در نظامهای سالم خانوادگی ، نقشها هم سالم هستند و فرزندان از رفتار پدر و مادر الگو می گیرند . پدر و مادر نقش آموزگاران را بازی می كنند، روی فرزندان خود وقت صرف می كنند ، به آنها توجه می نمایند و آنها را جهت می دهند.
در نظامهای سالم خانوادگی نقشها انعطاف پذیرند و دست به دست می شوند . حركت آرام و آهسته است ، تبادل افكاربا یكدیگر دارند، روابط آنها با هم ملایم است . مادر ممكن است در یك زمان براساس اقتضا در نقش بلا گردان ظاهر شود و سپس ، این وظیفه به پدر و چندی بعد به فرزندان واگذارگردد.
خانواده سالم و موفق مجموعه ای است كه در آن ، همه ی اعضاء موفق هستند وهمه ی مناسبات میان افراد آن روال طبیعی و موفقی دارد. اعضای این خانواده می توانند از قدرت های انسانی خود استفاده كنند. آنها از این قدرتها برای مشاركت و تعاون و ارضاء نیازهای فردی و جمعی خود استفاده می كنند.خانواده سالم خاك سالمی است كه در آن افراد رشد سالم دارند و انسانها بالغ می شوند .البته رسیدن به این مهم مشمول نكات زیر است :
الف – خانواده ، واحدی برای رشد و بقاست.
ب – خانواده مكانی است كه نیازهای احساسی و عاطفی همه اعضای خود را تأمین می كند ، از جمله ی این متغیرها می توان به تعادل میان استقلال و وابستگی اشاره كرد.
ج- خانواده سالم رشد و اعتلای همه اعضای خود، از جمله پدر و مادر را در نظر می گیرد.
د- خانواده مكانی است كه درآن عزت نفس ایجاد می شود.
هـ – خانواده ، واحد مهمی در اجتماع است و برای جامعه ای كه قصد دوام دارد حائز اهمیت است .
و – خانواده خاكی حاصلخیز برای پرورش انسانها ی بالغ است .
انسان بالغ كسی است كه تفاوت میان خود و دیگران را درك می كند و از هویت برخوردار است . شخصی با این خصوصیات می تواند بی آنكه به خانواده خود متصل باشد با آنها روابط معنی دار ایجاد كند.
مقررات در خانواده های موفق روشن است . زن و شوهر از تفاوت های رفتاری ، ارتباطی و نگرش خانواده های خود آگاهند و آنها را بدون تعصب و بی آنكه به درست بودن یا نبودن آن كاری داشته باشند می پذیرند و متفاوت بودن آنها را تصدیق می كنند . زن و شوهر هر كدام در جهت یافتن راه حل های مسالمت آمیز قدم برمی دارند. البته این هرگز به معنای آن نیست كه تضاد و اختلافی میان آنها بروز نمی كند. ظرفیت قبول تفاوت و مواجهه ی منطقی با تضاد ها و اختلافها نشانه ی صمیمت و نشانه ی خانواده سالم است ، اختلاف سالم چنانچه مورد استفاده درست قرار گیرد، مفید و سازنده است . در یك ازدواج موفق ، زن و شوهر متعهدند كه بر سر تفاوت های خود به توافق برسند . در تضاد واختلاف باقی نمی مانند و به این هم تن نمی دهند كه با هم بحث و مخالفت نكنند. به جای آن برای مصالحه و صمیمت تلاش می كنند. باهم گفتگو كردن بخشی ازتماس ومصالحه است . زوجهای موفق هم باهم درگیر می شوند؛ اما با اختلافات خود برخورد منصفانه می كنند.