نگام ، اقتصادی _ وضعیت شرکتهای بیمه با توجه به موافقت مجلس بر وضع عوارض ۱۰ درصدی برای آنها بررسی شد
نمایندگان مجلس با ۱۰ درصد افزایش نسبت به سال ۹۶ با وضع ۲۷۵ میلیارد تومان عوارض بر شرکتهای بیمه موافقت کردند.
شرکتهای بیمه در حال حاضر در موقعیت مناسبی به سر نمیبرند و بسیاری از آنها در وضعیت ورشکستگی پنهان هستند.
به گزارش قانون، سالهاست که صنعت بیمه در کشور ما با چالشها و مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم میکند. ولی به نظر می رسد که تا به امروز نیز برای حل مشکلات این صنعت گامهای مفیدی برداشته نشده است و به اعتقاد برخی فعالان این حوزه حتی در مواردی سنگ جلوی پای صنعت بیمه انداخته میشود. یکی از بزرگترین مشکلاتی که فعالان این صنعت با آن مواجهند، بحث قطع ارتباط آکادمیک و عدم تربیت نیروهای متخصص در این حوزه است که باعث میشود با صدور مجوز شرکتهای بیمهای جدید، این شرکتها برای تامین نیروی خود به سراغ شرکتهای بیمه موجود بروند و در واقع نیروهای کار آنها را در اختیار بگیرند. یکی دیگر از مشکلاتی که برای صنعت بیمه تبدیل به چالش جدی شده، مساله پرداخت عوارض از سوی شرکتهای بیمه است. کارشناسان معتقدند عوارض زیادی که به شرکتهای بیمه تعلق میگیرد، موجب شده تا این صنعت از سوددهی لازم دور شود و این مورد با فلسفه خصوصیسازی نیز سازگاری لازم را ندارد. پرداخت عوارض و مالیات از سوی صنعت بیمه پدیدهای است که در سالهای گذشته، انتقاد بیشمار فعالان صنعت بیمه را در پی داشته است. وضعیت پرداخت عوارض شرکتهای بیمه به گونهای بوده که در دولت قبل نیز به دلیل انتقادات بیش از اندازه طیبنیا وزیر اقتصاد، قول داده بود به این وضعیت رسیدگی کند. از سوی دیگر فعالان صنعت بیمه تاکید دارند که این عوارض باید حذف شود زیرا با حذف این پرداختیها، میزان حق بیمه دریافتی از بیمهگزار تا حد قابلتوجهی کاهش پیدا کرده و مردم توانایی بیشتری در خرید بیمهنامه پیدا میکنند؛ ضمن اینکه در این هزینهکردها، آمار شفافی از سوی ارگانهای مربوطه اعلام نمیشود.
وضع عوارض ۱۰ درصدی بر شرکتهای بیمه
عبدالناصر همتی، رییس بیمه مرکزی در صفحه توییتر خود از موافقت مجلس با وضع عوارض ۱۰ درصدی به شرکتهای بیمه انتقاد کرد. وی از نهادها خواست برای چگونه خرج شدن این عوارض دو خط گزارش بدهند. همتی در صفحه توییتر خود نوشت: «نمایندگان محترم مجلس با ۱۰ درصد افزایش نسبت به سال ۹۶ با وضع ۲۷۵ میلیارد تومان عوارض بر شرکتهای بیمه موافقت کردند. این رقم علاوه بر ۱۰ درصد عوارض وزارت بهداشت است. امیدوارم حداقل دو خط گزارش بدهند که این عوارض کجا و چگونه خرج میشود و چه نفعی برای بیمه دارد یا لااقل از زیاندهی بیمهها نگویند». نکته جالبی که در وضع این عوارض برای شرکتهای بیمه وجود دارد، این است که هیچ گونه شفافسازی از سوی نمایندگان مجلس مبنی بر اینکه این عوارض ۱۰ درصدی برای چه مصارفی هزینه خواهد شد، صورت نگرفته است و با این اوصاف در خواست رییس بیمه مرکزی مبنی بر توضیح در مورد این موضوع توسط نمایندگان منطقی به نظر میرسد.
انتقاد از عوارض کمرشکن شرکتهای بیمه
چندی پیش نیز رییس کل بیمه مرکزی از عوارض کمرشکن شرکتهای بیمه انتقاد کرده و گفته بود: حجم عوارض شرکتهای بیمه کمرشکن است. مشخص است با این حجم عوارض شرکتها زیان میدهند. سال گذشته میزان سود صنعت بیمه ۷۰۰میلیارد تومان بود؛ در حالی که هزار و ۵۰میلیارد تومان عوارض از سوی صنعت بیمه پرداخت شد. در مجوز شرکتهای بیمهای که به بازار کمک نمیکنند و از مجوزشان برای سرمایهگذاری استفاده میکنند، تجدیدنظر خواهیم کرد. حق بیمه شرکت بیمه اتکایی باید سه الی چهار برابر سرمایهاش باشد. شرکت بیمه باید کار بیمهگری کند؛ اگر بنا باشد فقط سودآوری داشته باشیم و بیمه نکنیم، نمیشود.
عدم شفافسازی
در این باره مسعود آقایی، کارشناس بیمه به «قانون» میگوید: تا پیش از این شرکتهای بیمه عوارض ۱۰ درصدی به وزارت بهداشت پرداخت میکردند. چندی پیش نیز بحث پرداخت عوارض ۲۰ درصدی به دولت از سوی شرکتهای بیمه مطرح شد که خوشبختانه این مورد حدود دو سال پیش حذف شده است. در حال حاضر نیز دوباره مساله پرداخت ۱۰ درصدی عوارض با موافقت نمایندگان مجلس شورای اسلامی مطرح شده اما مساله این است که هیچ توضیحی داده نشده که این عوارض برای چه مواردی هزینه خواهد شد. یکی از ایراداتی نیز که دکتر همتی به این مصوبه مجلس وارد کرده، این است که مجلس باید شفافسازی کند که این عوارض در چه زمینهای هزینه خواهد شد. باید توضیح داده شود که این مبلغ آیا برای توسعه صنعت بیمه یا برای فرهنگ سازی در آن هزینه خواهد شد؟ یا اینکه این مبلغ برای جبران کسری بودجه یا مواردی از این قبیل است؟
ورشکستگی پنهان شرکتهای بیمه
آقایی در خصوص شرایط فعلی شرکتهای بیمه و مواجهه آنها با بحث عوارض ۱۰ درصدی بیان میکند: مساله مهم در این خصوص این است که شرکتهای بیمه در حال حاضر در وضعیت مناسبی به سر نمیبرند. بسیاری از این شرکتها در وضعیت ورشکستگی پنهان هستند. به این صورت که یا سوددهی ندارند یا اگر هم داشته باشند، سود بسیار پایینی نصیب آنها میشود. از طرفی از سهام این شرکتها در بورس برای خرید و فروش استقبال زیادی نمیشود. از سوی دیگر وضعیت خوبی بر نمایندگان بیمه نیز حاکم نیست و بیشتر آنها از شرایط خود ناراضی هستند زیرا کارمزد آنها بسیار پایین است. همه این عوامل باعث شده که با این مصوبه به نوعی سردرگمی برای فعالان صنعت بیمه ایجاد شود.
فشار بر بیمهگزاران
این کارشناس صنعت بیمه ادامه میدهد: بخش بسیاری از پرتفوی صنعت بیمه بر بیمه خودرو میچرخد؛ این در حالی است که طبق آخرین آماری که توسط بیمه مرکزی ارائه شده، روزانه ۴۷ نفر در تصادفات رانندگی کشته میشوند. این مساله باعث شده که فشار بسیار زیادی بر شرکتهای بیمه وارد شود. پرداخت این عوارض باعث میشود در آینده تبعات و آسیبهای بسیاری برای شرکتهای بیمه ایجاد شود که بیشترین فشار آن نیز بر دوش بیمهگزاران خواهد بود زیرا باعث میشود که خسارات به موقع پرداخت نشود و گاه ممکن است به صورت ناقص پرداخت شود؛ مواردی از این دست، باعث خواهد شد پروندههای قضایی زیادی علیه شرکتهای بیمه ایجاد شود. امیدواریم اگر مجلس با چنین طرحی موافقت کرده است، حداقل هزینهآن را به صورت تخصصی برای صنعت بیمه، شرکتهای بیمه و فرهنگسازی در این صنعت صرف کند. در حال حاضر ۱۰ درصد عوارضی که برای وزارت بهداشت پرداخت میشود، شرکتهای بیمه مدعی هستند که وزارت بهداشت خدماتی به آنها ارائه نمیدهد و گاهی نیز این پول را صرف پرداخت حقوق کارکنان خود میکند. از سوی دیگر وزارت بهداشت نیز مدعی است که شرکتهای بیمه عوارض خود را پرداخت نمیکنند. هنوز این دعواها بر سر عوارض قبلی حل و فصل نشده که بحث عوارض جدید بیمهای را مطرح کردهاند و به طورحتم عوارض جدید نیز پیامد خوبی برای شرکتهای بیمه نخواهد داشت.