نگام، سرویس گفتگو – با فرید صلواتی، روزنامه نگار و فعال امور اجتماعی و فرهنگی، گپی کوتاه زدیم از مشکلان فرهنگی و هنجارهای جامعه تا وضعیت فرار مغزها و نخبه های کشور و عدم شرایط مساعد آموزشی و راهکارهای ایشان را شنیدم. در ادامه این گفتگوی جذاب را دنبال کنید؛
– اقای صلواتی اختلاف مشکلات فرهنگی و هنجارهای اجتماعی در جامعه ایرانی نسبت به کشورهای در حال توسعه در چیست؟
ضعف مشکلات فرهنگی و اجتماعی جامعه ایران را بیشتر در نداستن تاریخ، فراموش کردن آن و مطالعه نداشتن آن می دانم. ما متاسفانه جهان سومی ها با مطالعه بیگانه ای هستیم. با اینکه به ادیبان خود حافظ و سعدی و مولانا و افتخار می کنیم اما آنها را نمیشناسیم
– خوب سرانه مطالعه در ایران مطالعه در ایران ۷۹ دقیقه در روز که از این تنها 15 دقیقه و17 ثانیه برای کتاب می باشد این مسئله از سوی دولت باید حل شود یا شخصی است؟
ببیندید این مسئله باید از سوی مسئولین ما باید اطلاع رسانی بشود البته منظور مسئولان و دست اندرکاران فرهنگی است. وقتی که خود مسئولین فرهنگی ما اهل مطالعه نیستند نباید زیاد انتظار داشت. ما در فضای دانشگهاهی سطح مطالعه ما بسیار پایین است. شما نگاه کنید شاردن فرانسوی حدود 400 500 سال قبل از ایران سد شده می گوید ایرانی ها بیشتر دوست دارند زندگی کنند و خوش باشند . ایرانی ها متملق ترین انسان ها هستند و یه جوری دورغگو هستند که البته در کتابش است. باید بدانیم مردم چی میخواهد از مطالعه
– این نوع نگرش در بین مردم ما ریشه در چه چیزی دارد؟ ایا روندی را برای این تغییر شما مشاهده میکنید؟
فرق انسان غربی و شرقی را من اینگونه بیان میکنم ابتدا کشورهای غربی بسیار سیستم شان پیچیده است اما نسان های ساده هستند. شما اگر در فیلم عصر جدید چاپلین دیده باشید می بینید سادگی را در سیستم های پیچیده خیلی خوب تعریف کرده است. اما در سیستم های شرقی که ما جزو ان هستیم، ادم ها درست است پیچیده هستند اما متاسفانه ما در تمام زمینه ها اظهار نظر میکنیم، فیلسوفیم عارفیم شعاریم کلی نگریم و برای همین چون همیشه خودمون را استاد میدانیم دیگر دنبال تحقیق و مطالعه نمی رویم این به نظر من یکی از بزرگترین معضلاتی است که جلوی پیشرفت ما را می گیردمثلا شما از یک غربی در یک ضمینه ای سوال کنید راحت به شما می گوید من تخصص ندارم اما ما شرقی ها همه کارشناسیم همه در همه ضیمنه ها نظر می دهند در ضمینه سیاسیت پزشکی دین و…بنابر این دنبال مطالعه و تحقیق نمی رود
– اقا صلواتی با توجه به مشکلات بی شمار نظام اموزشی ما از پایه و عدم اطلاع رسانی فرهنگی از سوی صدا و سیما ایران راه کار فعلی برای بالا بردن سطح فرهنگی و رفتار های اجتماعی در ایران چیست؟
ببنید راه کاری که من برای صدا سیما و رسانه های فرهنگی داشه باشم این است که همه حرف میزنند معمولا ما شرقی ها همیشه از طریق گوشمون زندگی کردیم و شنیدیم اما غربی ها بیشتر ا طریق چشم زندگی میکنند ما معمولا در سینما دیالوگ نقش پرنگی را در فضا سازی سینمای ما دارد ما همش عادت کردیم حرف بزنیم و حرف حرف و…. و هیچ اتفاقی هم در جامعه فرهنگی ما نیافتاده است چون متولیان فرهنگ ما فقط حرف زدند. شما نگاه کنید در یک پرسه تحقیق کنید میبینید افرادی که برای دیگران تایین تکلیف کرده اند خودشان دچار این مشکل شدند اگر ما ایرانی ها روزی به این تنیجه نرسیم این ساخت هایی که خودمون داریم دست می کنیم روزی خودمان هم دچار مشکل خواهیم شد هیچ اتفاقی نمی افتد. ببینید مسئولان ما وقتی به یک پست و مقامی میرسند باید به این نتیجه برسند که دیر یا زود می روند کنار همینفضایی را ساختند، خودشان باید در ان زندگی کنند. یک سری مسائل عرفی و شرعی است که در جامعه ما قانون شده، شاید روزی رئیس صدا سیما با یک دید زوشنگرانه بیایید و با من صحبت کند اما در عمل نمیتواند ان اندیشه ها را پیاده کند بنابر این من تنیمتونیم امدی به اینکه این مشکلات حل بشه داشته باشم و فقط باید بگوییم گه روی فضای اموزشی و پرورشی مون کار بکنیم و فرهنگی های ما باید روی دانش اموزان ما کار کنند البته کسی که اگاهی داشته باشد اگاهی نداشته باشد نمیشود راهکاری برای فرزندان ما پیاده کند
– این فرار نخبه ها و مغزهای ما که بیش از 35% خروجی های دانشگاه های ما را تشکیل می دهد ابتدا بفرمایید مشکل از چیست؟ باید چگونه حل شود ؟ ایا نبود امنیت شغلی در اجتماع است یا نگرش فرهنگی تفاوت پیشرفت در ایران و دنیای غرب؟
چه کسی میخواد از کشورش فرار کند به نظر من در هیچ جای دنیا کسی نمیخواهد از کشورش فرار کند بیلکه انسان هایی که با استعداد هستند وقتی میبینند در اینجا شرایط برای شان محیا نیست و کسی نتوانسته شرای زار محیا کند خوب میروند تا استعدادشان را در کشورهای دیگه خرج کنند به طور مثال دکتر سمیعی سالی دوبار تا سه بار می اید به ایران تا تجربه خودش را خرج کند مثل دکتر خدادوست همین حادثه اخیر دختر های نخبه هرمزگانی وقتی تصادف میکنند و بسیاری از انها کشته می شوند به جز 4 تا تسلیت که مردم در فضای مجازی گفتند هیچ اتفاق دیگری نیافتاد. ببینید چه هزینه ای باید صرف بشود تا همچین نابغه های بوجود بیاد اما دیدم مردم مدتی ناراحت بودند وزیر اموزش پرورش رفت و ابراز ناراحتی کرد و تمام شد ما باید ریشه ای کار کنیم ما استعداد های زیادی داریم درست که متولیان ما بی تقصیر نیستند اما خود مردم ما هم برای اینان هیچ ارزشی قائل نیستند و باید نگرش و دیگاه مردم تغییر بکند نسبت به نخبه ها و مغزها، متسفانه من چند وقت پیش که رفتم سر قبر سائب و در اینستاگرامم عکس هایی گذاشتم مردم اصفهان نمیدانستد قبر ایین شاعر و ادیب کجاست! خوب علت چیست؟ علت همان که در ابتدا گفتم مطالع نکردن و به تاریخ کشورمون نا آشنا بودن.
– در پایان با توجه به روند حال حاضر در ایران امید به اصلاحات در ضمینه فرهنگی و رفتار های اجتماعی ما چقدر است؟
در جامعه ما با این اتفاقاتی که در اخیرا دارد پیش می اید مثلا همین قتل آتنا، افراد در دانشگاه ها را حصر می کنند شما نگاه کنید چقدر ما در کارهای فرهنگی و هنری ضعف داریم. امید وقتی است که شما قدمی بردارید جهت اصلاح. شما نگاه کنید همین اصلاحات هم که سر قدرت می اید یه جور دیگری رفتار می کنند. باید خیلی فضا سازی فکری مون را تغییر بدیم و این هم باید بداین که در ابتدا بیاد دلمان و قلبمان برای این کشور بتپد من هم اگر به قدرت برسم همینکار ها را بکنم من اگر اموزش نبینم و درست تربیت نشوم همین است شما نگاه کنید اتاق فکر در ایران در رده اخر قرار دارد ما اتاق فکر را با اتاق چاپلوسی اشتباه گرفتند مدیرا فرهنگی ما باید از چاپلوسی دست برداند و از مشاوران و افراد دور و بر خود بخواهند چاپلوسی شان را نکنندشما باید راهکار و اندیشه های بارور در ذهن ما جا بندازید اما تا وقتی این اتفاقات نیافتند من فرید صلواتی هم بیام و افراد دور من به به و چه چه بکنند معلوم است هیچ اتفاقی نیمی افتد و هیچ روزنه ای نمیبینید و با دعا هم حل نمی شود که من هی بشینم و دعا کنم شما نگاه کنید مردم ژاپن بعد از بمباران هیروشما به یان فکر افتادن که کار کنند بعد از جنگ جهانی دوم در المان ببیندی چه اتفاقی افتاد همه مردم دست به دست داند تا کشورشان را بسازند اما ما چی فقط به فکر خودموان هستیم و راست و چپ هم ندارد تا من به فکر کشورم نباشم هیچ اتفاق خواستی نمی افتد
باتشکر ار فرید صلواتی که وقت خودشان را در اختیار ما قرار دادند