طبق اخبار اقتصادی سال 2015 در آمریکا ، صنعت انیمشین سازی در این کشور در سال 2014 و 2015 با پیشی گرفتن از صنعت اسلحه سازی ، در صدر فعالیت های سود آور و پر درآمد قرار گرفت.
حال با توجه به جایگاه و نقش صنعت انیمشین در اقتصاد بر آن شدیم تا مروری تخصصی تر بر وضعیت انیمشین ایران در طی سالیان گذشته داشته باشیم
در گذشته ای نه چندان دور – در حدود 15 سال پیش – دو ارگان رسمی در ایران مرجع تولید انیمشین های وطنی بودند
“موسسه فرهنگی هنری صبا” که زیر نظر سازمان صدا و سیما فعالیت میکرد
و همچنین “حوزه هنری” که بخشی مرتبط با سازمان بود که متولی این صنعت در کنار صبا در ایران بودند
تقریبا بطور مشخص هیچ ارگان یا سازمان دیگه ای برای ساماندهی و مدیریت این صنعت در ایران وجود نداشت
در آن سال ها ( بین سال های 80 تا 85 ) بدلیل وضعیت اقتصادی مناسب تر سازمان ، تولیدات زیادی در زمینه انواع انمیشین سه بعدی ، دو بعدی ، کات اوت و … انجام شد که از طریق شبکه های صدا و سیما ( اغلب شبکه دو و اخیرا شبکه پویا ) پخش میشدند.
از آنجایی که این علم و این صنعت برخواسته مستقیم از غرب و بالاخص آمریکا و کانادا هست ، در ابتدا نظام بندی دقیقی بر قیمت ها و تعیین سقف قیمت ها نبود ، و اغلب چون با نمونه ها و الگوهای خارج از کشور مقایسه میشد ، قیمت ها بر مبنای قیاس با دلار برای این صنعت تعیین شد و این دلیل شد عده ای که در ابتدای دهه 80 در این عرصه فعالیت کردند بتوانند درآمد های مناسبی و حتی بالاتر از نرم سایر کار های مشابه داشته باشند.
و گاها این برداشت ایجاد شده بود که انیماتور ها و شاغلین در این عرصه درامد های خیلی بالا دارند و همین دلیل شد تا عده ای بدون درک علت این مبالغ کاذب به نیت کسب درامد و بیزینس وارد این عرصه بشوند و بطبع گاها شاهد حضور افرادی غیر صالح در این عرصه بودیم .
هرچند در آن سال های شاهد تولیدات با کیفیت های خیلی بالا و حتی قابل قبول نبودیم ، اما همین که نظمی بود در سازماندهی افرادی که قصد فعالیت در این عرصه داشتند جای امیدواری بود که این روند به مرور در مسیر اصلاح خود قرار بگیرد ، اما متاسفانه با رکورد اقتصادی که از سال 86 گریبان گیر ایران شد ، صنعت انیمشین ایران نیز همانند بسیاری از عرصه ها و صنایع دیگر ، دچار مشکلات عدیده ای شد، طوریکه در سال 92 رسما موسسه فرهنگی هنری صبا به فعالیت خود پایان داد و حتی طبق خبرهای شنیده شده ، گویا زمین های این مرکز بعنوان بدهی به طلبکاران سازمان واگذار شد !!!!! و سرانجام مرکز فرهنگی و هنری صبا که روزی مرجع تولیدات انیمشین ایران بود ، تبدیل به یک دفتر و بخش کوچک در خود محوطه سازمان صدا و سیما شد.
و همچنین سرنوشتی مشابه در انتظار حوزه هنری بود که علی رغم تغییران متعدد مدیران خود ، موفق نشد در این وضعیت اقتصادی دولت دوام بیاورد و مرکزی با تولیدات فرهنگی بسیار زیاد که یکی از برجسته ترین های آن ” شکرستان ” بود محبور به توقف فعالیت خود شد.
در حال حاضر بخشی از تولیدات انبوه این دو سازمان در سالیان گذشته از طریق شبکه پویانمایی پخش میشود ولی سیر شروع و تولید پروژه های مرتبط به طور کلی متوقف شده است و بمانند اکثر شغل های دیگر ، انیماتور ها و فعالان این عرصه یا تغییر شغل داده اند ، یا از کشور خارج شده اند و یا عده ای هم با اندک شرکت های خصوصی و یا روزنه هایی از شرکت های خارجی که بتوانند ، مشغول به فعالیت هستند.
در کنار این دو مرکز دولتی ، گاها افرادی با سرمایه های شخصی تحت عنوان بخش خصوصی وارد فعالیت شدند و اما وضعیت بد اقتصادی آنها را هم از ادامه فعالیت باز داشت.
برخی از فعالیت های این بخش ها تولید چند فیلم سینمایی بود که اگرچه از لحاظ کیفیت و محتوا در حد استاندارد های قابل قبول نیست اما میتواند نوید روزهای امیدوار کننده ای در آینده باشد درصوتیکه بتوانیم تصور کنیم ممکن است تغییری یا بهتر بگوییم تحولی در وضعیت اقتصادی ایران اتفاق بیوفتد که البته خیلی از دور از ذهن است …
در مقالات بعدی به علل شکست در این صنعت از جنبه افراد بی ربط حاضر در این حوزه و سیاست های غلطی که باعث شد هیچوقت ما به سطح اول تولیدات رسانه ای دنیا نزدیک هم نشویم میپردازیم …