پایگاه خبری / تحلیلی نگام – سرگئی ناریشکین، رئیس سرویس اطلاعات خارجی روسیه در جریان دیدار از بلاروس در روز پنجشنبه ۲۲ اکتبر (یکم آبان) گفت اعتراضاتی که از زمان انتخابات ریاست جمهوری در این کشور، یعنی دو ماه و نیم پیش آغاز شده، از هدایت خارجی برخوردار بوده است.
مخالفان الكساندر لوكاشنكو، رئیس جمهور بلاروس از زمان انتخاب مجددش به ریاست جمهوری برای ششمین دوره متوالی، تظاهرات علیه او را آغاز کردند، زیرا ادعا میکنند که پیروزی او در انتخابات ۹ اوت (۱۹ مرداد) حاصل تقلب بوده است.
این اعتراضات پایههای حکومت بلاروس را متزلزل کرده اما لوکاشنکو که افزون بر ۲۶ سال است که با سیاست مشت آهنین بر این جمهوری شوروی پیشین حکومت میکند، آمریکا و متحدانش را به دامن زدن به اعتراضات متهم کرده است.
ناریشکین در جریان سفر خود به مینسک، پایتخت بلاروس، ادعاهای رهبر این کشور در مورد دست داشتن خارجیها در اعتراضات را تکرار کرد. بلاروس از زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی تا کنون پیوندهای اقتصادی و سیاسی نزدیک خود با مسکو را حفظ کرده است. رئیس سرویس اطلاعات خارجی روسیه پس از دیدار با لوكاشنكو گفت: «ما شاهد تلاش نیرویی هستیم که میخواهد نظم و ساختار سیاسی موجود (در بلاروس) را با روشهای غیرقانونی تغییر دهد. تأثیر خارجی در این تلاش هم کاملاً روشن است.»
ناریشکین از روند اصلاح قانون اساسی که لوکاشنکو آن را پیشنهاد داده استقبال کرد و گفت که با این اصلاحات، ثبات در بلاروس حفظ شده و «بسیاری از پرسشها پاسخ داده خواهد شد». مخالفان، این اصلاحات را رد کردهاند چون آن را به منزله تلاش لوكاشنكو برای خریدن وقت و ماندن در سمت خود میدانند.
ایالات متحده و اتحادیه اروپا با این توضیح که انتخابات اوت نه آزاد و نه عادلانه بوده، نتیجه رسمی اعلام شده آن را رد کرده و علیه مقامات ارشد بلاروس که متهم به دستکاری در آرا و سرکوب تظاهرات معترضان بودهاند، تحریمهایی را نیز وضع کردهاند. اتحادیه اروپا هشدار داده در صورتی که لوکاشنکو با مخالفان مذاکره نکند، آمادگی دارد تا شخص او را نیز تحریم کند. رئیس جمهور بلاروس تا کنون پیشنهاد مذاکره را نادیده گرفته و در عوض به پشتیبانی سیاسی و اقتصادی روسیه، متحد و حامی اصلی خود امید بسته است.
روز پنجشنبه، اتحادیه اروپا جایزه برتر حقوق بشر خود، ساخاروف را به جنبش مخالفان بلاروس و سوتلانا تیخانوفسکایا، رهبر این جنبش و رقیب اصلی لوکاشنکو در انتخابات گذشته اهدا کرد. تیخانوفسکایا، معلم انگلیسی ۳۸ ساله و بدون پیشینه سیاسی، به دلیل آن که همسرش زندانی شده و نمیتوانست در انتخابات شرکت کند، خودش نامزد ریاست جمهوری شد. همسر او همچنان در زندان است و خودش زیر فشار مقامات دولتی مجبور به ترک کشور و مهاجرت به لیتوانی شد.