نگام ؛ اجتماعی _ دادستان کل کشور با گلایه از حضور دوشب گذشته زنان در ورزشگاه آزادی گفت: من به این مدیران نصیحت میکنم ما در نظام جمهوری اسلامی اجازه ایجاد بستر گناه در جامعه را نخواهیم داد؛ آنها باید حرمت جامعه را حفظ کنند، اگر با نصیحت و تذکر، این حرکتها ادامه داشت برخورد قضایی خواهیم داشت
حسن مقیمی
محمد جعفر منتظری در مراسم تکریم و معارفه دادستان عمومی و انقلاب استان قزوین اظهار کرد: در این نظام مدیران نهتنها باید از ارتکاب به گناه خودداری کنند بلکه بایستی در سطح جامعه زمینه رشد اخلاق و صلاح را فراهم کنند نه اینکه خدایناکرده زمینه گناه را ایجاد کنند.
وی با گلایه از حضور دوشب گذشته زنان در ورزشگاه آزادی گفت: سزاوار جمهوری اسلامی نیست که مسئولان ورزشی زمینه ایجاد گناه در جامعه را فراهم کنند.
منتظری ادامه داد: من به این مدیران نصیحت میکنم ما در نظام جمهوری اسلامی اجازه ایجاد بستر گناه در جامعه را نخواهیم داد؛ آنها باید حرمت جامعه را حفظ کنند، اگر با نصیحت و تذکر، این حرکتها ادامه داشت برخورد قضایی خواهیم داشت.
دادستان کل کشور با بیان اینکه برخی دنبال این هستند که حریمها را بشکنند، ادامه داد: وقتی خانمی به ورزشگاه میرود و با مردانی که با لباس ورزشی و نیمه عریان مواجه می شود، گناه اتفاق میافتد؛ به حریم خصوصی مردم کاری نداریم اما در مجامع عمومی کسی حق آسیب رساندن به حریم عمومی را ندارد.
وی افزود: قرار نیست در منظر عمومی هر کس هرطور که دلش خواست لباس بپوشد و یا رفتار کند.
نایب رییس مجلس شورای اسلامی در واکنش به اظهارات دادستان کل کشور درباره حضور زنان در ورزشگاهها، گفت: قاعدتا حضور بانوان در مسابقاتی مثل شنا، کشتی، بسکتبال و شاید والیبال مردان اشکال شرعی دارد، اما در مسابقات فوتبال به نظر میرسد مطابق این ملاک نباید اشکال شرعی وجود داشته باشد.
علی مطهری در یادداشتی با عنوان «سخنی با دادستان کل کشور» ، نوشت:
«سخن دادستان کل محترم در خصوص حضور بانوان در ورزشگاه آزادی از آن نظر که مهم بودن مسئله عفاف از نظر اسلام را بیان میکند سخن درستی است و قابل تقدیر است. روشن است که حضور بانوان در ورزشگاههایی که مردان به صورت نیمه عریان مسابقه میدهند مورد تأیید اسلام نیست، اما در مسابقات فوتبال بدن مردان تقریبا کاملا پوشیده است و نیمه عریان نیستند؛ لذا قاعدتا حضور بانوان در مسابقاتی مثل شنا، کشتی، بسکتبال و شاید والیبال مردان اشکال شرعی دارد، اما در مسابقات فوتبال به نظر میرسد مطابق این ملاک نباید اشکال شرعی وجود داشته باشد.
در واقع آن ملاک کلی را یعنی حرمت حضور بانوان در جایی که مردان نیمه عریان هستند همه قبول دارند، ولی در این که مصداق این ملاک مسابقات فوتبال است اختلاف است. دادستان کل محترم آن را هم مصداق میدانند، اما از نظر امثال بنده شامل مسابقات فوتبال نمیشود، خصوصا که بازیکنان از فاصله دور دیده میشوند. البته در صورتی که تصمیم نظام به حضور بانوان باشد باید جایگاه ویژه و دربهای ورود و خروج مخصوص و نیز سرویسهای بهداشتی اختصاصی داشته باشند.»
آغاز یک راه جدید در فوتبال ایران؟
ورود تعدادی از بانوان به ورزشگاه آزادی برای تماشای دیدار دوستانه ایران و بولیوی گام مهمی بود اما نباید فکر کرد تنها صدور مجوز مسوولان برای حضور زنان در ورزشگاهها کافی است.
تیمملی فوتبال کشورمان در چارچوب یک مسابقه دوستانه، در ورزشگاه آزادی به مصاف بولیوی رفت. درمورد مسائل فنی این بازی، قبل از مسابقه زیاد صحبت شد و طبعا از امروز و با پایان دیدار، مطالب بیشتری هم مورد بحث قرار خواهد گرفت. با این وجود این بازی تدارکاتی حاوی یک حاشیه بسیار مهم بود که میتواند آن را در تاریخ فوتبال ایران بهعنوان یک مبدا «ماندگار» کند.
موضوع این است که فدراسیون فوتبال برای بازی دیشب در تلاش بود حدود ۲۰۰ تماشاگر زن را روی سکوها ساماندهی کند تا به این ترتیب در یک اتفاق نادر، شمار قابلتوجهی از بانوان شانس تماشای بازی تیمملی را بهدست بیاورند. اینکه آیا چنین اتفاقی رخ داده و نهایتا پای زنان به سکو رسیده یا نه مشخص نیست؛ چراکه زمان برگزاری مسابقه با بولیوی بعد از ساعت ارسال این صفحه به چاپخانه بوده است. با این همه اطلاعات موثقی وجود دارد که فدراسیون در تدارک سازماندهی حضور این ۲۰۰ بانو بوده و همین مساله نشان دهنده جدی شدن اراده بازنگری در محدودیتهای جنسیتی حاکم بر تماشاگران فوتبال است. پیش از این حضور بانوان در ورزشگاههای محل برگزاری مسابقات فوتبال بسیار کمسابقه بود و اگر همچنین اتفاقی رخ میداد، تعداد زنان تماشاگر به انگشتان دو دست هم نمیرسید. همانها هم البته افراد ویژهای بودهاند که مجوزهای لازم را به علل گوناگون کسب کرده بودند. حالا اما صحبت از باز شدن درهای استادیوم به روی تعداد بسیار بیشتری از تماشاگران است. آیا این میتواند آغاز یک راه جدید در فوتبال ایران باشد؟
فشار روزافزون فیفا
البته چندان هم عجیب نیست که فدراسیون فوتبال این بار بهطور جدی به صرافت گشودن درهای استادیوم به روی زنان افتاده است؛ چه اینکه از زمان سفر جانی اینفانتینو به ایران در اسفند سال گذشته، رئیس فیفا به شکل جدی خواستار رفع ممنوعیت حضور زنان در ورزشگاههای کشور شده است. اینفانتینو بعد از آن سفر هم کار را رها نکرد و به اعتبار شهادت رسانهها، چندین نامه رسمی برای پیگیری تلاش ایران در این مسیر به فدراسیون کشورمان فرستاد. طبیعی است که فدراسیون هر بار نمیتواند به فیفا بگوید «هیچ کاری نکردیم»؛ پس آنها بازی دوستانه وسط هفته با بولیوی را برای شکستن این طلسم انتخاب کردند. ۲۰۰ زنی که فدراسیون تلاش کرد برای این بازی به استادیوم ببرد، باز عمدتا از حلقه نزدیکان به اهالی فوتبال بودند؛ اعم از خبرنگاران و خانواده بازیکنان و البته همیاران هوادار که قرار است در چنین مسابقاتی تجربه لازم برای اداره اوضاع بعد از عمومی شدن حضور زنان در وزشگاهها را پیدا کنند.
چند نشانه
مساله جدیت مدیران ورزش کشور در حل مشکل حضور بانوان در ورزشگاهها را میشد لابهلای اظهارنظرهای چند روز اخیر برخی مسوولان هم حس کرد. بهعنوان مثال وزیر ورزش ابراز امیدواری کرده بود که بهزودی زنان بتوانند در ورزشگاهها حاضر باشند. غیر از این نشانههای دیگری هم وجود داشته است که مهمترین آنها تماشای خانوادگی مسابقات ایران در جامجهانی در ورزشگاه آزادی بود؛ اتفاقی که توانست فضای ورود به استادیوم برای مسابقات داخلی را هم کاملا شبیهسازی کند. به علاوه روز دربی اخیر تهران هم یک گوینده زن وظیفه اعلام اطلاعات مسابقه به حضار را بر عهده گرفت که نشان میداد تغییراتی بهطور آهسته در شرف وقوع است. در حاشیه همین مسابقه و در فضای بیرون ورزشگاه از پلیس زن هم استفاده شد. برای ورزش ایران که به خاطر برخی خطوط قرمز جدی مثل عدم نبرد با نمایندگان رژیم صهیونیستی بهای سنگینی میپردازد، شاید پرداخت هزینههای بیشتر برای موضوعی مثل منع ورود زنان به ورزشگاههای فوتبال بیش از حد توان باشد و به همین منظور است که این روزها قدمهای جدیتری در این مورد برداشته میشود.
محدودیتهای فیزیکی
البته نباید گمان کرد که تنها صدور مجوز مسوولان برای حضور زنان در ورزشگاهها کافی است؛ چه اینکه برخی استادیومهای ایران برای اینکه بتوانند همزمان میزبان مردان و زنان باشند نیاز به تجهیز دارند. مسائلی مثل تفکیک ورودیها، صندلیها و بهسازی امکانات بهداشتی بسیار مهم است که به موازات تهران در سایر شهرهای کشور هم باید در دستور کار قرار بگیرد. فراموش نکنیم شرایط مراجعه عام زنان به ورزشگاهها با شکل گلخانهای بازی با بولیوی یا تجارب مشابه کاملا متفاوت است.
حق حضور زنان در ورزشگاهها در اکثر نقاط جهان حقی بدیهی و از حقوق شهروندی به شمار میآید.این مساله اما چند دهه است در ایران مناقشهبرانگیز شده است. تاکنون تلاشهای شهروندان و فعالان حقوق مدنی حتی با اولتیماتومهای فیفا برای گشودن درهای ورزشگاه دستاورد آنچنانی نداشته: مقامات هنوز اصرار دارند حضور زنان “مشکل شرعی” دارد و در تازهترین مورد، دادستان کل کشور هشدار داده، اگر زنان یک بار دیگر، مثل بازی ایران و بولیوی به ورزشگاه بروند، دادستانی وارد عمل خواهد شد.