پایگاه خبری / تحلیلی نگام – تمامی شخصیتهای سیاسی فرانسه – از چپ افراطی تا راست افراطی – سیلی زدن به رئیسجمهوری امانوئل ماکرون را محکوم کردهاند. اکثر رسانهها نیز این حرکت ناگهانی یک جوان ۲٨ ساله را نشانهای از فقر فکری و خشونتی دانستهاند که به واسطۀ شبکههای اجتماعی تشدید میشود. هنوز به درستی معلوم نیست که جوان مهاجم و فردی که از صحنه فیلم گرفته تا چه اندازه با نقشه و نیت قبلی عمل کردهاند.
امانوئل ماکرون طی سفر به شهرستان و در گرماگرم دیدار و گفتگو با مردم از جوانی به اسم “دامیَن” سیلی خورد. ماکرون زمان سفرهای استانی، یا به قولی سفر “دور فرانسه”ی خود را بیهوده انتخاب نکرده است: کمتر از دو هفتۀ دیگر انتخابات شوراهای منطقهای و استانی برگزار خواهد شد و حدود ده ماه بعد، انتخابات ریاست جمهوری (آوریل ۲٠۲۲). به این ترتیب، انتخابات منطقهای فرصت مهمی برای صفآرایی سیاسی و موضعگیریهای حزبی است. نامزدهای بالقوۀ ریاست جمهوری از هم اکنون مشغول سنجش متحدان، میزان پشتیبانان و استراتژی رقبای خود هستند.
این روزها در عین حال ایام خروج تدریجی فرانسویها از محدودیتهای فرسایندۀ دوران کرونا است. از همین امروز – چهارشنبه ٩ ژوئن – بسیاری از اماکن عمومی مثل سالنهای ورزش کار خود را از سر میگیرند.
در چنین شرایطی امانوئل ماکرون سفرهای خود را به شهرستانها شروع کرده تا بتواند “نبض کشور” را بسنجد.
سیلی نابهنگام
سهشنبه بعدازظهر، امانوئل ماکرون که به شهر “دروم” (جنوب شرقی فرانسه) رفته بود، مطابق عادت برای گفتگو به جمعیت نزدیک شد که ناگهان یک جوان ۲٨ ساله به او سیلی زد و در عین حال دو شعار داد:
“مرگ بر ماکرونی”: منظور از “ماکرونی”، تمامی دستگاه و نظام و حال و هوایی است که پیرامون ماکرون ساخته شده. در زمان ژاک شیراک نیز از کلمۀ “شیراکی” به همین منظور استفاده میشد.
اما شعار دوم جوان مهاجم، گرایشهای فکری و سیاسی او را بیشتر نشان میدهد: “Montjoie! Saint-Denis”
عبارت (مونژوا، سندنی) شعاری است که بر پرچم برخی از پادشاهان قرون وسطایی فرانسه نوشته شده بود و معمولاً در جنگها برای تهییج سربازان فریاد کشیده میشد. در دوران معاصر بعضی احزاب راست سنتی و سلطنتطلب فرانسه این شعار را به کار میبردند.
به گفتۀ نزدیکان جوان مهاجم، وی شیفتۀ سدههای میانه است و حتی انجمنی را برای احیای “هنرهای رزمی اروپایی” تشکیل داده است. با اینحال دوستان او گفتهاند که “دامین، چندان سیاسی و اهل این حرفها نبود”. اما خبرگزاری فرانسه مینویسد که دامین در “یوتیوب”، آبونۀ چند کانال راست افراطی بوده و به این نوع محافل و برخی شخصیتهای ضدیهود کنجکاوی داشته است.
جوان دیگر که از صحنۀ سیلی زدن به رئیسجمهوری فیلم گرفته، آرتور نام دارد و او نیز ۲٨ ساله است. وی در حال حاضر همراه با دوستش دامیَن در بازداشت موقت به سر میبرد. بعضی رسانهها نوشتهاند که آرتور نیز گرایشهای فکری به راست افراطی داشته و در منزلش کتاب معروف هیتلر، “نبرد من”، پیدا شده است. هنوز به درستی معلوم نیست که این دو تن تا چه حد با نقشۀ قبلی عمل کردهاند. در بدترین حالت، آنها میتوانند به سه سال زندان و ۴۵هزار جریمۀ نقدی محکوم شوند.
خشونت، آتش زیر خاکستر
برخی رسانهها ادعا کردهاند که سرویسهای امنیتی، در مورد خطر تماس نزدیک با مردم به رئیس جمهور هشدار داده بودند. اما سخنگوی دولت این موضوع را تکذیب کرد. روزنامۀ لوموند مینویسد که ماکرون خود بارها به طنز گفته است که برای “دعوا و سر و کله زدن با مردم” آماده است. او تاکنون چند بار در گفتگوی نزدیک با مردم، با واکنشهای تند و گاه دشنام مواجه شده. وی در مورد واقعۀ شهر “دروم” نیز تلاش کرده است تا آن را “بیمعنا و بیاهمیت” جلوه دهد. با اینحال این سیلی کوچک که بلافاصله از اکثر شبکههای بزرگ خبری پخش شد انعکاس خاصی یافته است.
روزنامۀ لوموند که سرمقالۀ خود را به این واقعه اختصاص داده، یادآوری میکند که رؤسای جمهوری فرانسه بارها مورد تعرض قرار گرفتهاند. ژنرال دوگل حتی از سوءقصد مسلحانه جان به در برد، اما سیلی اخیر از فضای اجتماعی غریبی خبر میدهد که خشونتی نهفته را در بطن خود پنهان کرده است.
چنان که نخستوزیر فرانسه و بسیاری دیگر از شخصیتهای سیاسی گفتهاند، سیلی به رئیس جمهوری – هرکس که باشد – توهین به جمهوریت و به ملت است. سرمقالهنویس لوموند معتقد است که “دو سم مهلک” جمهوری و دموکراسی را تهدید میکند: تندروی (رادیکالیسم) و فقر و ضعف مبادلۀ افکار و برخورد عقاید. لوموند عملکرد شبکههای اجتماعی را در دامن زدن به این فقر فکری مسئول میداند و مینویسد که “گفتمان خشونت” امری عادی و روزمره شده است. به نوشتۀ این روزنامه، در بهترین حالت، سیلی به رئیس جمهوری را میتوان “تخلیۀ کنترلنشدۀ محرمیتهای دوران کرونا” تفسیر کرد.