پایگاه خبری / تحلیلی نگام – مردادماه 28 سال پیش پرویز خطیبی در لسآنجلس درگذشت. ترانه “تولدت مبارک” ساخته اوست.
پرویز خطیبی در سال ۱۳۰۲ در تهران زاده شد: “پدرم یکی از اولین کسبه لالهزار و مورد احترام ساکنان محل بود. رابطه مستقیم با ما نداشت و در حیات بیرونی زندگی میکرد و ما در حیات اندرونی. همه کارها را مادرم انجام میداد. پدر حتا نمیدانست ما کلاس چندم هستیم”.
۱۳ ساله بود که نخستین بار یک سروده طنزآمیزش در هفتهنامه توفیق چاپ و ۱۷ ساله بود که سردبیر آن مجله شد:
“پسته بیمغز بازآید ز سمنان غم مخور
میشود از قم نمایان روی سوهان غم مخور”.
پرویز خطیبی در 18 سالگی ساختن تصنیفها و پیشپرده ها و میانپردههای طنزآمیز را در “جامعه باربد” و “تماشاخانه تهران” و “تئاتر فرهنگ” آغاز کرد:
“پیرهنم شده پاره، وصله برنمیداره
نه پول دارم نه پارتی، نه کوپنی نه کارتی”.
۱۹ ساله بود که روزنامههای طنزآمیز “بهرام” و “علیبابا” را درآورد ولی پس از توقیفهای پی در پی کنار کشید تا اینکه در ۲۶ سالگی “حاجیبابا” را انتشار داد که چهار سال ادامه داشت.
در عنفوان جوانی نخستین نمایشنامه او از رادیو ایران پخش شد و از آن پس تا ظهور انقلاب ۵۷، سه هزار نمایشنامه و داستان که بیشتر آنها طنزآمیز بودند برای آن رسانه نوشت.
خطیبی 26 ساله بود که نخستین فیلمش “واریته بهاری” را ساخت و تا در ایران میزیست ۲۷ فیلم سینمایی را کارگردانی کرد. او ذوق خوشی در ترانهسرایی داشت و ماندگارترین ترانهاش “بردی از یادم” بر آهنگی از ناصر زرآبادی است که آن را نخست دلکش و ویگن خواندهاند.
در 30 سالگی و پس از کودتای ۲۸ مرداد ،۳۲ مدت کوتاهی به زندان افتاد و پس از آزادی به جای طنزنویسی به فکاهینویسی رو آورد.او ۵۴ ساله که بود به نیویورک رفت و پس از انقلاب به امید کار در جامعهای آزاد به تهران بازگشت اما زود سرخورده شد و برای همیشه به آمریکا مهاجرت کرد.
آخرین کار ماندگار او “خاطراتی از هنرمندان” است که سالها هر هفته در “مجله جوانان” لسآنجلس مینوشت و به کوشش دخترش در سال ۱۳۸۰ در تهران چاپ شده است.
نثر ساده و صمیمی این اثر به کارهای دیگر او میماند: “شب سوم شهریور ۱۳۲۰ در خانه یکی از دوستان میهمان بودم که شنیدم جنگ به ایران هم سرایت کرده است و قوای روس و انگلیس از دو طرف وارد خاک ما شدهاند”.
پرویز خطیبی در ۷۰ سالگی در جنوب کالیفرنیا درگذشت.