✍? مهرداد خدیر
تا ساعاتی دیگر و به موجب قطعنامۀ 2231 شورای امنیت سازمان ملل و بر اساس ضمیمۀ «ب» برجام، تحریم تسلیحاتی 10 سالۀ ایران، پایان مییابد و از 27 مهر 1399 (18 اکتبر 2020) منع خرید و فروش سلاح متعارف برداشته می شود.
رییس جمهوری ایران چند روز پیش گفت: « ده سال تحریم ظالمانه تسلیحاتی، یکشنبه رفع میشود. شما میدانید ما چهار سال بر سر این موضوع با آمریکا جنگیدیم و چهار سال این در و آن در میزدند تا روز ۲۷ مهر این اتفاق نیفتد ولی اتفاق میافتد. این به خاطر ایستادگی مردم و تلاش همه مسؤولان و دیپلماتهای ماست.
آنهایی که میگوید برجام چه کرده، این یکی از کارهای برجام است: تحریم تسلیحاتی را برداشت. از یکشنبه میتوانیم اسلحه را از هر که خواستیم بخریم و به هر کسی که خواستیم بفروشیم. این یکی از اقدامات مهم دولت تدبیر و امید است.»
منتقدان برجام و دلواپسان که در عین حال خواستار تقویت بنیۀ نظامی و خرید سلاح هستند در این فقره بیشتر سکوت کردهاند تا خدای ناکرده به این انگاره که «برجام دستاوردی نداشته» خدشه ای وارد نیاید و شاید هم احتمال می دهند دقیقۀ 90 اتفاق غیر مترقبه ای رخ دهد و آن گاه بتوانند گریبان حامیان برجام را بگیرند و بگویند: دیدید؟ نگفته بودیم؟
یا از دوستان خود در مجلس همسو بخواهند اسلحه را خودمان به خودمان بفروشیم و خودمام از خودمان بخریم و به دنیا کار نداشته باشیم!
برخی هم ترجیح می دهند این موفقیت را به راهبرد «مقاومت فعال» و نه «برجام» نسبت دهند.
در این میان کسانی نیز درصدد تخفیف موضوع هستند یا می خواهند به روحانی بگویند: «فکر نان باش که خربزه آب است!»
سید محمد علی ابطحی عضو مجمع روحانیون مبارز با همین نگاه خطاب به رییس جمهوری نوشته است:« آقای دکتر روحانی عزیز! مبارکه گفتید از یک شنبه می توانید اسلحه بخرید. ولی تو رو خدا نخرید. مردم در خورد و خوراک روزانه مانده اند.»
توییت آقای ابطحی هم بی مزه است و هم به غایت عوامانه. چرا که انگار دولت می خواهد به جای 40 میلیارد دلار پول بلوکه شده در چند کشور اسلحه بخرد و بریزند جلوی مرغ ها تا بخورند و تخم بگذارند یا تزریق کنند به بازار ارز تا قیمت دلار و یورو پایین بیاید!
حال آن که پایان منع خرید و فروش سلاح متعارف یعنی مجوز به بازگشت به بازارهای جهانی و سلاح هم یک کالاست و خود ایران سلاح هم تولید می کند و می تواند بفروشد و با پول آن بخشی از خورد و خوراک مورد نظر و دغدغۀ آقای ابطحی هم تأمین شود.
بی مزه هم هست زیرا در این اوضاع و احوال لبخندی بر چهره نمینشاند و نشان میدهد گوینده درک درستی از برجام و قطعنامۀ 2231 ندارد و نمیداند اگر همین امید به 27 مهر نبود چه بسا تخریب برجام در داخل شدت بیشتری به خود میگرفت.
اگر پایان تحریم تسلیحاتی ایران از 27 مهر مهم نبود آمریکا آبروی خود را دو بار و با تقاضای «عدول از الزام حقوقی ضمیمۀ “ب” برجام و ضمیمۀ “ب” قطعنامۀ 2231» در شورای امنیت سازمان ملل به حراج نمی گذاشت و خواستار تمدید نامحدود نمی شد.
پس، پایان تحریم های تسلیحاتی و امکان خرید و فروش سلاح متعارف، «خربزه» نیست تا بگوییم فکر نان باش که خربزه، آب است!
روزنهای برای بازگشت به بازارهای جهانی است و میوهای که مخالفان برجام هم می توانند از آن بهره مند شوند و چون ایران خود تولید کننده سلاح است و با فروش آن درآمد کسب می کند پول آن را می توان به یکی از زخم ها زد. هر چند که کافی نیست و پس از انتخابات پیش روی آمریکا باید تصمیمات صریح تر و جدی تری برای تأمین منافع ملی و جلوگیری از فروپاشی بیشتر اقتصاد ملی اتخاذ شود.