نگام ، بین الملل _ یوسف کاپلان، نویسنده و استاد دانشگاه ترکیه روابط نزدیک آنکارا _ تهران را به عنوان راهبردیترین گام ترکیه در زمینه ایجاد ثبات جهان اسلام دانست.
به گزارش خبرگزاری آناتولی یوسف کاپلان، نویسنده و استاد دانشگاه ترکیه در سمپوزیوم «ظرافت، اقتصاد، حکمت و سیاست در هزار سالگی خواجه نظام الملک» که برای بررسی ابعاد مختلف زندگی خواجه نظامالملک طوسی، صدراعظم سلاطین سلجوقی در دانشگاه صباحالدین زعیم استانبول برگزار شد، با اشاره به میراث سیاسی آن سده ها برای عصر حاضر، گفت: نزدیکی روابط ترکیه و ایران یکی از مهمترین گام های استراتژیک آنکارا در زمینه ثبات جهان اسلام است.
وی در این برنامه که توسط مرکز پژوهش های تمدن های جاده ابریشم با حضور اساتید و کارشناسان مسائل تاریخی و سیاسی ترکیه برگزار شده است، تصریح کرد: ترکیه نگذاشته که ایران به آغوش کشورهای غربی بیفتد، اگر ایران دچار مشکل شود، جهان اسلام متزلزل می شود. ما هیچ گاه تنش مذهبی در جوامع اسلامی نداشتیم، تنش هایی که شاهد آن ها بودیم، بیشتر سیاسی بودند. اگر می خواهید پیامد تنش های مذهبی را ببینید باید به جنگهای دراز مدت اروپایی ها که بیش از یک سوم از جمعیت شان در جریان کشتارها نابود شدند، بنگریم.
این نویسنده ترک در نشستی که با موضوع «نظام الملک، پایه گذار هزاره اخیر» در زیر مجموعه این سمپوزیوم، برگزار شد، پایان دولت عثمانی را اصلی ترین علت از هم گسیختگی کشورهای اهل سنت دانست و گفت: ذهن جهان اسلام هم اکنون از خرافات معاصر پر شده است. در تاریخ دو بحران تمدنی را تجربه کردیم. یکی از آن ها در سده های 13 و 14 با سقوط بغداد و کوردوبا و دومی نیز که در دو قرن اخیر با آن مواجه هستیم و هنوز ادامه دارد. اما هنوز به دومی زیاد پی نمی بریم چون از معنویات آن دور شده ایم.
کاپلان تصریح کرد: تمدن اسلام، در واقع تمدن حوزههاست، شاید در منطقه ای دچار مشکل شویم اما این میراث از سوی کسان دیگری از نقطه جدیدی آغاز می شود. این ویژگی تنها مختص فرهنگ اسلام است. این را نمی توانیم به جهان غرب نسبت دهیم.
وی که همزمان یکی از ستون نویسان روزنامه “ینی شفق” ترکیه است، ملک شاه سلطان سلجوقی، خواجه نظام الملک و محمد غزالی از علمای وقت اسلام را پایه گذار ستون مهره های جهان اسلام دانست و گفت: نظام الملک روح آفریننده و اراده موسس را همزمان وارد کار کرده است. وی در دوره خود بیشتر بر روی آموزش سرمایه گذاری کرد.
کاپلان در پایان افزود: ملک شاه موسس، نظام ملک مجری، غزالی نیز گسترش دهنده عقیده آن دوره بودند. این افراد در ربع قرن یک هزار سال آینده را تاسیس کردند. در حل مشکلاتی که امروز با آن مواجه هستیم، حتما باید به اقدامات گذشتگان مان به ویژه این افراد رجوع کنیم.
پروفسور محمد بولوت، رئیس دانشگاه صباحالدین زعیم نیز در بخشی از این سمپوزیم که با مضمون «ریشه های هزار ساله آداب اقتصاد» برگزار شد، اظهار داشت: آلپ ارسلان سلطان سلجوقی فرزندش را ملکشاه نامید، ملک واژه عربی و شاه نیز واژه فارسی است. معتقدم آلپ ارسلان با این اقدام می خواهد به فرزندش بگوید که “من ترکم ولی اسلام را عرب ها و ایرانیها گسترش دادند، تو فرزند منی و باید با ادغام این دو فرهنگ پلی به آینده بسازی”.
وی ادامه داد: نظام الملک بنیانگذار مدارس در نقاط مختلف غرب آسیا در قلمرو سلجوقی بوده است. وی به عنوان صدراعظم دو تن از سلاطین اثر«سیاست نامه» خود را مانند تمامی آثار اسلامی با حمد و ستایش خدا، آغاز کرده و در نخستین موضوع به پند و اندرز سیاسیون در زمینه عدالت پرداخته است. وی به دولتمردان توصیه می کند که به ملتشان باید مهر ورزند. ماموران مالیات باید با خوشرویی به جمع آوری مالیات بپردازند، در این نکات ارزش نهادن به انسان را مورد تاکید قرار داده است. مشورت کردن با دیگران از جمله مواردی است که نظام الملک به دولتمردان توصیه کرده است.
بولوت هدف از برگزاری این سمپوزیوم دو روزه را بررسی اقدامات نظام الملک در شکل گیری نهادهای مختلف و تاثیر آن بر جامعه عنوان کرد.
این سمپوزیوم فردا نیز با برگزاری سه نشست ادامه خواهد یافت.