهانی سومی هم وجود دارد.
نگام : باتوجه ب اجماع کشورهای عرب با امریکا و اسراییل بر علیه ایران ، این اجماع چقدر تاثیرگذار می باشد و پیامدهای آن
چیست؟
اجماع کشورهای عربی و آمریکا اتفاق تازه ای نیست و ما اگر به عقب بازگردیم میتوانیم ببینیم از زمان جورج بوش پدر طرح خاورمیانه ی جدید را وزیر امور خارجه آن زمان آمریکا طراحی کرد و هنوز به آن سمت در حرکت هستند، یکی از اهدافشان این بود که کشورهای عربی را با خودشان همسو کنند و همچنین اسرائیل را.
اما کشور اسرائیل از جنگی که با اعراب و مصر داشتند بعد از آن روابطشان با کشورهای عربی خوب نبود اما اکنون روابط خود را با کشورهای عربی حسنه کرده است اما در پشت پرده زیرا کشور های عربی الان نمیتوانند جوابگوی افکار عمومی مردم خودشان باشند ، بنابراین اسرائیل باید در پشت پرده اجماع خود را با کشورهای عربی و آمریکا داشته باشد .
اگر قرار باشد ایران بعنوان یک کشور قدرتمند بدون اینکه حتی بخواهد خللی ایجاد کند و دخالتی بر حکومت های دیگر داشته باشد، قطعا با ایران مشکلی نداشتند اما ایران بعد از انقلاب 57 ، ثابت کرد که سیاستهایش همیشه به سمتی در حال حرکت است که خودش را به نوعی بعنوان امپراطوری اسلام معرفی کند و طلایه دار اسلام باشد و از هیچ کاری در این راه دریغ نمی کند.انواع سرمایه گذاری ها برای تشکیل گروه های نیابتی،خرابکاری در کشورهای مختلف عربی،که نمونه بارز آن حضور سپاه قدس در اکثر کشورهای عربی ست.شما اگر دقت کنید متوجه میشوید که سپاه قدس با پایگاه هایی که در حزب الله دارد تقریبا میتوان گفت که بعد از وقایع سوریه،کاری کرده است که ایران با اسرائیل هم مرز شود، زیرا در آنجا حضور مستمر دارد و همین دیروز بود که جنگنده های اسرائیل آمدند و یکی از پایگاه های حزب الله را در فرودگاه دمشق بمباران کردند.این اجماع قطعا پیامدهای مخربی برای ایران خواهد داشت.زیرا خاورمیانه را دارد به سمت شعله ور شدن بیشتر جنگ پیش می برد و قطعا این اوضاع به آسانی قابل حل شدن نیست و آتشی که ایران روشن کرده است در منطقه ، هیچ اثری از خاموشی آن دیده نمی شود.
نگام : با توجه به نابودی داعش آیا عربستان دوباره در تدارک ایجاد یک گروه جدید برای ایجاد جنگ نیابتی با ایران خواهد بود؟
اگر به گذشته برگردیم می بینیم که گروهک هایی چون القاعده، طالبان و غیره وجود داشتند که عربستان سرمایه گذاری های زیادی برای آنها کردند .
هر کدام از این گروه ها یک مأموریت دارند و یک تایم مخصوص دارند که می آیند و وظایف خود را انجام می دهند و وقتی که زمانشان به پایان برسد، خود به خود این گروه ها جمع میشوند و گروه های جدید جایگزینشان می شود.
از نظر بنده ، عمر داعش به پایان نرسیده است زیرا داعش از عراق و سوریه عقب نشینی کرد اما قطعا حضورش در کشورهای دیگر مانند لیبی، تونس،مصر یا حتی در افغانستان و پاکستان گسترش می یابد و ما قطعا شاهد ظهور یک گروه جدید،یک پرچم جدید و یک شعار جدید خواهیم بود .
البته ما نباید این مسئله را نادیده بگیریم زیرا که در مسئله داعش، تنها عربستان دخیل نبود بلکه خود ایران هم به نوعی بعد از تشکیل گروهک داعش توانست در بین آنها نفوذ کند و فرامینش را در جایی که به نفعش بود اجرا کند،بعنوان مثال مسئله حمله به مجلس ایران، نمونه بارزی بود از همکاری بین ایران و بدنه ای از داعش.
نگام : آیا با دستگیری و حبس شاهزادگان سعودی توسط ولیعهد و قدرت گرفتن ولیعهد ، در آینده شاهد تحرکات ضد ایرانی
شدیدتری در عربستان خواهیم بود؟
ولیعهد عربستان شاهزاده هایی که مخالف به سلطنت رسیدن او بودند را که در این سالها در حال سرمایه گذاری های هنگفت و متعدد از راه مشروع و نامشروع بودند را حبس کرد و تعهد از آنها گرفت که بخش اعظمی از دارایی های خود را به خزانه عربستان بازگردانند و مخالفتی با پادشاهی ایشان نداشته باشند و اکنون هم در حال آزاد ساختن آنهاست.تمامی این تحرکات ، هیچکدامش به شکلی نیست که بتوانیم ایران را از این مسائل جدا بدانیم.ولیعهد عربستان بسیار شدیدتر نسبت به پدرش، مخالف ایران است و اصلا دوست ندارد روزی نیروهای ایرانی و سپاه قدس و سپاه پاسداران حضورشان به شکلی شود که پایشان در مکه و مدینه هم باز شود و عربستان عملا درگیر جنگ داخلی شود.پس ولیعهد مجبور است برای اینکه پایه های سلطنت خود را قوی کند و آینده خود را تضمین کند از همین الان شرایطی را پیش بیاورد که جنگ را طبق گفته خودش به داخل ایران بکشاند و به جای اندیشیدن به رویارویی نظامی مستقیم با ایران از طریق گروهک های جدید و با حمایت مالی و تسلیحاتی آنها قطعا جنگ را به داخل ایران می کشاند و تمامی این تحرکات اخیر عربستان که با حمایت وزیر خلیج فارس عربستان در حال انجام است.عربستان زمانی که وارد جنگ با یمن شد با توجه به اینکه ایران از سال 84فعالیتهایی را در یمن آغاز کرده بود و سپاه قدس ، کارخانجات اسلحه سازی را در یمن شروع به احداث کرد و عربستان وقتی دید که خطر شیعه های یمن برای آنها در حال جدی شدن است و شاید در آینده بدلیل هم مرز بودن باعث فروپاشی عربستان گردد، مجبور به جنگ با یمن شد که البته راهکار مناسبی نبود و میشد از طریق دیپلماسی، مخالفین و شیعه های یمنی را از میان بردارند ، به جای اینکه این همه هزینه کنند و وارد جنگ شوند.
نگام : عکس العمل مقامات ایران نسبت ب تحولات اخیر چه خواهد بود؟
زمانی که کشور های عربی با قطر، که خود قطر یکی از ثروتمندترین کشورهای های عربی ست ، به مشکل خوردند، سریعا جمهوری اسلامی برای منافع خود دست دوستی دراز کرد به سمت دولت قطر تا از این طریق بتوانند پایگاهی برای خود در خاک قطر تشکیل دهند.زیرا آمریکا و ترکیه هم یکی از بزرگترین پایگاه های نظامی را در خاک قطر دارند و حتی دول غربی و شرقی هم حساب ویژه ای روی آن دارند و کشورهایی که با قطر در رفت و آمدند بعنوان یک پایگاه مهم از آنجا استفاده می کنند.
بنابراین ایران بیکار ننشست در مقابل کارهایی که عربستان انجام می دهد و پول هایی که خرج می کنند تا جنگ را به داخل ایران بکشانند و حکومت ایران را منزوی کنند.بعنوان مثال وقتی عربستان، ترامپ را دعوت کرد ، میلیاردها دلار قرارداد تسلیحاتی با هم بستند زیرا عربستانی ها همیشه در این فکر هستند که یک روزی قرار است وارد جنگ مستقیم با ایران شوند که البته از نظر بنده این اتفاق خیلی دور است و ایران هم قطعا بیکار نمی نشیند.
نگام : چشم انداز آینده خاورمیانه را با توجه به دشمنی ایران و عربستان با هم چگونه میبینید؟
اگر دشمنی ایران و عربستان ادامه دار باشد و هیچکدام از مسئولین دو کشور تصمیم عاقلانه نگیرند قطعا کل منطقه را درگیر آتش افروزی های خودشان می کنند و لازم به ذکر است که متاسفانه بعد از فوت آیت الله هاشمی رفسنجانی، دیگر مسئولی نداریم که بتواند روابط خوبی با عربستان ایجاد کند که در بحرانها وارد عمل شود و مشکلات را رفع کند که با نبود آیت الله هاشمی رفسنجانی این خلاء کاملا مشهود است.اکنون چه در ایران و چه در بین مسئولین عربستانی ، چهره معتدلی نداریم که بتواند این اختلاف را کم کند.
این تنش اگر ادامه یابد قطعا رقابت تسلیحاتی عجیبی در منطقه به راه می افتد و در وهله اول سود مستقیم آن در جیب کشورهای آمریکا و روسیه و فرانسه و انگلیس و کشورهایی که سلاح می فروشند ، می رود.
در وهله دوم اثری دیگر که بر خاورمیانه خواهد گذاشت این است که از آنجایی که عربستان گروه های نیابتی تشکیل می دهد ، ایران هم دست به تشکیل این گروه ها می زند تا حضور خود را در منطقه مستحکم و قوی تر کند و خودش مستقیم وارد جنگ با عربستان نشود هرچند ایران مجبور است از سرمایه های ملی و داخلی بزند و هزینه درگیر شدن در خارج از خاک ایران با عربستان را پرداخت کند و از آنجایی که عربستان در واقع پدرخوانده کشورهای عربی محسوب میشود، دیگر کشور ها به تبعیت از آن مجبورند جلوی ایران بایستند و در نتیجه رابطه سایر کشور های عربی با ایران وارد تنش جدی میشود.
البته همه این احتمالات در صورتی است که این دو کشور عقلانی تصمیم نگیرند و به اصطلاح کوتاه نیایند.
حتی میتوان به جرأت گفت اگر این اختلافات و تنش ها ادامه یابد شاید شاهد جنگ جهانی سومی به مراتب وحشتناکتر از جنگهای جهانی قبل باشیم.