نگام ، سیاسی _ علت این که متأسفانه بین اصلاحطلبان چنین اندیشههایی پیدا شده کجرفتاریهای اصولگرایان بوده است. وقتی اصولگرایان به جنگ اصلاحطلبان آمدند، همه ارزشها را له کردند. بنابراین اصلاحطلبان واکنش نشان دادند و سراغ نیروهای کاملا لیبرال رفتند.
به گزارش ایسنا، هفتهنامه مثلث نوشت: «هادی غفاری، عضو شورای مرکزی مجمع نیروهای خطامام به مخالفت و درگیریهای فیزیکی با نمایندگان نهضت آزادی در مجلس شورای اسلامی مشهور است. هر چند او معتقد است به صورت آقای صباغیان سیلی نزده است. حالا پس از سه دهه از آن رخدادها، دلیل قرابت اصلاحطلبان به الگوی فکری نهضت آزادی را سختگیری سیاسی اصولگرایان در رقابت میداند. او حتی خطر اصولگرایان برای خط امام را از اصلاحطلبان لیبرال بیشتر تلقی میکند.
این گفتوگو را با هم میخوانیم:
یکی از محوریترین منازعات در دهه ۶۰ اختلافات فکری جریان چپ اسلامی که خود را نماینده خطامام (ره) معرفی میکردند با حزب نهضت آزادی به نمایندگی از جناح لیبرال بود. اصلیترین محور مناقشه چه مواردی بود؟
انقلاب سال ۱۳۵۷ ارتباط ارگانیک با حرکتهای قبلی که در ایران رخ داد، نداشت. یعنی با فعالیتهای نهضت ملی ایران در دوره آقای مصدق و آقای کاشانی و حتی مشروطه در بحث تکامل، اهداف متفاوت بود.
مردم در زمان مشروطیت فقط عدالتخانه میخواستند، با نظام سلطنت کاری نداشتند و در مشروطیت اصلا بحث ایدئولوژیک به معنای خاص آن مطرح نبود و همان طور در نهضت ملی شدن نفت مبانی فکری شاهنشاهی با وجود رگههایی از آزادیخواهی همچنان باقی بود ولی در انقلاب اسلامی ایران محتوا و شکل آن متفاوت با رخدادهای پیشین بود.
نهضت سال ۵۷ یک نهضت کامل بود. در این نهضت مفاهیم استقلال و آزادی بیان میشد و دو عنصر اصلی مبارزه با استبداد داخلی و طرد استعمار خارجی ویژگی انقلاب بود. عمدهترین مشکل در اقدامات، دوستان و عزیزان ما در نهضت آزادی یا به تعبیر آن روزها لیبرالها، ایستایی و ماندن در سال ۱۳۳۲ بود. آنها فکر میکردند که امام خمینی(ره)، آقای کاشانی و آنان در جایگاه مصدق هستند؛ در حالی که این گونه نبود. از سویی اختلاف دیگر بحث ولایت فقیه و نگاه امام خمینی (ره) به آن بود که ما از آن دفاع میکردیم.
سران مجمع روحانیون مبارز در مقابله با نهضت آزادی در دهه ۶۰ پیشرو بودند و حتی فرزندان معنوی آنان در دهه ۷۰ هم این روند را ادامه دادند. آیا آنان به دنبال اجرای نص امام خمینی(ره) بودند یا جنگ قدرت و تکاپو برای حذف رقیب بود؟
بحث حذف سیاسی مطرح نبود. ما میخواستیم یک انقلاب زلال داشته باشیم که در آن صرفا ایدئولوژی اسلامی حکومت کند. ایدئولوژی که ما دفاع میکنیم، ایدئولوژی چماق نیست بلکه ایدئولوژی آزادیخواهی است یا به تعبیر دقیقتر الهیات رهاییبخش، غیر از الهیات تحجر است. ما دنبال این الهیات خالص بودیم که امام خمینی(ره) میفهمید و آن را اعلام میکرد.
بنابراین با توجه به نص امام خمینی(ره) باید اصلاحطلبان که خود را خط امامی مینامند، پس از فوت دبیر کل نهضت آزادی رفتار دیگری داشته باشند ولی آنان، آقای ابراهیم یزدی را اسوه سیاستورزی معرفی کردند و حتی از نحوه برخورد با آنان ابراز پشیمانی کردند. این تغییرات چگونه رخ داده است؟
جریان اصلاحات یک جبهه است و با یک خطکش و شاقول نمیتوان افراد را از دایره آن خارج کرد. در جریان اصلاحات از من تا فلان آقا که خیلی به مبانی دینی اعتقاد ندارد، وجود دارد. اصلاحطلبی غیر از وفاداری به خط امام است؛ وفاداری به خط امام یکی از ویژگیهای اصلاحطلبان است. از طرفی خط امامیها همه اصلاحطلب هستند چون امام خمینی (ره) اصلاحات در جامعه را میخواستند ولی همه اصلاحطلبها خط امامی نیستند.
گویا طیف غیر خط امامی علاوه بر کمرنگ سازی مفاهیمی مانند استکبارستیزی در اصلاحات، خواهان الگوسازی از نهضت آزادی هستند و حتی افرادی مانند آقای حجاریان برای سران نهضت آزادی فضل تقدم نسبت به رئیس دولت اصلاحات و حسن روحانی قائل هستند.
نظرات آقای حجاریان برای خودشان خوب است و من این را قبول ندارم. ضمن این که برای آقای یزدی و آقای بازرگان احترام قائل هستم اما بحث من خط امام صرف است. بنابراین من این را تذکر بدهم علت این که متأسفانه بین اصلاحطلبان چنین اندیشههایی پیدا شده کجرفتاریهای اصولگرایان بوده است. وقتی اصولگرایان به جنگ اصلاحطلبان آمدند، همه ارزشها را له کردند. بنابراین اصلاحطلبان واکنش نشان دادند و سراغ نیروهای کاملا لیبرال رفتند اگر اصلاحطلبی را آزاد بگذارند، یقینا اصلاحطلبان خط امامی فکری پیشروتر و آرمانگرایی بهتری دارند؛ آرمانگرایی که نجات انسان است و نه آرمانگرایی کلیسایی. آرمانگرایی اسلامی زلال است و از این طریق مشکلات مردم را حل میکند و به آزادیخواهی آنان پاسخ مثبت میدهد. اگر به ما اصلاحطلبان خط امام اجازه بدهند، مردمیتر میاندیشیم و اهل رانت و فساد و اهل مخفیکاری نیستیم و خواهان الگوی حکومت حضرت علی (ع) متناسب با مقتضیات زمان هستیم.»